Dit zijn belangrijkste aantekeningen bij het boek de dashboardsamenleving. Ik had het boek volledig gelezen en in dit document in kort uitgelegd wat belangrijke zaken waren of begrippen uitgelegd. In mijn samenvatting die eveneens online staat vind je ook het boekseminarie terug met beknopte uitleg.
Inhoudsopgave
de dashboardsamenleving: van improvisatie tot providere.............................................................................1
algemene inleiding................................................................................................................................................2
afbakening thema pp 30....................................................................................................................................4
PP40: probleemstelling boek en 2 perspectieven + onderzoeksvragen............................................................6
Pp 48-51 – empirische studies..........................................................................................................................6
kanttekeningen bij de improvisatiempij................................................................................................................6
burgerschap in ontw..............................................................................................................................................8
transformatie nr dashboardburgerschap onlife pp 105-150.............................................................................8
onderzoek bamps pp 123................................................................................................................................11
het morele kompas – hoe kan de morele coherentie doorontw tot transhumaan geweten?...........................13
empirische studie: dashboardtool bij gespreksvoering pp 168......................................................................15
hypothese v nieuwe moraal pp 169 ev...........................................................................................................15
het spoor v promotheus: morele dilemma’s pp. 187 ev.....................................................................................17
epiloog.................................................................................................................................................................24
vragen......................................................................................................................................................... 28
DE DASHBOARDSAMENLEVING: VAN IMPROVISATIE TOT PROVIDERE
- Vertrokken uit criminologie en ze wilden die uitbreiden: criminosofisch
- Interdisciplinair denken: meerdere stromingen en wetenschappelijke richitngen (filo, crimi, socio,
ethiek,…)
- Via site vind je richtvragen, bijlagen, …
- Boek is een bruggenbouwer tss versch wetenschapsdisciplines: de theoretische uitgangspunten om het
goede en kwade (leven) te ontleden (binnen een data driven toekomstperspectief) hebben
criminologen meer criminosofisch benaderd = de modernisering van het kwadologie
Aanleiding boek: p. 15
Boek vertrok uit rapport vd wetenschappelijke raad vr het regeringsbeleid: hierin stond dat het
normatieve element in toekomstverkenningen een duidelijker eigen plaats moet hebben. Een echte
discussie over het feit dat beschreven toekomsten wel gewenst zijn (en zo ja, door wie en wrm) kwam
niet voordus de maatschappelijke discussie kwam nooit verder en het doel v elke
toekomstverkenning (=verschaffen ve mogelijkheid tot anticipatie) werd niet bereikt
Door deze passage te lezen in het verslag, vroeg David Bamps zich af of het toch niet mogelijk was om
een ‘moreel kompas’ te ontw waar iedereen iets aan heeft (los van het beoogde ‘goede’ leven en de
daarbijhorende normativiteit
1
,Want binnen de normatieve theorieën is er niet 1 oplossing voor het goedeuiteindelijk vormde dit
alles de aanleiding van het boek
Passe partout= afh ve gekozen levensfilosofie zou iedere burger zichzelf k toetsen en supporteren
teneinde de gekozen SL of gemeenschap te optimaliserenvandaar dashboard (dit was ook de
voorwaarde vh idee achter het boek)
Improvisatiempij: hans boutellierstudie over complexiteit v huidige SL om sociale ordening als
proces in relatie tot inrichting v morele ruimte = uitgangspunt vh boek
1 verschil: onderzoek nr dashboardsl richt op complexiteit ve MOGELIJKE toekomstige SL =
HYPOTHESE
ALGEMENE INLEIDING
Aanleiding: we leven in complexe SL en zijn op zoek nr moreel kompas (in een historische
probleemcontext: 2 insteken)
o 1e insteek: relatie tss graad v complexiteit waarmee (oude) SL te maken kregen en
daardoor een normatieve sturing nodig hadden
o 2e insteek: gebrekkigheid v het cognitieve apparaat om valide en betrouwbare
morele beslissingen te nemen in een complexe omgeving
Nadruk: wijze waarop moraliteit en normativiteit tot stand k komen en waarbij rol v
technologie steeds belangrijker w
Cf gedachtegoed hans boutellier: studie nr sociale ordening= relatie tss complexitieit en
moresvorming
o Hij ontdekte steeds opnieuw nieuwe morele uitdagingen waar 2 problemen als basis
liggen
Ordening vd SL & de moraal die past bij deze ordening
PP22onderzoek nr relatie religie, moraal en complexiteit SL
Men verlangde pas normatieve sturing na het ervaren v complexiteit (bv opkomst morele goden)
Veel veranderingen laatste jaren: vooral opkomst technologie en AI: living in little boxes to
living in networked societies
netwerkSL: SL gevormd door processen v digitale informatie-uitwisselingen
o kenmerken: deterritorioalisering, horizontalisering, fragementatie, virtualisering en
hun effecten daarbij kennen PP23!!!
o Deterrioralisering: netwerkSL is eig grenzeloos
o Horizontalisering: steeds meer info is toegankelijk vr steeds meer mensen (iedereen
met iedereen kan netwerkverbindingen aangaan)andere machtsverhoudingen
o Fragmentatie: versnippering v normen en waardenpatronen: iedereen heeft toegang
tot de wereld + internet zou unieke doorkijk leveren op wat er allemaal omgaat in de
menselijke geest
o Virtualisering: ontstaan v nieuwe (virtuele) gemeenschappen. Binnen deze
gemeenschappen is ID een te manipuleren en te creëren fenomeen (publieke
discussiefora, kanalen, .. waar mensen uitdrukking k geven aan wensen, behoeftes, opinies,…)
2
, Deze eigenschappen breiden uit en sturen een manier waarop onze SL vorm krijgt en
geordend w (alles en iedereen is verbonden)
PP24 twitteronderzoek
netwerkwetenschap kan complexe processen v ordening inzichtelijk maken
technologie als nodus= knooppunt
onze SL: horizontalisering = ontzuiling vd SL volgens boutellier
o hiervoor onze SL verticaal georganiseerd: waarden, normen en
gedragsvoorschriften door gemeenschap vd civil society
o na het wegvallen v deze coherente gemeenschapsmoraal moet de staat ze zelf
organiserenmen verwacht dit van de OH dat die orde schept
o OH verwacht dan wel vd burgers dat ze actieve drager zijn hiervan: ze moeten op
zoek gaan nr eigen ID en eigen invulling v normen en waarden
Iedereen doet dat op eigen manier
Verwijst naar hogere dynamiek in ons SL: mentale verandering met veel
intensiveringwe willen steeds hoger, harder en snellergevolg:
onbegrensdheid
Mensen maken nu zelf uit wat vr hen het beste is (individueel) en ze zijn
daardoor steeds minder afh v anderen
Daardoor is complexiteit op versch punten in SL toegenomen
o Boutellier: netwerksl heeft veel consequenties voor burger en bestuur
Besturen is veel moeilijker geworden en burgers zijn onzeker = wanorde
o Boutellier ging uiteindelijk op zoek nr nieuwe vorm v ordeningdeze vorm v
ordening is al aanwezig maar men moet veel dieper graven in SL om ze te vinden
Oppervlakkig niv: SL is een groot onsamenhangend spinnenweb
Organisatieniv: zelfde
o Men wil dieper kijken mbv netwerkwetenschap geeft macht en mogelijkheid om
bepaalde prestaties te verbeteren
o Zie vb casus liz en tom pp. 26
kan dus ook op niv v SL (niet gwn in bedrijven)
Bv covid: ineens verandering en mn streeft meteen nr ordening en hoe men
dit kan sturen: trace app, politie die rondkomt bij avondklok,…
Vraag: kan mn burgers erop vertrouwen dat ze het naleven? Zoals 1,5 m
afstand mislukte vaak
Toch gaan veel landen nr technologie om orde te handhaven
PP28
Als men technologie inzet om mores aan te leren = een premature vorm ve moreel kompas!
o Deze netwerken (eerder beschreven) zijn dus ontstaan vanuit een oplossing (niet
vanuit oorzaak) van de ervaren complexiteit
o OP VOORWAARDE dat ze normatief richting krijgen vanuit duidelijke ID
(Voorwaarden moreel kompas)
Idee dat technologie een bemiddelende rol zou spelen in toekomst om tot betere
moresvorming te komen
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper florinemostien. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €13,96. Je zit daarna nergens aan vast.
