Samenvatting
Samenvatting - Persoonlijkheidspsychologie
- Instelling
- Vrije Universiteit Brussel (VUB)
Ruim geslaagd van de eerste poging.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 55 pagina's
Voorbeeld 4 van de 55 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
2023- 2024persoonlijkheidspsychologie
HOC + WPO
JOANA FERNANDES SARABANDO
,Hoorcollege:
1. PERSOONLIJKHEIDSTHEORIEËN
De persoonlijkheidspsychologie bestaat uit veel verschillende klassieke theoretische oriëntaties:
• Psychodynamische theorieën; Freud & Horney
• Humanistische/existentiële theorieën; Rogers
• Dispositionelen theorieën; Allport, McCrae & Costa
• Biologisch/evolutionair; Eysenck
• Leer- en cognitieve theorieën; Mischel
Persoonlijkheid is een patroon van relatief permanente karaktertrekken en unieke kenmerken die zowel
voor consistentie ALS individualiteit zorgen in het gedrag van een persoon.
*Karaktertrekken zijn relatief permanent; daarmee wordt bedoeld dat men niet verwacht dat mensen
veranderen, maar dat het wel mogelijk is; psycholoog, trauma,…
Het woord persona is latijns voor “masker”; rol in theater → de façade die je doet voor mensen tijdens dat
toneelstuk.
Trekken zijn:
- Consistent over tijd
- Zorgen voor individuele verschillen in gedrag
- Zorgen voor stabiliteit over situaties
Kenmerken zijn unieke kwaliteite = proces over hoe je informatie verwerkt; temperament (openstaan voor
nieuwe prikkels of niet), intelligentie.
Theorie: een set van gerelateerde veronderstellingen die wetenschappers toelaten om op basis van logisch
deductief redeneren testbare hypotheses te formuleren. Theorie is niet hetzelfde als menswijsheid, een theorie
is empirisch getoetst/bewezen en daarbij worden dingen schematisch onderzocht.
Theorie is verwant met: Maar verschillend:
Speculatie Theorie moet verbonden worden aan empirische
data en wetenschap. Speculatie= enkel volkswijsheid.
Hypothese Specidiek vermoeden dat kan getest worden aan de
hand van een wetenschappelijke methode; Is minder
algemeen dan een theorie maar een theorie brengt
speculaties om in hypotheses (verwantheid)
Taxonomie Classificatie volgens natuurlijke relaties.
Classificatiesysteem die niet vertrekt vanuit
hypotheses, theorieën vertrekken altijd vanuit
hypotheses.
Er bestaan meerdere persoonlijkheidstheorieën omwille van verschillende persoonlijke achtergronden
(ervaringen tijdens kindertijd, interpersoonlijke relaties), verschillende filosofische oriëntaties, verschillende
date gekozen voor observatie, unieke kijk op de wereld.
Psychologie van de wetenschap: empirische studie van het wetenschappelijk denken en gedrag van een
wetenschapper. De persoonlijkheden en de psychologie van verschillende theoretici beïnvloedt de aard van de
theorieën die ze ontwikkelen.
1
, Criteria voor een goede theorie
Genereert ondezoek Zowel beschrijvend als bevestigend voor hypotheses.
Voorziet kader en zorgt dat het evolueert
Is falsifieerbaar Als het niet weerlegbaar is, is het een speculatie.
