Dit document bevat een samenvatting van de theorie van het vak Recht en onderneming. Het is een samenvatting van de powerpoints, het boek en zelf genomen notities uit de les.
INLEIDING TOT HET RECHT
DEEL 1: INLEIDING
H1: WAT IS RECHT?
=> het geheel v bindende regels tot ordening vd samenleving in beginsel opgelegd,
minstens bekrachtigd dr de maatschappij en als zodanig afdwingbaar gesteld
Geheel van regels: 3 componenten
1. Ordenen (onze samenleving)
o Bepalen wat je mag doen
2. Afdwingen
o Sanctie aankoppelen (anders gn nut)
3. Wijzigen of afschaffen
o Recht evolueert (aanpassingen nodig)
o Bv seksueel strafrecht (kerk)
Rechtsregels: regels die afdwingbaar zijn mt maatschappelijk geweld
→ Afgedwongen dr politieke macht (“sterke arm”)
o Garandeert naleving
→ Sancties
→ Onvermijdelijk & fundamenteel
o Duidelijkheid (geïnstitutionaliseerde ordening vh menselijk handelen)
o Moderne staat heeft monopolie v geweld
Objectief recht: geheel v rechtsregels
Bepaalt de subjectieve rechten (= aanspraken die individuen ku laten gelden
tov anderen)
Gevolgen vr sociaal & economisch leven
Subjectief recht: concretisering/individualisering vh objectief recht
Procedurerecht = omzetting nr de praktijk
H2: INDELING VH NATIONAAL RECHT
INDELING VH RECCHT: 2 onderscheiden
=> Nationaal VS internationaal recht
1. Nationale bron: geproduceerd dr Belgische wetgevers
o 2 onderdelen: privaat & publiek
2. Internationale bronnen: internationaal verdrag, bv Europees recht
,2. Privaat recht
=> Verhoudingen tss burgers/ondernemingen onderling
1. Burgerlijkrecht : fundamentele regels vr iedere burger (familie, erfrecht,
frequente contracten: bv broodje kopen)
o Bron: BW (nieuwe burgerlijke wetboek) + afzonderlijke wetten
▪ Evolutie: periode v Napoleon => moderniseren (stapsgewijs)
• 5.20 => nieuwe notatie (boek 5)
▪ OBW: niet herziene bepalingen (oud)
• 1382 => oude notatie (doorlopend)
2. Ondernemingsrecht: recht geschreven vr ondernemingen (behoefte aan
soepeler recht)
o Bron: WER (wetboek v economisch recht) + afzonderlijke wetten
▪ Verschillende boeken: XX.2. (artikel 2 uit boek 20)
3. Gerechtelijk recht /privaatrechtelijk procesrecht: geheel v regels om te
sanctioneren/ af te dwingen (ku effectueren, enkel recht ‘hebben’ volstaat niet)
Bepaald:
o Gerechtelijke organisatie (welke, bevoegdheid…)
o Afdwingbaarheid
o Procedures: welke volg je? Mogelijkheid op beroep? (
▪ Bv eenzijdig verzoek: 1 partij wilt iets, mr andere mag niet
gehoord worden
Bron:
o Ger.W (=gerechtelijk wetboek) + afzonderlijke wetten
3. Publiek recht
=> Relatie bepalen tov de overheid & overheden onderling
1. Grondwettelijk recht: heel belangrijk
o Grondwet:
Regelt beginselen (principes die we fundamenteel achten):
▪ Meest fundamentele inrichting vd staat (staatstructuur:
gewesten)
▪ Basisstructuren vd machtsuitoefening
▪ Scheiding der machten (wetgevend, uitvoerend & rechtelijk)
• Verplicht, anders dictatuur
Bevat:
▪ Fundamentele rechten & vrijheden vd mens
• Bv vrije meningsuiting, recht op onderwijs
▪ Macht v overheid moet wijken vr deze fundamentele rechten
(in democratische staat)
2. Bestuursrecht: regelt inrichting & werking vd uitvoerende macht (= regeringen)
o Geheel v regels (gn wetboek)
o Bv Statuut v ambtenaren, werking v ministeries, gemeenten…
3. Fiscaal recht: regelt de staatsinkomsten => realtiet tss onderneming/burger &
de overheid)
o Aantal wetboeken + afzonderlijke wetten
o Bv Vennootschapsbelasting, registratierechten, accijnzen…
