Overzicht van alle belangrijke concepten, stoornissen en modellen van NPO zoals genoemd tijdens hoorcolleges en in de literatuur (Kessels). Stoornissen in tabel format: definitie, symptomen, oorzaak, NPO.
KNP Neuropsychologisch Onderzoek
College 1
Reflex boog Proprioceptie Exteroceptie Interoceptie Piramidaal systeem Hersenstam
Vrijwillige bewegingen. Houdingsregulatie en proxima
bewegingen.
Huntingtons Cerebellaire systeem Corticaal motorisch systeem Primair motorische gebied. Premotorische gebied Primair sensorische gebied
- Vestibullo cerebellum Hogere orde motor commando’s.
- Spinocerebellum Vrijwillige bewegingen initiëren,
- Neocerebellum uitvoeren van nieuw motorisch
Coördinatie van snelle, fijnere gedrag, inhiberen, omschakelen.
bewegingen in tijd en ruimte,
planning van bewegingspatronen en
balans.
Spiegelneuronen Forward models Proximaal Distaal Corticospinale projecties Rubro spinale projecties
- Imitatie van beweging en Voorspelling van de consequenties - Contralaterale projecties
het begrijpen van van een actie. - Contra- en ipsilaterale
beweging. projecties
- Sociale cognitie en
empathie.
Reticulo spinaal Homunculus Directe route Indirecte route Ventrale route Dorsale route
Supplementair motorisch gebied Ruggenmerg
(SMA). Reflexen en basale bewegingen
Plannen en coördineren van
complexe bewegingen.
Stoornis Definitie Symptomen Oorzaak
MOTORISCHE STOORNISSEN
Apraxie ~ a = geen, praxis = handelen/gerichte beweging. Vooral na links (maar soms ook rechts
ook voor na laesie frontaalkwab of ba
Typen zijn onderverdeeld Problemen met het uitvoeren op commando en/of imiteren van bewegingen (sequenties), handelingen (bijv. met gereedschap) of gebaren (bijv. salueren of liften)
o.b.v. type beweging, dien niet door paralyse of parese verklaard kunnen woorden. Liepmann-model met toevoeging van
sensorische modaliteit en
lichaamsdeel. ARTIKEL Baumard & LeGall (2021), frictie tussen:
- Task-based approach
- Process-based approach
Doordat apraxie wordt gediagnosticeerd o.b.v. exclusiecriteria. Oplossing: focus op de symptomen en 2 extra criteria: specificity en consistency.
Voorgestelde soorten limb apraxia:
1. Symptomatic apraxia (secondair aan algemene cognitieve beperkingen)
2. Idiopatic apraxia (beweging beperking in isolatie)
Ideationele apraxie Stoornis in de conceptuele representatie van bewegingen. Uitvoeren van handelingen en gebaren op commando is gestoord. Patiënt Schade pariëtale of frontale kwab.
Onvermogen om een reeks handelingen uit te voeren om een doel te bereiken. ervaart verwarring over volgorde van handelingen, moeite met complexe
taken zoals koffiezetten. Imitatie van handelingen/gebaren is intact.
, kinetic apraxie
Optische Apraxie Gestoorde oogbewegingen (saccades) op commando. Moeite met grijpen of richten van objecten in het visuele veld. Schade aan dorsale stroom van de vis
Onvermogen om visueel gestuurde handelingen uit te voeren.
Buccofaciale apraxie Gestoorde aansturing van het mond-tong gebied. Onvermogen om te blazen, fluiten, kauwen of andere gezichtsbewegingen Schade aan de linker hemisfeer (front
Moeite met het vrijwillig bewegen van gezichtsspieren ondanks dat de spieren te maken op commando.
normaal functioneren.
Ataxie ~ a = niet/zonder, taxis = orde Onhandige bewegingen, evenwichtsproblemen, moeite met lopen, Schade aan het cerrebellum, ruggenm
onregelmatige bewegingen van de ledematen.
Algemene term voor een gebrek aan spier coördinatie bij vrijwillige bewegingen.
Verstoring van het evenwicht en beweging coördinatie.
Cerebellaire ataxie Ataxie veroorzaakt door schade aan het cerebellum. Problemen met het reguleren van spierbewegingen en stabiel lopen. Schade aan cerebellum door beroerte
Problemen met balans en coördinatie, breed gangpatroon, moeite met ziekten.
fijne motoriek, tremor, dysartrie.
Sensorische ataxie Ataxie veroorzaakt door verlies van proprioceptie, waardoor de hersenen geen Onstabiel gangpatroon, vooral in het donker of met gesloten ogen, hypo- Gevolg van een verstoord lichaamsbe
informatie krijgen over ledemaatpositie. Ook door een verstoord lichaamsbeeld. of areflexie, gevoelsverlies. Schade aan perifere zenuwen, dorsale
Zorgt voor problemen met evenwicht en coordinatie. van het ruggenmerk.
Vestibulaire ataxie Ataxie veroorzaakt door problemen met het vestibulaire systeem dat Duizeligheid en bewegingsstoornissen Gevolg van verstoorde informatie van
verantwoordelijk is voro balans en oogbewegingen. Vertigo, onstabiel gangpatroon, moeite met snelle hoofdbewegingen, Schade aan het binnenoor of vestibul
nystagmus. vestibulaire neuritis.
Alien hand syndroom Controle en coördinatie. Verstoord lichaamsbeeld: “loss of agency”. Het is een Onvrijwillige, autonome bewegingen van een hand, zoals grijpen van Geldt voor zowel alien als anarchic ha
aandoening waarbij een hand ongecontroleerde bewegingen maakt buiten de wil objecten zonder intentie, zelfbeschadiging mogelijk. Patiënt is zich hier niet Linkszijdige AHS: laesie in het corpus
om. van bewust, de hand lijkt een eigen wil te hebben. premotor-centra in de linke hemisfeer
primaire motorcortex in de rechterhe
Anarchic hand syndroom Als de patiënt zich wel bewust is van de onvrijwillige doelgerichte aansturen.
Een subtype van Alien Hand Syndroom waarbij de hand doelgerichte en vaak bewegingen van de hand. Frontaal AHS: laesie in de supplemen
(AHS) complexe bewegingen uitvoert. vooral grijpreflex en dwangmatige tac
Posterieur AHS: gevoel van vervreemd
zwevende of afwerende bewegingen
kwab.
Psychiatrie ADHD: Onhandigheid, moeite met fijne motoriek, overmatig bewegingen, Dysfunctie in frontaal en pariëtale her
- DCD (developmental coordination disorder) ongecontroleerde tics. neurotransmitters.
- Tics
- Onrustige bewegingen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sccuperus. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
