STATISTIEK: EXPERIMENTEEL
ONDERZOEK: BASISBEGRIPPEN
BASISPRINCIPES BIJ EXPERIMENTEEL ONDERZOEK
Vaststellen van oorzaak-gevolg relaties door manipulatie van de onafhankelijke variabele (OV) en het
effect ervan op de afhankelijke variabele (AV) te bestuderen
Doel studie: oorzaak gevolg onderzoeken
o Vb. Ik dien een medicijn toe wat is het gevolg hiervan
Experimenteel onderzoek kan niet altijd worden uitgevoerd
o Vb. het gevolg van een pandemie onderzoeken, we kunnen geen virus lanceren
Aanwezigheid van controle/referentiegroep is vereist
o Controlegroep is belangrijk want er moet geobserveerd kunnen worden wat er gebeurt als er
geen manipulatie plaats vond
o Nodig om te zien wat het werkelijke effect is
o Controlegroep wordt soms een placebo toegediend: psychologisch effect → ook effect op
controlegroep
Random toewijzingen van proefpersonen aan conditie
o Mensen worden random ingedeeld in de controlegroep/experimentele groep
o random toewijzing ≠ random sampling
Random sampling: niveau van rekruteren; studie is nog niet begonnen
Random toewijzing: proefpersonen worden random toegewezen aan
condities; studie is al begonnen
Controle van externe variabelen
Experimenteel onderzoek = beste keuze
MAAR: niet altijd mogelijk
SOORTEN VARIABELEN IN EXPERIMENT
ONAFHANKELIJKE VARIABELEN – “factor” (OV)
Minimum 2 niveaus, levels of condities
o Minstens 1 OV die gemanipuleerd wordt
o Vb. experimentele groep: manipulatie
controle groep: geen/andere manipulatie
o 1 OV opgedeeld in twee groepen (experimentele groep en controle groep)
Soorten manipulatie van onafhankelijke variabele
o Invasieve manipulatie: verandering aan lichaam
o Omgevingsmanipulatie: verandering aan omgeving
, o Instructionele manipulatie: andere info/richtlijnen geven
Tijd = meetmomenten
o Vb. pre en post
AFHANKELIJKE VARIABELEN – “uitkomstmaat” (AV)
Waarop men het effect van de OV wil uitzoeken
o Vb. ik maak en medicijn tegen kanker en wil dit testen; mijn AV is de aanwezigheid
van kankercellen
SUBJECT VARIABELE
Eigenschap van proefpersoon dat niet gemanipuleerd wordt
o Vb. geslacht
Soort van OV MAAR als die niet in het design staat telt die niet mee als variabele
SOORTEN TOEWIJZINGEN AAN CONDITIES
BETWEEN SUBJECT DESIGN RANDOMISED GROEP DESIGN (“OF/OF”)
Vb. OF in experimentele groep OF in controle groep
SIMPLE RANDOM TOEWIJZING
Elk proefpersoon heeft evenveel kans om bij een bepaalde groep te horen
Indien voldoende grote groepen: deelnemers elke conditie gelijk bij begin van experiment
Toeval beslist
MATCHED RANDOM TOEWIJZING
Om bij kleinere groepen, de kans op gelijkheid van groepen bij omvang van experiment te
vergroten
o vb: experimentele groep = enkel vrouwen, controle groep= enkel mannen → effect misschien
te wijten aan geslacht
Condities/groepen worden gematched op 1 of meerdere premetingen of kenmerk
o Vb. leeftijd, geslacht,…
WITHIN SUBJECT DESIGN REPEATED MEASURES DESIGN ( ”EN/EN”)
Elke proefpersoon behoort tot elke conditie (eigen controle)
Herhaalde metingen binnen eenzelfde individu
Controle groep
Voordelen
pre pre
o Zeker dat groepen in elke conditie vergelijkbaar zijn
o Meer power/hogere bewijskracht
o Helft minder proefpersonen nodig
post post
Experimentele groep
Grafiek within subject design
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marepappaert. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,66. Je zit daarna nergens aan vast.
