Grondige en volledige samenvatting van het vak 'Bestuursrecht '. Samenvatting is gebaseerd op Powerpoints, hoorcolleges en cursus. Geslaagd in eerste zit.
Inhoudstafel
DEEL I: DEFINITIE, INDELING, KENMERKEN EN BRONNEN V/H BESTUURSRECHT...................................3
Hoofdstuk 1: definitie.........................................................................................................................3
Hoofdstuk 2: algemeen en bijzonder bestuursrecht...........................................................................5
Hoofdstuk 3: kenmerken van het bestuursrecht.................................................................................5
Afdeling 1: uitzonderingsrecht of ius commune v/d overheid?......................................................5
Afdeling 2: fragmentarisch karakter v/h bestuursrecht..................................................................6
Afdeling 3: meergelaagdheid van het bestuursrecht......................................................................7
Hoofdstuk 4: de bronnen van het bestuursrecht................................................................................8
Afdeling 1: de ‘wortels’ van het bestuursrecht...............................................................................8
Afdeling 2: formele bronnen van het bestuursrecht.....................................................................13
DEEL II: DE ORGANISATIE VAN DE OVERHEID........................................................................................17
Hoofdstuk 1: de substatelijke gezagsorganisatie...............................................................................17
Afdeling 1: centralisatie en verzelfstandiging................................................................................17
Afdeling 2: bestuurlijk toezicht.....................................................................................................22
Afdeling 3: de verschillende soorten ‘overheid’............................................................................24
Hoofdstuk 2: de territoriale decentralisatie......................................................................................28
Afdeling 1: enkele constitutionele beginselen..............................................................................28
Afdeling 2: de provincies...............................................................................................................31
Afdeling 3: de gemeenten en het openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn (OCMW).....34
DEEL III: INSTRUMENTARIUM VAN DE OVERHEID.................................................................................44
Hoofdstuk 1: de actiemiddelen van de overheid..............................................................................44
Afdeling 1: algemeen....................................................................................................................44
Afdeling 2: de eenzijdige bestuurlijke rechtshandeling.................................................................45
Afdeling 3: de overheidsovereenkomst........................................................................................51
Afdeling 4: de afsplitsbare akte.....................................................................................................53
Hoofdstuk 2: de goederen van de overheid......................................................................................53
Afdeling 1: inleiding......................................................................................................................53
Afdeling 2: onteigening, opeising en openbare erfdienstbaarheden............................................54
Afdeling 3: het regime der domeingoederen................................................................................55
Hoofdstuk 3: overheidsopdrachten..................................................................................................58
Afdeling 1: algemeen....................................................................................................................58
Afdeling 2: beginselen..................................................................................................................60
Afdeling 3: toepassingsgebied......................................................................................................62
Afdeling 4: de wijzen van gunning................................................................................................64
1
, Afdeling 5: verloop van de procedure...........................................................................................66
Hoofdstuk 4: overheidspersoneel.....................................................................................................70
Afdeling 1: de ontstentenis van een uniform ambtenarenrecht...................................................71
Afdeling 2: krachtlijnen van het ambtenarenrecht.......................................................................75
Hoofdstuk 5: bestuurlijke handhaving..............................................................................................83
Afdeling 1: handhaving: begrip, doel en vormen..........................................................................83
Afdeling 2: kenmerken van de bestuurlijke handhaving...............................................................87
Afdeling 3: instrumenten van de bestuurlijke handhaving............................................................87
Afdeling 4: actoren in de bestuurlijke handhaving.......................................................................90
Afdeling 5: rechtsbescherming tegen de bestuurlijke handhaving................................................91
DEEL IV: RECHTSBESCHERMING TEGEN DE OVERHEID.........................................................................92
Hoofdstuk 1: de preventieve rechtsbescherming.............................................................................92
Afdeling 1: algemene beginselen van behoorlijk bestuur.............................................................92
Afdeling 2: verplichting tot formele motivering..........................................................................102
Afdeling 3: openbaarheid van bestuur........................................................................................108
Hoofdstuk 2: de curatieve rechtsbescherming................................................................................116
Afdeling 1: bescherming via interne klachtenbehandeling en ombudsdiensten.........................116
Afdeling 2: bestuurlijke beroepen...............................................................................................123
Afdeling 3: jurisdictionele beroepen...........................................................................................129
Afdeling 4: alternatieve conflictoplossing met de overheid........................................................137
DEEL V: GASTCOLLEGE ANNELIES VERLINDEN....................................................................................137
Hoofdstuk 1: de hervorming van de Raad van State.......................................................................137
Afdeling 1: inleiding en context..................................................................................................137
Afdeling 2: inhoudelijke hervorming afdeling Bestuursrechtspraak............................................138
Afdeling 3: inhoudelijke hervorming afdeling Wetgeving...........................................................139
Afdeling 4: slot............................................................................................................................140
Hoofdstuk 2: bestuurlijke handhaving............................................................................................140
Afdeling 1: inleiding en context..................................................................................................140
Afdeling 2: systematiek – tijdslijn................................................................................................140
Afdeling 3: specifieke topics........................................................................................................142
2
,Samenvatting bestuursrecht
DEEL I: DEFINITIE, INDELING, KENMERKEN EN BRONNEN
V/H BESTUURSRECHT
Hoofdstuk 1: definitie
Onderscheid privaat- & publiekrecht
- Privaatrecht = tussen private personen
Bv. huurcontract, koopcontract…
- Publiekrecht:
o Organisatie en werking v/d overheden
o Tussen overheden onderling
Bv. kan een gemeente ingaan tegen een decreet?
