*GESLAAGD IN EERSTE ZIT!* Deze samenvatting bevat alle hoor- en gastcolleges van het vak criminaliteit en samenleving gedoceerd door professor Verfaillie. De inhoud bestaat uit een overname van de slides + telkens de volledige uitleg van de professor hierbij genoteerd. AAn het einde bevinden zich m...
Criminaliteit en samenleving: samenvatting + examenvragen
- Ruby Peeters
Inleiding
LES 1. Hoofdstuk 1: criminaliteit als maatschappelijk vraagstuk (deel 1) 5
LES 2. Hoofdstuk 1: criminaliteit als maatschappelijk vraagstuk (deel 2) 18
Les 3. Hoofdstuk 1: criminaliteit als maatschappelijk vraagstuk (deel 3) 30
Les 4 – Hoofdstuk 2: Kenmerken van de laatmoderne samenleving (deel 1) 38
Les 5 – Hoofdstuk 2: Kenmerken van de laatmoderne samenleving (deel 2) 51
Les 6 – Hoofdstuk 3: criminaliteitscontrole in laatmoderne context 69
Les 7 – Hoofdstuk 4: Terrorisme en radicalisering 84
Les 8 – Hoofdstuk 5: Cybercriminaliteit 109
Les 9 – Hoofdstuk 6: Gastcollege feminisme en criminologie 119
Les 10 – Hoofdstuk 7: Superdiversiteit als nieuwe realiteit 129
Les 11 – Hoofdstuk 8: (super)diversiteit en etniciteit, maatschappelijke context, relatie met
criminaliteit en met strafrechtelijke reactie (deel 1) 149
Les 12 – Hoofdstuk 8 (deel 2): (super)diversiteit en etniciteit, maatschappelijke context, de
relatie met criminaliteit en met strafrechtelijke reactie (de penale reactie) 165
Les 13 – Hoofdstuk 8 (deel 3): (super)diversiteit en etniciteit, maatschappelijke context, de
relatie met criminaliteit en met strafrechtelijke reactie (de penale reactie) 178
1. Wat bedoelt Becker met ‘deviance as collective action’? 184
2. The Culture of Control omschrijft de aanpak van criminaliteit als maatschappelijk vraagstuk. Leg
uit. 185
3. Wat betekent globalisering en welke gevolgen heeft dit fenomeen voor de SamenLeving
vandaag? 187
4. Licht de relatieve deprivatie theorie toe in de verklaring van de relatie tussen etniciteit en
criminaliteit 189
5. Wat bedoelt Norris met het democratisch deficit? 189
6. Waarom is een rationele keuze perspectief inadequaat voor de analyse (verklaring) van
criminaliteit? 190
7. Leg uit waarom theorieën die criminaliteit gaan verklaren in functie van een individuele
pathologie of een rationele keuze erg beperkt zijn? 192
8. Wat is de wet van de criminaliteitsconcentratie en wat betekent die wet voor de aanpak van
criminaliteit? 194
9. Waarom moeten we volgens Weisburd erkennen dat hotspots van criminaliteit meer zijn dan
hotspots van criminaliteit? En wat betekent dit voor de aanpak van criminaliteit? 195
10. Bespreek “epistemic crime control” en haar mogelijke varianten en leg uit waarom deze
ideologie problematisch kan zijn in een democratie. Geef aan wat ze op dit punt deelt met het
populisme? 195
11. Leg uit hoe bestraffing en sociale hulpverlening volgens Garland moeten worden begrepen en
waarom beide tot op zekere hoogte altijd gedoemd zijn om te falen? 196
1
,12. Waarom is criminaliteit normaal volgens Durkheim? 197
13. Leg uit, aan de hand van twee voorbeelden, wat Gramsci bedoelt met culturele hegemonie?
198
14. Leg uit welke standpunten een marxistisch perspectief inneemt over de oorzaken van crimineel
gedrag. Geef hierbij aan of en waarom rationele keuzetheorieën onhoudbaar zijn vanuit een
marxistisch perspectief? 198
15. Hoe word je volgens Becker een marihuana gebruiker? Leg uit wat het verschil is tussen het
proces dat Becker beschrijft enerzijds en een rationele keuzetheorie en een individuele
pathologietheorie anderzijds? 199
16. Hoe verklaren Shaw en McKay concentraties van jeugddelinquentie in een stad? 200
17. Bespreek het belangrijkste verschil tussen de preventietheorie van Felson and Clarke en de
theorie van Shaw en McKay over jeugddelinquentie in een stad 201
18. Leg uit waarom “radicalisering” een moeilijk beleidsconcept is 203
19. Welke beleidsimplicaties volgen er uit de wetenschappelijke literatuur over radicaal
gedachtegoed en gewelddadig gedrag? 203
20. De vertaling van preventietypologieën afkomstig uit en ontworpen voor het medisch domein
van ziektebeheersing naar de domeinen van antiradicalisering, terrorismebestrijding en
deradicalisering is om verscheidene redenen problematisch. Leg uit. 204
21. Wat is volgens Perry, Weisburd en Hasisi de meest effectieve contraterrorisme strategie? 🡪 zie
tekst ook 205
22. Wat wordt er bedoeld met ‘inclusive’ en ‘exclusive’ society? Van wie is het concept? 207
23. Wat leren we uit de institutionele anomietheorie? 211
24. Hoe is de sociale ecologie veranderd in de laatmoderniteit? 212
25. Wat is het verschil tussen externe en voortgebrachte risico’s? 215
26. We leven in een risicosamenleving. Wat bedoelen Beck en Giddens hiermee? 216
27. Leg het verband tussen een of meerdere evoluties in de laatmoderniteit en een door Ulrich
Beck beschreven risico 217
28. Wat is het belang van het consumentisme vandaag voor de identiteitsvorming? 218
29. Leg uit : van ‘communities of fate’ naar ‘communities of choice’. 219