Moet gecontroleerd kunnen worden
Organiseert gekende data Het moet betekenis kunnen geven in een bestaand
kader
Leidt handelen Praktisch hulpmiddel die leidraad vormt voor
onderzoeker
Is intern consistent Is homogeen; alles moet meetbaar zijn, alles moet
omgezet worden in operationele definities
Is spaarzaam Niet complexer dan noodzakelijk is
Er zijn verschillende dimensies voor concepten over de mensheid:
• Deterministisch – vrije keuze
• Pessimisme – optimisme
• Causaliteit – teologie (gedrag verklaren o.b.v. verleden – doelen die mensen stellen)
• Bewuste – onbewuste determinanten van gedrag
• Biologische – sociale invloeden op persoonlijkheid
• Individualiteit – similariteit
*Freud had een deterministische kijken
Onderzoek doen naar persoonlijkheidstheorieën:
- Moet onderzoek genereren:
o Theorie geeft betekenis aan data
o Data komt voort uit onderzoek ontworpen om hypotheses te testen afgeleid uit theorie
- Systematische observaties
o Predicties zijn consistent en accuraat
- Empirische criteria meetinstrumenten:
o Betrouwbaarheid
▪ Consistentie van het meten
• consistentie over tijd (test-hertest-betrouwbaarheid)
• onderlinge samenhang tussen 2 dezelfde concepten (interne consistentie)
o validiteit:
▪ construct validiteit: meet het wat het beoogd te meten= accuraatheid van de test
• convergerend: overeenkomst met al bestaande construct voor hetzelfde
• divergerend: niet overeenkomen met bestaande constructen voor andere
dingen
• discriminant: waarbij je onderscheid kan maken tussen 2 groepen:
introvert – extravert
▪ predictieve validiteit: de mate waarop het iets voorspelt
2
, 2. FREUD 1856-1939
Freud: staat bekend als de grondlegger van psychoanalyse. Hierbij is de essentie: het onderdrukken van
herrinneringen uit de kindertijd.
A. CASUS
Professor Ross Cheit krijgt te horen dat neef bij een koor gaat. Is hierdoor heel gespannen en depressief.
Herrinnert zich PLOTS seksueel misbruik door beheerder van koor waar hij als kind naartoe ging. Bevestigd na
objectief onderzoek. Schuldige in 1994 gearresteerd.
B. PSYCHOANALYTHISCHE THEORIE
Psychoanalyse: de methode die Freud toepaste bij de behandeling van psychische stoornissen.
Psychoanalytische theorie: de persoonlijkheistheorie van Freud
- Bouwstenen: seks en agressie; in die tijdperk mocht je niet over seks en agressie praten en hij
focuste zich EXACT daar op.
- Verspreid door toegewijse groep
- Briljante taal: hij kon zijn ideeën goed verkopen, omdat hij een briljante schrijver was.
C. BIOGRAFIE FREU D
- Freiberg 1856 → Wenen (grootste deel leven) → verdreven door nazi’s → Londen → 1939 dood
- Oudste van 8
- Bestudeerde hysterie: verlamming zonder medische verklaring, volgens Freud veroorzaakt door het
niet kunnen uiten van een verlangen naar een ouder familielid, later → oedipus-/elektracomplex
o Verleidingstheorie → oedipuscomplex
- Ontwikkelde internationale aanhang
Bij Freud is er vooral sprake van causaliteit als het gaat over zijn persoonlijkheid. Als we kijken naar zijn huis,
is het vooral gedecoreert met antieke en originele kunstwerken. Hij zegt zelf ook dat er vooral archeologie in
zijn huis is en zo verwijst hij ook naar zijn eigen werkwijze. Hij werkt met het onbewuste aan de hand van
symbolen, herrinneringen,…
D. NIVEAUS MENTALE LEVEN
- Het bewuste → ego
o Bewustzijn
▪ Mentale leven dat direct beschikbaar is
▪ Speelt beperkte rol
o =hersenprocessen waarvan we bewust zijn, komt voort uit perceptie van externe stimuli of
dingen waarvan het niet de bedoeling is dat ze naar boven komen
o = enige niveau van leven dat direct beschikbaar is
- Het voorbewuste → superego; niet altijd aanwezig, maar vrij toegankelijk
o Niet in bewustzijn aanwezig, maar kan het worden/zijn
o = informatie in hersenen voor wanneer ze nodig zijn, herrinneringen die je naar boven kan
brengen als je je best doet
- Het onbewuste → id
o = alle hersenprocessen die buiten het bewustzijn omgaan (hartslag, ademhaling,…)
o Buiten bewustzijn
▪ Driften & instincten
▪ Enkel indirect/onrechtstreeks gekend
o 2 bronnen van onbewuste processen
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper joanafsarabando. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 83637 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen