Deze samenvatting bevat de belangrijkste zaken voor het examen. Ik heb mijn andere, meer uitgebreide samenvatting geleerd voor het examen en deze samenvatting gebruikt als herhaling. Ik heb een 15/20 gehaald voor het examen.
Korte samenvatting gerechtelijke
geneeskunde
Module 1: basisbegrippen
Definities
Gerechtelijke geneeskunde = de wetenschappelijke discipline in de
geneeskunde die probeert adviezen te geven om rechtsvragen op te
lossen.
= forensische geneeskunde => dient de hele maatschappij
- Strafzaak
- Adviezen beslissingen
- Openbaar -> geen beroepsgeheim
- Zowel onderzoek op levenden als op doden
Onderzoek overleden mensen => forensisch patholoog of wetsarts.
Onderzoek op levenden (SO, dader, verdachte) => forensische kliniek.
Onderzoek van biologische sporen = medische criminalistiek.
Forensische wetenschappen = de toepassing van alle wetenschappen die
kunnen worden aangewend bij het achterhalen van de waarheid en
gebruikt voor gerechtelijke doeleinden => toxicologie, antropologie,
beeldvorming, gerechtelijke geneeskunde, ….
Geschiedenis
- ANTISTIUS (44vC): onderzoek op lichaam Julius Caesar => 23
steekwonden -> 1 steekwonde was lethaal. De ernst van de
verwondingen meer en meer op de voorgrond.
- HSI YUAN LU (1248): eerste keer dat insecten gebruikt werden in
medicolegale context => achterhalen van moordwapen doordat
insecten op de bloedrestanten afkwamen. Studie op varkens ->
verschillende manieren gedood en kijken naar de verschillen.
- VESALIUS (1514-1564) = “vader van de anatomie” = “De humani
corporis fabrica libri septum” => lichamen ophalen + bestuderen.
- AMBROISE PARE (1510-1590) => belang van oorlog. Naslagwerken
van legerartsen: beschrijven van verwondingen en gewelddadige
overlijdens, gewelddadige dood op de organen.
- GIOVANNI MORGAGNI (1682-1771): vader van de pathologie.
Vergelijkt ziektes en wat dit doet met de organen.
- CHARLES DE VISSCHER => oprichting labo gerechtelijke
geneeskunde in Gent in 1885.
Arts en geneeskunde
Taken door elke arts:
Aangifte besmettelijke ziekten -> aantal die gerapporteerd moeten
worden.
1
, Aangifte bevalling en geboorte (levend en dood) -> vanaf 22w =
kind.
Verplichte getuigschriften
Vaststellen overlijden
Bloedproef
o Na positieve test alcohol of drugs zal de arts gevorderd
worden door OR of PdK om bloedproef te doen -> niet
behandelend arts, en met toestemming tenzij OR.
o Ook mogelijk speekseltest/bloedproef bij SO of dader bij
ernstige aanwijzingen van een infectie, op vordering. Komt in
het medisch dossier, niet gerechtelijk dossier.
Collocatie = het opsluiten van een persoon, tegen zijn wil, in een
inrichting ter bescherming van zichzelf en van de mtschp, wanneer
geen enkele andere methode dit doel kan bereiken. Voorwaarden:
o Geesteszieke
o Andere geschikte behandeling ontbreekt of geweigerd
o Gevaarscriterium -> zijn gezondheid ernstig in gevaar, of die
van een ander.
Specifieke opdrachten van de gerechtelijke geneesheren:
- In strafzaken:
o Bijdragen tot de waarheidsvinding en adviezen om te helpen
rechtsproblemen op te lossen.
o Op vordering OR of PdK => vooronderzoek -> niet-
tegensprekelijk
Vordering = verplicht
o Taken:
Vaststellen doodsoorzaak, aard overlijden; onderzoek
aan het lichaam; autopsie lijk; in beslagneming medisch
dossier + studie van het dossier; bloedafname;
onderzoek levenden; identificatie stoffelijke resten; …
(taken die meeste gedaan worden)
- In burgerlijke zaken:
o Bijdragen tot bewijzen schadevergoeding
o Tegensprekelijk
o Taak: onderzoek van levenden
o Bewijs te brengen door de eisende partij.
Gerechtsdeskundige = onpartijdig technisch medewerker => zowel a
charge en a decharge.
Wetsgeneesheer worden -> extra opleiding 5j => forensisch patholoog.
Nationaal register voor gerechtsdeskundigen => uit deze lijst zal de
magistraat een persoon selecteren om te vorderen.
o Aantal minimale kwaliteitsvereisten waaraan men moet
voldoen om op de lijst te komen + eedaflegging
2
,Arts en vaststellen overlijden
Dood = een traag proces van desintegratie, in verschillende fases. Het is
een tijdsinterval.
