Bij hersenaandoeningen zijn er vaak nog andere problemen bijkomend aanwezig die impact hebben op
revalidatie! (bv. cognitieve problemen)
FUNCTIES VAN HERSENEN
• Linker buitenkant van hersenen
• Hier zitten heel wat windingen in = giri (girus) => worstvormige
verdikkingen/uitstulpingen die bestaan uit hersencellen, deze zijn er om zo
groot mogelijk oppervlakte te hebben, om hier zoveel mogelijk hersencellen
in onder te brengen (+- 80 miljard)
• Rond verdikkingen zijn gleuven = sulcae (sulcus)
• Grote en kleine hersenen (cerebellum): kleine hersenen hebben meer hersencellen
• Hersenstam zou hier nog onder moeten komen
• Hersenen: +- 1,5kg
• Hersenen gebruiken 20% van onze energie (enorm!) => hersenen zijn energieverslindende machine
• Hersenen worden onderverdeeld in kwabben
• Niet vanbuiten kennen!
AREAS VAN BRODMANN
• Gaan kijken naar celtypes in hersenen => op basis hiervan
indeling gemaakt
• Neuropsychologen maken hier vaak gebruik van
1
,NEUROPSYCHOLOGIE
1. KLINISCH-NEUROPSYCHOLOGISCH ONDERZOEK
• Nauwkeurig vaststellen van afwijkingen in hersenprocessen bij mensen met één of andere
aandoening van hersenen
• 3 tradities = 3 methodes van testen
o Luria: gedragsneurologische taken
o Psychometrische testbatterijen
o Normatieve individu-georiënteerde aanpak
• Cognitieve functies
• Gedragsonderzoek
• Affectieve status
Obv tekenen die je bij P waarneemt, vermoeden waar er in hersenen iets mis is
Connecties leggen tussen verschillende plaatsen in hersenen en bijkomende/samenhangende symptomen
2. COGNITIEVE REVALIDATIE EN GEDRAGSTHERAPIE
BELANGRIJKE ASPECTEN
• Focaal letsel versus diffuus
o Focaal: op 1 welomschreven plaats in hersenen (kogel in hersenen)
o Diffuus: uitgebreid (dementie)
• Acute versus chronische aandoening
o Chronisch: MS, Parkinson,… => verergert in de tijd, problematiek breidt zich uit in de tijd
• Incidentele versus progressieve aandoening
• Lokalisatie en lateralisatie
o Lokalisatie: speelt rol waar in hersenen het zich voordoet (bv. ook bij kanker)
o Lateralisatie: in linker- of rechter hersenhelft of eventueel in allebei
• Leeftijd waarop aandoening zich voordoet
o Kinderen met eenzelfde probleem hebben meer kans om te herstellen dan oudere P
SPECIFIEKE ETIOLOGIEËN
• Hoofdblessures: traumatic brain injury (TBI), hersenschudding, whiplash
• Beroerte: locatie en omvang van hersenlesie
• Degeneratieve aandoeningen: dementie, MS, ziekte van Parkinson, ziekte van Huntington,…
• Dwarslesie: geen hersenlesie, wel psychologische gevolgen: depressie
Plaatsen in hersenen correleren met bepaalde functies
waarin er problemen kunnen ontstaan
Bepaalde functie is niet in klein gebied van hersenen, maar
maakt deel uit van groter geheel. Plaats die wordt aangeduid
is gewoon belangrijk gebied bij bepaalde functie
2
,LOKALISATIE VAN FUNCTIES VS NETWERKEN
Vandaag de dag denken we aan uitgebreide netwerken van hersencellen verspreid over grote gebieden die
samenwerken om bepaalde functie te genereren
• 2 hersenhelften zijn anatomisch gelijk, maar qua functies niet => specialiseren zich in bepaalde functies:
o Links: vooral analytisch, verbaal, hersenhelft die logisch nadenkt
o Rechts: meer betrokken bij niet verbale synthese (ruimtelijke functies), emotie
• We verwachten andere gevolgen bij problemen bij linker of rechter hersenhelft
• Voorste deel hersenen: plannen en uitvoeren van actie
• Achterste deel hersenen: perceptie
• Delen werken intensief samen, maar deze indeling kan worden gemaakt
LATERALISATIE VAN HERSENFUNCTIES
R helft = niet-dominant
COGNITIEVE SCREENINGSTEST
MINI MENTAL STATE EXAMINATION (MMSE)
• 10 items
• Subschalen
• Score 0 – 30
• Afkappunt dementie: meestal < 24/30
3
, PROBLEMEN DIE ZICH KUNNEN VOORDOEN
EXECUTIEVE DYSFUNCTIE
• Iets mis in frontale kwab
• Elementen samengevat die deel uitmaken van executieve functie
• Globaal: plannen kunnen maken en problemen oplossen, hiervoor zijn aantal
andere elementen nodig (bv. inhibitie, aandacht,…)
HERSENGEBIEDEN BETROKKEN BIJ EXECUTIEVE FUNCTIES
NEUROPSYCHOLOGISCHE TESTS VOOR EXECUTIEVE DYSFUNCTIE
Tower of London
• Moet in zo weinig mogelijk stappen worden gedaan
• Neurologische test waar stukje van probleem oplossing wordt getest
Wisconsin card sorting test
• Kleur onder zelfde kleur, symbool onder zelfde symbool, aantal onder zelfde aantal
• Onderzoeken hoeveel pogingen P nodig heeft om regel door te hebben, onderzoeker kan regel ook
veranderen
Stroop kleur woord test
• 1e deel: zo snel mogelijk kleuren van alle vakjes zeggen
• 2e deel: P moet zeggen in welke kleur woord staat
• Stroop interferentie verschil: verschil in tijd tussen 1e en 2e deel
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper FMertens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €13,16. Je zit daarna nergens aan vast.