DEEL 1. DE PROFESSIONELE RELATIE
1. PROFESSIONELE RELATIE: DEFINITIE, KENMERKEN EN COMPONENTEN
1.1. THERAPEUTISCHE RELATIE
Een therapeutische relatie is een relatie waarbij je een gedragsverandering probeert
teweeg te brengen. Lambert (1992) onderscheidt 4 categorieën van factoren die een
impact hebben op het therapieresultaat
o Hoop en placebo
Is op zichzelf een factor die samen met allerlei andere factoren niet tot de
essentie van een interventie behoort, maar die ervoor zorgt dat mensen
bepaalde doelen zouden kunnen bereiken in het kader van
gedragsverandering
o Specifieke technieken
Technieken die uit de grote paradigma’s zijn afgeleid om menselijk gedrag
te veranderen
Bv. cognitieve uitdaagtechnieken
o Gemeenschappelijke factoren
Dit zijn factoren die gemeenschappelijk zijn over de verschillende
theorieën heen
Bv. de relatie die je ontwikkeld met je cliënt zal in belangrijke mate
verantwoordelijk zijn voor het therapieresultaat
o Extratherapeutische factoren
Dit zijn dingen die eigenlijk niets met de interventie te maken hebben
zoals steun uit de omgeving, het netwerk waarin je je bevindt, …
Je kan dit zien als een complicerende factor, maar ook als een krachtig
voordeel
1.2. RELATIE?
o Er is sprake van een relatie wanneer mensen een impact hebben op elkaar en
wanneer ze interafhankelijk van elkaar zijn: Een verandering bij de ene persoon
brengt een verandering bij de andere teweeg en omgekeerd
o Een relatie bestaat uit de gevoelens en de houdingen die de interactiepartners
ten aanzien van elkaar hebben en de manier waarop ze tot uitdrukking worden
gebracht
o Beïnvloeding moet niet per se evenredig zijn
,Binnen elke relatie kan je onderscheid maken tussen drie subcomponenten (zie eerder):
Het verschil tussen een professionele en een intieme relatie zal men in essentie vinden in de
reële relatie
Valentie: basishouding t.a.v. elkaar kan eerder positief of eerder negatief zijn
Hoe ontwikkel je een goede werkrelatie in een professionele context?
Aandacht voor positieve aspecten van het functioneren van de cliënt: We worden altijd
gezogen naar de negativiteit. Dit is logisch want de cliënt heeft een delict gepleegd. Onze
spontane reflex is om naar de negatieve aspecten te kijken. We moeten dat niet
vermijden, maar we mogen ons ook niet laten verleiden om de persoon helemaal te
laten vangen door het delict. Een persoon is meer dan een delict alleen. Je moet dus ook
kijken naar wat goed is gegaan. Dit zal helpen bij het ontwikkelen van een goede relatie,
zowel op professioneel vlak als op persoonlijk vlak.
Indien er zich problemen voordoen, moet je deze zien als gemeenschappelijke
problemen. Je hebt er geen enkel belang bij om de cliënt verantwoordelijk te stellen voor
een probleem. Als de cliënt jou verwijt dat je te jong bent of te weinig ervaring hebt, raak
je moeilijk uit dat probleem als je dit enkel ziet als een probleem van de cliënt. Als je
, samen naar dat probleem gaat kijken, waarbij je ook bereid bent om uw aandeel in het
probleem te zien, krijg je de werkrelatie weer op het spoor.
Expliciteren van doelen en taken. Bij sommige cliënten is het duidelijk wat van hen
verwacht wordt en moet je daar geen expliciete aandacht aan geven. Als de goede
werkrelatie stopt, moet je kijken naar wat jouw doelen en die van de cliënt zijn. Als die
doelen niet hetzelfde zijn is het moeilijk om een goede werkrelatie te onderhouden.
Respect voor de persoon, ongeacht het gedrag. Dit lijkt logisch maar is in de praktijk
soms moeilijk. Als de cliënt voor jou iemand heeft vermoord is het soms moeilijk om daar
het nodige respect voor te hebben. Dit is een moeilijke situatie voor de criminoloog
aangezien wij vaak in aanraking komen met daders van allerhande delicten.
Maximaliseren van controle of beheersbaarheid. Je moet mensen het gevoel kunnen
geven dat ze de controle hebben over hun leven. Je moet ze die minimale controle ook
geven.
Motiveren tot samenwerking. Motivatie is voor de criminoloog een van de
sleutelelementen van zijn interventie omdat de cliënten bij aanvang meestal weinig
gemotiveerd zijn. Dit komt doordat de meerderheid van de cliënten onder externe
dwang in de hulpverlening terecht komen.
Evenwicht tussen steunen en uitdagen: Je moet als hulpverlener verder kijken naar de
donkere kanten van het functioneren. Confrontatie is niet iemand aanvallen, maar
iemand uitnodigen om in het hoekje te gaan kijken en samen naar de donkere kant van
het functioneren te kijken. Als met te veel gaat confronteren wordt het echter
verwijtend en dat moet men vermijden door ondersteuning
Exploreren van de weerstand: als mensen tegenwringen, dan moet je mee. Als iemand
iets niet wilt, dan moet men die persoon niet proberen overtuigen maar proberen ontdekken
waarom, de onderliggende reden zoeken.
De kwaliteit van de werkrelatie correleert positief met therapiesucces (Marchall)
o Het belang van de therapeutische relatie is dus wetenschappelijk onderbouwd
o Naarmate de therapeutische relatie minder goed is, krijg je meer drop-outs. Dit is
zeker van belang bij onze doelgroep, namelijk daders.
o Je kan de kwaliteit van de reële relatie laten beoordelen door een professional of
door de cliënten zelf: De perceptie van de cliënten was meer gerelateerd aan de
uitkomst van succes of drop-out dan het oordeel van de professional
o Succesvolle therapeuten werden door hun cliënten beschreven als eerlijk, respectvol
en zorgend. Ze creëerden een sfeer van aanvaarding en samenwerking binnen de
therapie.
, De werkrelatie is even goed en even sterk van belang in het politioneel verhoor. We kunnen
dit verhoor immers zien als een diagnostische activiteit.
o In een verhoor mag je niet folteren, liegen, bedreigen, etc. Wat blijft er dan over?
Een gesprek. Een politioneel verhoor kan dus gedefinieerd worden als een
persoonsgerichte criminologische interventie. Ook hier is de ontwikkeling van de
relatie dus belangrijk.
o We weten uit onderzoek dat een goede werkrelatie verband houdt met een
informatieverzamelende verhoorstijl. Deze stijl levert veel meer relevante informatie
op en biedt een belangrijke waarborg tegen mogelijke valse verklaringen en valse
bekentenissen. Het verhoogt de medewerking van de verdachte en levert meer
accurate informatie
o De wijze waarop de politie de verdachte behandelt zorgt ervoor dat die verdachte
zich op een bepaalde manier gaat gedragen.
1.3. MARSCHALL ET AL. (2003)
Mensen hebben gedragingen van therapeut omschreven die effectiviteit van de behandeling
verhogen.
Tabel 1: gedragingen van de therapeuten die de behandelingseffectiviteit vergroten
Tabel 2: gedragingen van de therapeuten die de behandelingseffectiviteit verminderen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper matildeinghelram. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.