30. Leg de concepten ‘ghetto’ en ‘gated communities’ uit. Zie je verschillen of gelijkenissen tussen
beide fenomenen? 219
31. Bespreek en situeer de problematiek van de privatisering in de laatmoderne samenleving en
criminaliteitscontrole 220
32. Hoe genereert de laatmoderniteit ontologische onzekerheid en welke gevolgen? 220
33. Leg het verband tussen het artikel van Beyens over de terreurdreiging in Brussel en de cursus
221
34. Beschrijf de migratiebeweging in België en link dat aan de constructie van de visie op migratie
in België 222
35. Wat betekent superdiversiteit? 222
36. Wat is een majority-minority city? Illustreer met het voorbeeld van Antwerpen 223
37. Bespreek de verschillende uitdagingen van de superdiverse samenlevingen → ZIE SV, dit is fout
224
38. Leg het verschil uit tussen de modernistische en de laatmoderne penaliteit. Hoe wordt deze
laatste gedefinieerd in de literatuur? 224
39. Beschrijf de drie niveaus van uitholling van de staatsmacht in de laatmoderne
2
,criminaliteitscontrole 225
40. Wat moeten we begrijpen onder ‘commodificatie’ van beveiliging? 225
41. Wat betekent risicojustitie? 225
42. Bespreek de belangrijkste onderzoeken in België naar de relatie tussen etniciteit en
criminaliteit vanuit methodologisch oogpunt 226
43. Leg het verschil uit tussen directe en indirecte verklaringen van criminalteit en etniciteit 227
44. Bespreek het belang van culturele verklaringen van criminaliteit 227
45. Wat zijn de knelpunten indien we de relatie tussen criminalteit/strafrechtelijke reactie en
etniciteit willen bestuderen? Waarom zou je het wel of niet bestuderen ? En hoe zou je het
aanpakken? 229
46. Wat wordt er bedoeld met de selectiviteitsthese? Illustraar de versch soorten met een
voorbeeld. Wat is het mogelijke effect vd selectiviteitsthese op de gevangenispopulatie? 229
47. Stel: we willen terrorisme bestrijden door de gevangenis te hervormen. Op welk denkbeeld van
controle doen we beroep? 230
48. LEg uit: intersectionaliteit, doing gender, emancipatiethesis + geef een voorbeeld van
ongelijkheid van mannen en vrouwen in strafrechtsbedeling 231
49. Wat zegt Geldof over de uitdagingen voor politie en justitie? 233
50. Leg uit: metapolitiek en pas dit toe op Gramsci 234
51. Welke these ligt aan de basis van justitie in verband met etniciteit 234
52. waarom is 'lone wolf' niet echt correcte term bij extreem rechts terrorisme? waarom klopt het
beeld van rationele, berekend individu bij terrorisme niet? 235
Inleiding
Dit vak = meer maatschappelijke benadering, meer sociologisch perspectief
Belangrijk om deze lessen week op week te volgen
Canvas: alles wordt deel per deel ter beschikking gesteld want de cursus gaat mee met de
veranderingen in de maatschappij, wil up to date blijven
De dingen die we in deze cursus gaan zien vereisen bepaalde voorkennis en sluit aan bij zaken die
aansluiten bij theoretische criminologie en victimologie (theorieën en manieren van denken over
criminaliteit, we zullen daar nadrukkelijk op verder bouwen, meer sociologische benadering zoals in
de Chicago school)
Als je merkt dat je onvoldoende voorkennis hebt -> vragen stellen! Verduidelijking of bijkomende
literatuur = zeker mogelijk
Elke les start met vragen -> stel deze op voorhand!
“Wie criminaliteit wil begrijpen moet de samenleving begrijpen”
> voor sociologen hebben dit omgekeerd gedaan; criminaliteit zou iets zeggen over de
samenleving, over het ‘normale’ samenleven
> Hier wordt dat omgedraaid; wie criminaliteit wil begrijpen heeft grondig inzicht nodig in de
samenleving, welke denkbeelden circuleren, op welke manier dat samenleven plaatsvind
Dit vak:
3
, - Uitleggen waarom dat samenleven zo belangrijk is
- De samenleving is erg sterk veranderd (laat moderne samenleving); wat zijn de kenmerken
van de samenleving waarin wij leven en waarom zijn die belangrijk om criminaliteit te
begrijpen?
- Hebben over bepaalde criminaliteitsvormen die passen binnen die samenleving
o Terrorisme; geen nieuw fenomeen maar wij gaan kijken hoe je dat kan begrijpen in
samenhang met de samenleving
o Cybercriminaliteit: geregistreerde criminaliteit neemt af sinds 2000, en we zien hoe
heel wat zaken digitaal geworden zijn (en versnelling door de corona crisis) ->
dynamieken in de samenleving die criminaliteitsvormen vorm gaan geven
Maar dus; goed inzicht in de samenleving zorgt voor begrijpen van criminaliteit! (= de essentie van
dit vak)
Structuur van de cursus
- Criminaliteit als maatschappelijk vraagstuk (1,2,3)
- Kenmerken van de laatmoderne samenleving (1,2)
- Criminaliteitscontrole in laatmoderne context
- Terrorisme en radicalisering
- Cybercrime
Daarnaast ook kijken naar de manier waarop samenlevingen reageren op criminaliteit (verschilt van
samenleving tot samenleving). De manier waarop we omgaan met criminaliteit is sterk gebonden
aan het soort samenleving.
->schriftelijk examen, open vragen (geen extra WPO’s of papers)
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Ruptrs. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.