1. Het Belgische socialezekerheidsrecht bedient zich van twee technieken met het oog
op het verlenen van socialezekerheidsprestaties.
a) Leg uit wat onder elk van beide technieken wordt verstaan. (Randnummer 12 en
15+16)
Er zijn twee soorten socialezekerheidstechnieken in België: de sociale verzekering en de sociale
bijstand.
Sociale verzekering:
CONCEPT:
Er zitten twee woorden in: verzekering en sociaal.
- Verzekering:
→ Het individu dat gevaar loopt om schade op te lopen kan de gevolgen (de schade
wanneer het risico zich voordoet) afwentelen op de groep. Hij zal zijn schade niet
alleen moeten dragen, de groep gaat de schade dragen.
→ Bij de sociale verzekering zal je onmiddellijk bijdragen moeten betalen en diegenen
die gespaard blijven van het sociaal risico brengen de middelen samen waarmee we
diegenen die getroffen worden kunnen helpen. Zo werkt een verzekering.
- Sociaal:
→ De sociale verzekering krijgt kwalificatie “sociaal” omdat zij op diverse wijzen afwijkt
van de werkwijzen van de commerciële verzekeringen:
▪ Andere omschrijving van risico
➢ In het gewone verzekeringsrecht is een risico een onzekere en niet
van de wil van de verzekerde afhankelijke gebeurtenis. Brengt de
verzekerde zelf en bewust het risico tot stand: dan zal de
verzekeraar niet tussenkomen.
➢ We willen kinderen en weten dat dat uitgaven met zich meebrengt.
Dat wil niet zeggen dat we niet willen geholpen worden:
gezinsbijslagen dienen daarvoor.
▪ Ook bescherming tegen minder goed verzekerbare risico’s
➢ Bv. het verzekeren tegen werkloosheid
▪ Horizontale solidariteit (tussen personen die minder of meer worden
bedreigd door een bepaald risico):
➢ Personen die al bedreigd of getroffen zijn door het sociale risico
worden toegelaten.
1
, ➢ De verzekeringsbijdrage wordt niet berekend op basis van de kans
dat de sociale verzekerde wordt getroffen door het verzekerde
sociale risico.
➢ Er worden prestaties toegekend aan sociaal verzekerden die geen of
minder dan normaal bijdragen betalen.
• Bv. Art 17 sociaal statuut der zelfstandigen
▪ Verticale solidariteit:
➢ Als het gaat over solidariteit tussen mensen met een hoger inkomen
ten voordele van mensen met een lager inkomen.
➢ Doorbreking van de rechtstreekse band tussen bijdrage en uitkering
• De mensen met een laag inkomen, die minder bijdrage
betalen (percentage van arbeidsinkomen), hun uitkering kan
onder bepaalde voorwaarden opgetrokken worden tot een
bepaald minimum.
• De mensen met een hoog inkomen, die meer bijdrage
betalen, gaan we geen uitkering geven op het volledig
inkomen waarop ze die bijdragen betalen, het wordt
geplafonneerd.
VORMGEVING:
Vaak nemen sociale verzekeringen de vorm aan van volksverzekeringen die de hele bevolking
verzekeren voor een bepaald sociaal risico (bv. op het federale vlak: de verzekering voor
geneeskundige verzorging)
De overige sociale verzekeringen die worden geregeld door de federale wetgever, vertonen in eerste
instantie nog steeds een professioneel karakter.
- In principe verwerft alleen wie een beroepsactiviteit uitoefent, toegang tot de sociale
verzekeringen (al bepaalt de wetgever dat alleen voor zelfstandigen in uitdrukkelijke
bewoordingen: art. 3 Sociaal Statuut Zelfstandigen), maar
→ Gelijkgestelden
▪ In sommige situaties worden mensen die geen inkomen verdienen,
gelijkgesteld met mensen die een inkomen verdienen.
▪ Bv. beroepsziekteverzekering: leerjongens, stagairs, … verdienen geen loon
(gaan nog naar school), maar worden gelijkgesteld.
→ Verzekering buiten arbeid
▪ In sommige situaties worden mensen die niet werken, gelijkgesteld met die
werken.
▪ Bv. je verliest je werk (werkloosheidsuitkering), maar je blijft intussen wel
pensioen opbouwen, geneeskundige verzorging genieten, … .
→ Afgeleide rechten voor personen ten laste
▪ De bijdragen die de werkende leden van het gezin betalen, dekken ook de
niet-werkende leden van het gezin, die personen ten laste zijn (bv. jonge
kinderen).
▪ Als die bij wet omschreven band met een ander persoon die een eigen recht
geniet verbroken wordt, houdt het afgeleide recht op
socialezekerheidsprestaties (na enige tijd) op te bestaan.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper hpe. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,99. Je zit daarna nergens aan vast.
