Levenslooppsychologie
Definitie ontwikkelingspsychologie
Ontwikkelingpsychologie = omvat de studie van de evolutie van het normale functioneren/gedrag van het
individu doorheen het leven
§ Wetenschappelijk (gericht op achterliggende bewezen objectieve mechanismen)
§ Deze benadering is bestaat nog maar anderhalve eeuw
§ Leidende vraag: Welke ontwikkelingen/processen liggen ten grondslag aan de veranderingen in gedrag
doorheen het leven
Ontwikkelingspsychologie doorheen de tijd
Oudheid
§ Reeds visie op individuele menselijke ontwikkeling
Plato Cicero
Kind wiegen à goede atleet Stadia in het leven
Kind verwennen à prikkelbaar Elk stadium heeft zijn eigenheid:
§ Kindertijd = zwakte
§ Pubertijd = onstuimigheid
Tirannieke houding à somber en futloos
§ Kindertijd belangrijk!!!
Investering in kinderen komt de maatschappij ten goede + kinderen vormen de samenleving van
morgen.
Kind als geschenk van God maar anderzijds was het kind het teken dat de ouders in het spoor van de erfzonde
van Adam & Eva waren getreden.
§ Kind = miniatuurvolwassene
§ Kind = extra werkkracht in gezin
§ Weinige investering in emotionele benadering
Uitzondering! : Erasmus
Hij hechte belang aan degelijk onderwijs, liefdevolle bejegening & belang taalontwikkeling
1
, Verlichting
Verlichting = 17e- en 18e-eeuwse beweging die rationeel denken, wetenschap & vrijheid promootte (tegenractie
kerk en dogma’s, belang ratio,…)
Filosofische benadering:
Jean-Jacques Rousseau
§ Kind heeft van nature een goede inborst en wordt best zo min mogelijk verstoor van buitenaf
§ Kennis via interactie met omgeving
§ Ouders moeten kind kans bieden om natuurlijke mogelijkheden te ontplooien
John Locke
§ Kind = tabula rasa
§ Vrijheid moet beperkt worden van onredelijke kinderen
Tabula rasa = folosofisch idee dat zegt dat wnr een persoon wordt geboren, hun geest als een leeg blad is,
zonder ingebouwde kennis of ideeën. Ze leren en ontwikkelen zich door ervaringen en de wereld om hen
heen
Sociogenese van de kindertijd
Kindertijd wordt ontdekt als belangrijke aparte periode in de ontwikkeling die welbepaalde benadering vraagt
Moderne tijd
CHARLES DARWIN
‘de mens stamt niet via een goddelijke interventie af van Adam en Eva, maar is doorheen de
duizenden jaren zich ontwikkelt als diersoort geevolueerd uit andere soorten’
§ Biologische evolutieleer
§ Als eerst accuraat/systematisch in kaart brengen van ontwikkelingsstappen
BABYBIOGRAFIEEN
§ Niet wetenschappelijk!!! Want casestudies door eigen vaders
§ Structuur & mechanismen proberen ontdsekken in ontwikkeling v/e kind
§
RECAPITULATIEHYPOTHESE
§ Ernst Haeckel
§ = ontwikkeling v iedere individuele mens een (versnelde) herhaling/recapitulatie is van de
ontwikkeling doorheen duizenden jaren van primitieve naar ingewikkeldere levensvormen
‘De ontgese is een recapitulatie van de fylogenese’
2
,Vanuit deze periode stamt dan ook de benaming ‘genetische psychologie’
§ Richt zich op psychologische groei
§ Psychologische gorei is sterk parallel aan biologische groei
§ Biologische mechanismen zijn sturend voor psychologische ontwikkeling
De vorige eeuw tot nu
§ Maatschappelijke visie op kindertijd & wat aangepaste verwachtingen mogen zijn tav
kinderen is veranderd doorheen de tijd
§ Begin 1900: kinderen werkten fulltime in de mijnen
à Nieuwe wetenschappelijke onderzoeksmethodes en nieuwe theorieen
§ Alfred Binet
Normeringsprincipe: wat is de norm om een kind intelligent te noemen? (grondlegger van de
latere IQ-test)
§ Stern
Cross-sectioneel onderzoek: op 1 moment groep v zelfde leeftijd onderzoeken/bestuderen om
bepaalde patronen te ontdekken
§ Hall
Vragenlijsten v grote groepen kinderen om zicht te krijgen op attitudes, interesses, gedragingen,…
à Verwenschappelijking
= biologische kijk maakt plaats voor andere invalshoeken
Daarnaast ook nog opmars toonaangevende theorieeen vanuit verschillende invalshoeken:
psychodynamisch, cognitief, gedragspsychologisch,…
- Ook aandacht voor levensfasen na kindertijd en jeugd
- Volwassenheid en ouderdom nu ook in het vizier
- Ontwikkelingspsychologie als wetenschappelijk vakgebied
Nu
§ Generatie Z : digital natives
§ Invloed sociale media op ontwikkeling (vooral sociaal-emotioneel)
§ Groepsdruk
3
, Toekomst
- Ontwikkelingspsychologie evolueert nog steeds!
- Veel verschillende theorieen
- Nood aan samenwerking met andere disciplines (neurowetenschap, genetica, sociologie,…)
- Belangrijke wetenschap!!! Voor bv opvoeding, onderwijs, afwijkende ontwikkelingen,…
Basisbegrippen en inzichten in de psychologie
Beschrijven & verklaren
Ontwikkelingspsychologie richt zie niet enkel op het beschrijven van wat men ziet, maar ook op
datgene verklaren
- Predictie (voorspellen) van ontwikkelingsfenomen
Nomothetisch & ideografisch
Nomothetisch = (wet-stelling) obeservatie v grote groep mensen à wetmatigheden
Ideografisch = (eigene-beschrijven) beschrijven v individu à mechanismen
COMPLEMENTAIR!! Vullen elkaar aan!!!
Differentiatie, integratie & organisatie
Ontwikkeling verloopt via processen van:
- Differentiatie = Verfijning v capaciteiten
Vb: ongecontroleerde handbeweging à grijpen à pincetgreep
- Integratie = samenwerking v verschillende domeinen v functioneren
Vb: oog-hand coördinatie = visus + motoriek
Structuur & functie
In bestuderen v ontwikkeling kan je aandacht hebben voor:
Structuur = waaruit iets bestaat (biologisch)
Functie = werking
Beide zijn belangrijk en interactief: structuur heeft invloed op functie en omgekeerd
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper zara15. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,66. Je zit daarna nergens aan vast.