, 4. Strafrecht: geheel v normen die tot het behoud vd openbare orde &
veiligheid w uitgevaardigd & bepaalt de misdrijven & straffen
=> Onaanvaardbare handelingen sancties geven (bv geweld, boete)
o SW (Strafwetboek) + afzonderlijke wetten
o Vervolgd dr openbaar ministerie: klacht neerleggen & parket
onderzoekt de feiten & kiest of ze de persoon gaan opvolgen
▪ Burgerlijke recht: burgers beslissen of er gevolg gaat komen
5. Strafprocesrecht: stelt dader tgnover de gemeenschap, vertegenwoordigd dr
Openbaar Ministerie
=> Regels over rechtelijke procedure vr daden die in strafrecht verboden zijn
(= overheid die iemand vervolgen)
o W. straf. V (Wetboek v Strafvordering)
o Bv hoe lang kan iemand aangehouden worden
§ 2. Het onderscheid + relativering
1. Relevantie vh onderscheid
Tussen privaat & publiek (word minder & minder relevant)
PRIVAAT
• Beginsel v BR: veel regels suppletief/ aanvullend recht zijn
o Regels bestaan maar je kan ervan afwijken
o Bv huwelijksvermogensstelsel (gemeenschap of scheiding v goederen)
o Bv je moet in Gent dagvaarden, maar je kan afspraken maken dat het
in Antwerpen gaat doen
• Dwingend recht & openbare orde
o Regels waar je niet v kan afwijken
VERSCHIL:
Dwingend = bindend & beschermen een privaat belang
▪ Minder absoluut dan regels openbare orde (soms wel afwijken)
▪ Bv consumentenrecht
Openbare orde: beschermen een maatschappelijk belang
▪ Bv strafrecht, faillissement…
▪ Bv bevoegdheid v welke rechter bevoegd is
(ondernemingsrecht bank en niet vrederechter) => beschermde
partij moet de regels niet afdwingen
PUBLIEK
• Veel regels van openbare orde (niet v kan afwijken & zijn dwingend)
o Contractueel niet uitsluiten
o DOEL: fundamentele belangen vd maatschappij veilig stellen
▪ Bv strafrecht, faillissement…
=> Daarom onderscheid
, 2. Relativiteit
=> wordt versterkt dr actieve rol overheid & dr meervoudige lagen in het recht
(1) Sommige rechtsdomeinen zowel regels v publiek als v privaat recht
Het sociaal recht
Arbeidsrecht
▪ Individuele AR: betrekking op relatie wg & wn (private partijen)
▪ Collectieve AR: overeenkomsten tss groeperingen v wg & vakbonden
(afspraken vr hele sectoren) => publiek
Sociale zekerheidsrecht
▪ Bv werkloosheidsuitkering => publiek
Economisch recht: (≠ ondernemingsrecht in enge zin)
=> ondernemingsrecht in ruime zin (= economisch recht & in enge zin v
ondernemingsrecht)
▪ Recht dat bepaalt hoe je je als onderneming op markt moet gedragen
▪ Bv machtspositie niet misbruiken
3. Overlapping in concrete praktische problemen
(2) Juridisch probleem
(nooit opgelost dr enkel privaat of publiek recht toe te passen)
o Praktijk laat zich niet altijd indelen
o Vaak beide moeten toepassen
▪ Bv vennootschap mt problemen (fiscaal belastingen PRIV & wn
sociale vergoeding PUB)
(3) Europees recht maakt gn onderscheid
o Indeling tss rechtstakken in lidstaten loopt niet gelijk
4. Privaatrechtelijke technieken
(4) Overheid = publiek, mr gebruikt meer privaat rechtelijke technieken
Werking vrije markt zo weinig mogelijk verstoren (doet afstand v machtspositie)
o Dus onderscheid wordt achterhaalt
▪ Bv ambtenaren (publiek recht), maar nu meer werknemers in
dienst nemen (privaat recht)
▪ Bv niet meer gronden onteigenen, maar meer aankopen
(overeenkomst)
CONCLUSIE: we gebruiken het en hebben nog onderdelen, maar onderscheid is
achterhaald (vaak beide)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper KatoUA. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,99. Je zit daarna nergens aan vast.