Bv. kan een gemeenteraad afwijken v/d regels v/d provincie?
Bv. Vlaamse regering kan een beslissing v/d gemeenteraad vernietigen
wanneer? als de beslissing in strijd is met het besluit v/d Vlaamse regering
o Tussen overheid & private personen: overheid kan eenzijdig optreden tav
burgers op die manier kan overheid rechten/verplichtingen opleggen aan de
burger
Bv. verplichting: administratieve/bestuurlijke sanctie voor hooligans
Bestuursrecht = onderdeel v/h publiekrecht bestuur neemt beslissing
(opm.: verschil met SR rechter neemt beslissing)
Bestuursrecht = geheel van geschreven & ongeschreven regels mbt de organisatie,
bevoegdheden en werking van het ‘bestuur’ (= UM), incl. de rechtsbescherming v/d
bestuurde tegen het bestuurlijk optreden
- Regels doen dus 3 zaken:
o Organisatie: wie/wat vindt men terug in het bestuur?
o Bevoegdheden: wat kan een gemeente regelen?
o Werking v/d organen: hoe gaat het allemaal precies in zijn werk?
- Regels kunnen zowel geschreven als ongeschreven zijn
Bv. ongeschreven: ARB = ongeschreven regels die uit de RS zijn ° & afdwingbaar zijn je
kan dus ook gesanctioneerd worden (door bv. RvS) als je deze ARB niet opvolgt
- Regels overheid moet deze respecteren wanneer zij eenzijdig beslissingen gaan
nemen voor de gehele maatschappij
Bv. toekennen v/e vergunning, benoemen v/e ambtenaar…
Overheid heeft dus het machtsmonopolie & treedt op in het algemeen belang v/d
maatschappij in zijn geheel
- Bestuursrecht is terug te vinden in het alledaags leven
3
, Bv. hoe wordt een schepen aangesteld? in Knokke discussie hieromtrent
Bv. bestuurlijke sancties voor hooligans: het is dus niet de rechter die een sanctie zal
opleggen MAAR het is het bestuur die gebruikt maakt van deze BH om eenzijdig een
sanctie op te leggen
Bv. verkeersrecht: vaak bestuurlijke sanctie bij lichtere snelheidsovertredingen
Bv. mensen op markt: gemeentelijk regelement hieromtrent die die mensen moeten
respecteren regelement gaat over vergunningen die bepalen in welke gevallen iemand
op de markt mag gaan staan (waar, hoelang, etc.)
Bv. oosterwielwerf in Antwerpen: Antwerpen heeft hier een omgevingsvergunning voor
nodig deze laat immers toe dat je daar mag werken
Bv. een huis bouwen: overheid zal eenzijdig beslissen of ze u een vergunning hiervoor
geven
Begrip ‘bestuur’ (= overheid) afbakenen:
- Organiek criterium = DE “besturen”: besturen = instellingen die zijn opgericht door &
krachtens de Gw. Als UM
Bv. FOD, regering, gemeenten…
- Functioneel criterium = HET “besturen”: besturen = activiteit die uitgeoefend wordt
deze activiteit is het nemen van eenzijdige beslissingen door de overheid in het algemeen
belang
Soms kunnen bepaalde instellingen voldoen aan het functioneel criterium MAAR
niet aan het organiek criterium:
Bv. KVV: volgens organiek geen bestuur want het is de WM (geen UM) MAAR
wanneer de KVV beslissingen neemt mbt haar eigen werking, neemt zij de
hoedanigheid aan v/e bestuur volgens het functioneel criterium
Stel: personeelslid v/d KVV begaat een tuchtrechtelijke fout moet gesanctioneerd
worden KVV treedt dan op als een functioneel bestuur, ook al is de KVV geen
organiek bestuur
Bv. RvS: geen bestuur volgens organiek want RvS is een rechtscollege (geen UM)
MAAR als de RvS personeelsbeslissingen, overheidsopdrachten… neemt, dan zijn zij
wel een functioneel bestuur
CONCLUSIE: het handelen v/d organen v/d WM, RM of zelfs van niet-overheden (en
dus geen UM) kan betrekking hebben tot een taak van ‘bestuur’ uitoefenen
zij nemen dan dus geen beslissing mbt WM MAAR tot UM deze instellingen zijn
dan een bestuur volgens het functioneel criterium MAAR niet volgens het organiek
criterium
Bv. KULeuven = private vzw MAAR krijgt wel de BH om eenzijdige beslissingen te gaan
nemen mbt het idee om een student al dan niet uit te sluiten uit het onderwijs
KULeuven is dus een bestuur in de functionele zin v/h woord want ze kunnen
eenzijdig beslissingen nemen (& niet in de organieke zin v/h woord)
Bv. autokeuringsinstelling = private vzw’s MAAR zij nemen eenzijdig de beslissing of
uw auto al dan niet wordt goedgekeurd deze instelling is dus een bestuur in de
functionele zin v/h woord (& niet in de organieke zin v/h woord)
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper meesterjuju. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €25,99. Je zit daarna nergens aan vast.