Als de hersenstam dood is => dood.
Ook mogelijk is de hersendood.
Tijdsinterval:
1) Iemand is gezond
2) De levenskwaliteit van een persoon gaat achteruit => komt in de
stervensfase terecht = agonie. Cellen zullen traag stoppen met
werken.
3) Somatisch dood => de persoon is gestorven.
4) Het proces van desintegratie begint.
Iemand is hersendood als:
- Niet ontvangen en reageren op stimuli
- Geen bewegingen en geen ademhaling
- Geen reflexen
- Vlak EEG => geen harttonen
Iemand die hersendood is vegetatieve status of schijndood.
Schijndood = vita reducta = toestand van diepe coma waarbij men
geen prikkelbaarheid, ademhaling en pols detecteert.
o Onderzoek door 3 artsen
o Temperatuur patiënt > 35°C
o Oorzaak van de coma is gekend
o Afwezigheid spontane ademhaling
o Afwezigheid van aantal spontane reflexen:
Reactie op licht
Reactie op pijn
Het dichtdoen van de ogen bij aanraking
Reactie slikken
Schijndood verwijst naar een toestand waarin iemand lijkt te zijn
overleden, maar waarbij er nog steeds minimale vitale functies aanwezig
zijn. Dit kan bijvoorbeeld voorkomen bij diepe onderkoeling, ernstige
intoxicaties, of bepaalde vormen van coma.
De hartslag en ademhaling zijn zo zwak dat ze bijna niet
detecteerbaar zijn.
Hersenactiviteit is aanwezig maar op een zeer laag niveau.
= herstel kan nog mogelijk zijn
Hersendood is een onomkeerbare toestand waarbij alle functies van de
hersenen, inclusief de hersenstam, volledig en permanent zijn gestopt. Dit
wordt juridisch en medisch beschouwd als de dood van de persoon, zelfs
als andere lichaamsfuncties kunstmatig in stand worden gehouden.
= dood
3
, Dood registeren (theorie):
1) Vaststelling door geneesheer => attest = model III C opmaken. Het
attest wordt overgemaakt aan ambtenaar burgerlijke stand (ABS).
2) Aangifte bij ABS => niet aangeven strafbaar, begraven zonder
aangifte = strafbaar.
3) Toelating teraardebestelling => begrafenis of crematie.
a. De akte van overlijden wordt opgemaakt door ABS ten
vroegste 24u na het overlijden.
b. Indien crematie => 2e arts aangesteld door ABS om te dubbel
checken of het niet over een verdacht overlijden gaat.
In de praktijk:
Arts stelt het overlijden vast en stelt de overlijdensakte op (model III
c)
o Verdacht overlijden? => inlichten pdk of OR.
Familie of begrafenisondernemer gaat naar ABS (=> stelt
overlijdensakte op).
o Beslissing tot begraving na minstens 24u.
o Beslissing tot crematie:
Aanstellen van 2e arts door ABS => onderzoek aan het
lichaam + opstellen verslag.
Verdacht overlijden? -> inlichten pdk!
Na vrijgeven lichaam -> crematie als de pdk hier
toestemming tot geeft.
Bij de vaststelling van een niet-natuurlijk overlijden => aankruisen van
een geneeskundig bezwaar op het overlijdensattest, tegen begrafenis
of crematie => er zal eerst een onderzoek uitgevoerd moeten worden.
Wanneer aankruisen:
Overlijdens in bijzondere omstandigheden: drugsdode, overlijden
nav arrestatie, ‘in het milieu’, doding, moord, …
Ongewoon sterfgeval -> minstens 1 van de criteria voldoet:
o Tijdens laatste ziekteperiode niet meer onderzocht door arts
o Tijdens laatste 14d van zijn leven niet meer onderzocht door
arts
o Overlijden door onbekende doodsoorzaak
o Overlijden mogelijks door arbeidsziekte of vergiftiging
o Overlijden is onnatuurlijk of veroorzaakt door geweld of
abortus of heeft in verdachte omstandigheden plaatsgehad
o Overlijden heeft tijdens een invasieve diagnostische of
therapeutische interventie plaatsgehad
De pdk zal verwittigd worden.
Overlijdens < 44j => 50% kans op niet-natuurlijke dood.
Overlijden persoon < 44j + geen echte doodsoorzaak = verdacht.
Hoe ouder men wordt, hoe groter de kans op ziekelijke afwijkingen.
Onverklaard onderzoek naar de doodsoorzaak => men weet niet of het
om een natuurlijk of niet-natuurlijk overlijden gaat.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Lisa112. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
