Een korte geschienis v
cognitieve neurowetenschappen
Cognitieve nerowetenschappen= vakgebied dat integratie beoogt tssn neurowetenschap &
cognitieve psychologie
Cognitie, kenvermogen= vermogen tot kennisverwerving via zintuigelijke waarneming &
verwerken vd informatie door denken
Meer/minder ontwikkeld => afh v:
- Individuele voorstellingsvermogen
- Geheugen
- Rede= denkvermogen
- Ervaring
- Vermogen tot gewaarwording
- Hypothesetesting v ideën/overtuigingen
Sterke cognitie draagt bij tot vermogen tot probleemoplossing & besluitvorming
1. Geschiedenis
Oude romeinen (150)
Galen was doctor vr gladiatoren
Zag effecten v hersen- en rugschade
Dissecteerde schapen
- Cerebrum is zacht, dus gevoelens & perceptie
- Cerebellum is hard, dus motor controle
- Ventrikels zijn hol, dus communicatie
Renaissance (1500)
Andreas Vesalius: maakte medische tekeningen & groef lijken op
Corporis humani fabrica libri septum
Set aan boeken met anatomietekeningn v oa hersenen
Schonk vooral aandacht aan ventrikels
1700-1750:
Eerste wetenschappelijke dissectie:
- Grey matter
- white matter: loopt via zenuwbanen over ih lichaam => verzond informatie
- centrale & perifere ZS
- gyri & sulci zijn universeel
1751:
Ben Franklin’s paper over elektriciteit
Leidde tot ontwikkelen v nieuwe tools
Ontdekten dat elektriciteit informatie doorvoert van, naar & in hersnen
2. Frenologie
Obv vorm vd schedel afleiden welke processen & waar ze zich afspelen id hersenen
Elke deel vd schedel stond vr bepaald afspect (wiskunde, oriëntatie)
Zelf ook toepassen: obv iemand zijn voorkomen bepalen of die persoon bepaalde
karaktereigenschappen heeft, betrouwbaar is of niet
1
, Methodes om hersenactivatie te
meten
1. Case studies
Phineas Gage:
Onverwacht explosie => steel door hoofd
Herstelde snel => kon nog praten & wandelen
Grote veranderingen in persoonlijkheid MAAR sociaal herstel op latere leeftijd
Paul broca: patiënt kon spraak begrijpen maar zelf niet meer spreken => broca regio
2. Neuroimaging-instrumenten
2.1. Eerste neurowetenschappelijke methode
Angolo Mosso’s human circulatoin balance:
Hersenen hebben bloed nodig => bloed weegt
Wiskunde/emoties tipten balans
2.2. Pneumoencephalografie, Walter Dandy
Cerebrospinal vocht gedraineerd & verplaatst door lucht
Zorgde vr beter contract in X-ray
Invasief, pijnlijk, gevaarlijk
Gebruikt vr fMRI
2.3. MRI= magnetic Resonance Imaging
Adhv zware magneet, afgekoeld door helium=> Homogeen magnetisch veld
Radian collens: maken wijzigingen in magnetisch veld
Radian frequencys: maken afsluiting
Gegevens waarnemen ivm functie vd hersenen
2.4. Structurele beeldvorming: MRI
2.5. Functionele MRI
Meet daling HbO & stijging v gedeoxygeneerd Hb ih lichaam
Toevoer zuurstofrijk bloed nr plaats waar er hersenactiviteit plaatsvond
Grotere toevoer v HbO nr hersenen bij grotere hersenactiviteit
Geen directe meting vd hersenactiviteit
BOLD respons: blood-oxygen-level dependent
Toevoer vh bloed volgt zeer specfieke functies
Bepaalde activiteit op tijdstip 0
Toevoer zuurstofrijk bloed
Daalt zeer snel
Kort undershoot
Stijgt weert tot stabiel level
Samenvatting:
Verandering v neuronale activiteit
Verandering vd zuurstofconcentratie ih bloed
Verandering vd magnetische eigenschappen v hemoglobine
Zuurstofrijk bloed: meer ijzer
Verandering vd signaalintensiteit
Voxels: 3D kubussen, meeteenheid => waar heeft activiteit plaatsgevonden
Toevoer bloed= afh v waar bloedvaatjes lopen
Afwisselend raster & zwart projecteren
2
, Hersenactiviteit gaat mooi op & neer dorsaal id hersenregio
Links, frontaal id hersenregio reageert er niet meer op
Stimulus meer in dorsale regio dan in frontale regio
2.6. Elektro-encefalografie (EEG)
Direct neuronale activiteit meten door elektroden op schedel te plaatsen
Temporele resolutie is veel beter maar spatiële niet
Moeilijk te meten waar signaal vandaan komt
Ontdekking
Hans Berger viel ve paard
Zus voelde dat er iets aan de hand was
Telepathie?
Onderzoek om oorsprong v psychische energie ontdekken
Probleem: weten vaak niet waar hersenactiviteit vandaan komt
Subcorticaal: hersenactiviteit op verschillende elektroden detecteerdbaar
Event-related potentials (ERPs): gebeurtenis-gerelateerde potentialen
Activiteit gebonden aan gebeurtenis
fMRI VS EEG:
fMRI:
- hoge spatiële resolutie om non-invasieve techniek te zijn (+)
VERSUS invasieve mthodes: epillepsie patiënten
hersenpan opengesneden vr paar dagen
taken doen
enorme spatiële resolutie
- meet corticale & subcorticale activatie (+)
- slechte temproele resolutie (-)
- indirecte meting neuronale activiteit (-)
EEG:
- Hoge temporele resolutie (+)
- Meer directe meting v hersenactiviteit (+)
- Slechte spatiële resolutie (-)
- Voornamelijk corticale activiteit (-)
3. Non-invasieve hersenstimulatie
Van buiten uit stimuleren & kijken welke activiteit erop treedt:
- Transcranial magnetic stimulation (TMS): Magnetsich veld gecreëerd
- Transcranial direct current stimulation (tDCS): Elektrisch veld gecreëerd
Kan heel specifieke motorische activiteiten uitlokken
Laesie toepassen voor bepaalde termijn door heel sterke TMS-stimulatie toe te dienen
Visuele perceptie
Zeer gespecialiseerde, lokaliseerbare activiteit
V1, V2: wat geprojecteerd wordt op retina bijna in zelfde lay-out te zien op hersneen
V3, V4, V5: vaak meer gespecialiseerd
Groen gebied: zeer gevoelig vr gezichten & objecten
Gebieden die instaan vr verschillende aspecten waarvoor ze werken
1. Algemene principes
1.1. Verdeelde verwerking
Verwerking wordt verdeeld over verschillende hersendelen
Hersendelen staan in vr kleur, diepte, vorm, beweging
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ellagoosens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.