Samenvatting Anatomie van Organen; schema gebaseerd op de cursus dat gebruikt kan worden om aantekeningen op te maken of zelf een samenvatting van kan gemaakt worden
1. Inleiding
1.1. Defini es
- Orgaan
o structurele eenheid die bestaat uit verschillende weefseltypes en zo de werking van
deze weefseltypes kan combineren
o De term ‘orgaan’ wordt meestal enkel gebruikt om de structuren in de schedel, hals
en de verschillende lichaamsholtes te benoemen
(strikt genomen is volgens de defini e zelfs elke spier een orgaan)
- Viscera
o (afgeleid ‘visceraal’; Lat: viscus, in de klassieke literatuur al jd in het meervoud
‘viscera’ gebruikt)
o inwendige organen
- Splanchnologie (Grieks: splanchna)
o studie van de viscera of ingewanden
- Orgaansysteem
o bestaat uit verschillende organen die samen een specifieke func e (zoals
ademhaling) vervullen
Tabel 1:
overzicht van de verschillende
orgaansystemen
organen die schuin gedrukt zijn
weergegeven behoren tot het hoofd- en
halsgebied en worden niet in deze
,- Topografische anatomie
o beschrij de onderlinge samenhang van de verschillende organen in een bepaald
deel van het lichaam
- Lichaamsholten
o borstholte (cavitas thoracis)
o buikholte (cavitas abdominis)
o bekkenholte (cavitas pelvis) en perineum
,2. Thorax
- De thorax (of borstkas)
o is het bovendeel van de romp
o bevindt zich tussen de basis van de nek en het abdomen (buikholte)
- Het skelet van de thorax
o dorsaal opgebouwd door de 12 borstwervels en tussenwervelschijven
o lateroventraal door de 12 paar ribben en ribkraakbeenderen
o ventraal door het sternum
- De borstkas
o bevat de belangrijke structuren van het ademhalings- en cardiovasculair stelsel
zoals de longen, het hart en grote bloedvaten
beschermt deze
- Skelet van de borstkas
o Caudaalwaarts worden een aantal abdominale organen (o.a. lever en milt) ook door
het skelet van de borstkas beschermd
o Het is de meest dynamische regio van het lichaam omdat de organen voortdurend in
beweging zijn
- Het volume van de borstholte of thoraxholte (cavitas thoracis)
o is duidelijk kleiner dan wat men uitwendig op het skelet zou kunnen vermoeden.
o Deze holte is conisch van vorm
o strekt zich uit vanaf de basis van de hals ‘apertura thoracis superior’ tot aan het
middenrif of diafragma
waarvan de rechterkoepel in expira etoestand reikt tot op hoogte van het
5de ribkraakbeen
- Men onderscheidt drie van elkaar gescheiden compar menten in de thoraxholte:
o 2 laterale compar menten of pleurale ruimten
die door de beide longen gevuld worden
die het grootste gedeelte van de borstholte innemen
o 1 middencompar ment of medias num
(voornamelijk gevuld door losmazig bindweefsel)
waarin zich het hart, grote bloedvaten, de trachea, oesophagus, thymus en
delen van het autonoom zenuwstelsel en lymfevatenstelsel bevinden
Het medias num scheidt de twee pleurale holtes volledig van elkaar
2.1. Pleurale ruimte (Cavitas pleuralis)
2.1.1. Longvliezen (pleura)
- De pleurale ruimte is begrensd door een longvlies of pleura
o Dit is histologisch opgebouwd uit mesotheel (tunica serosa)
o met eronder bindweefsel met bloed- en lymfevaten (tunica subserosa
- Embryonale ontwikkeling
o Doordat de long jdens de embryonale ontwikkeling vanuit het medias num in de
longvlieszak (op dat moment pericardioperitoneaal kanaal) binnendringt
o steekt iedere long in een dubbele sereuze zak bestaande uit een buitenste en
binnenste wand
de buitenste wand:
, pleura parietalis klee tegen de thoraxwand (die bekleed is door de
de fascia endothoracica) en het diafragma
de binnenste wand:
pleura pulmonalis (= pleura visceralis of viscerale pleura) is vergroeid,
uitgezonderd aan de longhilus, met het ganse uitwendige
longoppervlak
loopt verder tot in de interlobaire fissuren
- De longhilus (hilum pulmonis)
o is de streek waar de belangrijkste structuren (radix of longwortel met o.a. a.
pulmonalis, vv. pulmonales, bronchus principalis) de long in en uitgaan
o Aan de longhilus en caudaal ervan gaat de pariëtale pleura over in de pulmonale
pleura
waardoor er een ‘omslagplooi’ ontstaat die tot aan het diafragma loopt: het
ligamentum pulmonale
o Overal elders blijven beide pleurale bladen in normale omstandigheden van elkaar
ona ankelijk
ontstaat er een virtuele ruimte
- Pleurale ruimte (cavitas pleuralis)
o De ruimte tussen beide pleurale bladen
o De pleurale ruimte bevat een kleine hoeveelheid sereus vocht
dat door de pleura wordt geproduceert
zorgt voor een smeereffect tussen beide pleurabladen
Dit maakt de uitze ng van de long bij expansie van de thorax mogelijk
Figuur 1: Posi e van de longen in de pleurale
ruimte, geprojecteerd op het thoracale skelet
(a. anterieur; b. posterieur); de cavitas
pleuralis en de recessus pleurales zijn in
blauw aangegeven (Thieme, Atlas of
Anatomy, Second Edi on, Volume 2)
- Recessus pleurales
o De pleurale ruimte is slechts een virtuele ruimte doordat de pleura parietalis en
pleura pulmonalis in em tegen elkaar aanliggen
o Hierop zijn twee uitzonderingen
op zekere plaatsen wijkt het pariëtale blad van het pulmonale af waardoor
een ruimte of recessus (Lat. ‘nis’) pleuralis wordt begrensd
[soms wordt er in plaats van ‘recessus’ ook ‘sinus’ (Lat. ‘kloof’)
gebruikt]
o In deze ruimten of nissen kan de long zich uitbreiden bij het inademen
Recessus costomedias nalis
pleuranis aan de ventrale zijde anterieur van het pericard tussen de
pleura costalis en medias nalis
Recessus costodiaphragma cus
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elenacamachoperez. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.