In het document vind je een complete samenvatting van hoofdstuk 12 scheikunde vwo 5 (Chemie Overal). Per paragraaf staat alles wat je moet weten overzichtelijk voor je opgeschreven.
Hoofdstuk 12 Molecuulbouw en stofeigenschappen Scheikunde vwo 5
§12.2 Lewisstructuren
Lewisstructuren
De bouw van een molecuul wordt bepaald door de verdeling van de elektronen rond de
atoomkernen. Alleen de elektronen in de buitenste schil van de atomen,
valentie-elektronen, spelen daarbij een rol. Als je in de structuurformule van een
molecuul alle valentie-elektronen tekent, krijg je de lewisstructuur (elektronenformule).
Bij het opstellen van de lewisstructuur geldt de octetregel; de atomen in een molecuul
hebben de edelgasconfiguratie, dus 8 valentie-elektronen in paren. Het
gemeenschappelijke elektronenpaar van een atoombinding, het bindend
elektronenpaar, geef je in de lewisstructuur weer met een streepje.
Alle overige valentie-elektronen, de niet-bindende elektronenparen of vrije
elektronenparen geef je weer als een groepje van 2 stippen om het atoom heen. Bij het
opstellen van de lewisstructuur gebruik je het aantal valentie-elektronen van elk atoom
en de octetregel.
Er zijn uitzonderingen op de octetregel. Het waterstofatoom voldoet nooit aan de
octetregel omdat het maar 1 valentie-elektron heeft. Dit elektron zit in principe altijd in
een bindend elektronenpaar. Waterstof heeft dus altijd 2 elektronen om zich heen. Als
het centrale P, N of S is, kan het aantal omringende elektronen in sommige gevallen
groter zijn dan 8. Je spreekt dan van een uitgebreid octet.
Bij het opstellen van de lewisstructuur houd je rekening met de octetregel en het
aantal valentie-elektronen.
Lewisstructuur opstellen
Stappenplan:
- Stap 1: Bepaal het aantal valentie-elektronen met BINAS tabel 99. (staat
linksonder en dan het meest rechter getal)
H-atoom: 1 valentie-elektron
O-atoom 6 valentie-elektronen
Totaal: 2 * 1 + 6 = 8 valentie-elektronen
- Stap 2: Bereken hoeveel elektronen nodig zijn om alle atomen te laten voldoen
aan de octetregel.
H-atoom: 2 elektronen (uitzondering)
O-atoom: 8 elektronen
Totaal: 2 * 2 + 8 = 12 elektronen
, - Stap 3: Bereken hoeveel elektronen je tekort komt.
Te kort: 12 - 8 = 4 elektronen
- Stap 4: De elektronen die je tekort komt om te voldoen aan de octetregel, krijgen
de atomen door elektronen te delen. Die elektronen vormen de bindende
elektronenparen.
Aantal bindende elektronenparen: = 2 bindende elektronenparen.
- Stap 5: Bereken hoeveel niet-bindende elektronenparen overblijven.
Je had 8 elektronen (stap 1). Dit zijn = 4 paren. Twee paren zijn bindend
(stap 4). Dus er zijn nog 4 - 2 = 2 niet-bindende elektronenparen over.
- Stap 6: Teken nu de lewisstructuur zodanig dat alle atomen voldoen aan de
octetregel.
Lewisstructuur opstellen van een ion
Bij het opstellen van de lewisstructuur van een ion moet je bij stap 1 rekening houden
met de lading van dat ion. Bij negatief geladen ionen is er sprake van 1 of meerdere
‘extra’ elektronen. De lading van een negatief ion geeft het aantal extra elektronen aan,
je telt deze op bij de valentie-elektronen.
Bij een positief geladen ion kom je 1 of meerdere elektronen tekort. Bij het opstellen
van de lewisstructuur trek je die af van het aantal valentie-elektronen. In de uiteindelijke
lewisstructuur van een ion zet je bij stap 6 rechte haken om het ion en de lading
rechtsboven.
Bij het opstellen van de lewisstructuur van een ion houd je rekening met de
lading. De lading van het ion wordt opgeteld bij het aantal valentie-elektronen of
ervan afgetrokken.
Formele lading
De totale lading van een samengesteld ion is de som van de lading van een of meerdere
atomen in dat ion. De lading van een atoom in een samengesteld ion noem je de
formele lading. Dit doe je door de volgende stappen uit te voeren;
- Stap 1: Bepaal het aantal elektronen bij elk atoom van het samengestelde ion.
Dat is het aantal elektronen in de niet-bindende elektronenparen van dat atoom
+ een elektron voor elk bindend elektronenpaar rond dat atoom.
Onderste O-atomen: 3 * 2 = 6 uit de niet-bindende elektronenparen en 1 uit
het bindend elektronenpaar, totaal 7.
Bovenste O-atoom: 2 * 2 = 4 uit de niet-bindende elektronenparen en 2 uit de
bindende elektronenparen, totaal 6.
C-atoom: 0 uit de niet-bindende elektronenparen en 4 uit de bindende
elektronenparen, totaal 4.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper danaemirthe. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
