Samenvatting
Samenvatting HCO9, oögenese
- Vak
- Instelling
Dit zijn enkel mijn aantekeningen van het hoorcollege over oögenese. Ik ben er helaas niet aan toe gekomen om het college samen te vatten.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
In winkelwagen
In winkelwagen
1 beoordeling
Door: rikvandellen • 4 jaar geleden
Verkoper
Volgenbrittheijmans
Ontvangen beoordelingen
Voorbeeld van de inhoud
(26-9-2019)HCO9, oögenese
Slide 1
Links zie je een grafisch follikel met de oöcyt in het midden die omgeven is door 3 a 4 lagen
granulosacellen. Deze gaan mee met het oöcyt als ovulatie optreedt. Om de granulosacellen heb je
de theca cellen (theca=mantel). Je hebt theca interna en externa ofzo.
Slide 2
Kiemcelontwikkeling bij de mens is in de afbeelding weergegeven. De PGCs migreren in de
ontwikkeling naar de gonaden en afhankelijk of de gonaden tot testis of ovarium ontwikkelen zullen
deze PGCs zich ontwikkelen tot sperma- of eicellen. Bij vrouwen beginnen de PGCs meteen met
mitotische verdubbeling als ze aankomen in de gonaden in aanleg. In het 2 e trimester van de
zwangerschap vindt al meisoe plaats (terwijl dit bij de mannen pas op hun 15 e gebeurt). Meiose stopt
echter in de diploteen fase (van meiose I). In maand 6 is de eerste stap van kiemcelontwikkeling
afgesloten en dan blijven de cellen rustig tot aan de puberteit. In een zoogdierovarium zijn bij de
geboorte dus geen oögonia meer over, enkel nog oöcyten. Er kiunnen dus geen nieuwe kiemcellen
meer bijkomen, terwijl dit mannen het hele leven mogelijk is. De ontwikkeling van de kiemcel gaat
pas verder na ovulatie (meiotische celcyclus wordt hervat). Deze oöcyt gaat met de ovulatie de 1 e
meiotische deling afronden en daarna blijft die weer hangen (secundaire oöcyt). Hij gaat als
secundaire oöcyt dood als er geen bevruchting plaatsvindt, als die wel bevrucht wordt, is intreding
van het spermiëm het teken om de meiose af te maken en op dat moment spreek je eigenlijk pas van
een eicel (haploïde cel). De eicel bestaat maar een paar minuten doordat de pronucleus van het
sperium dan fuseert met die van de eicel.
Slide 3
Vanaf de geboorte tot de bevruchting van het oöcyt kan een oöcyt maar liefst 55 jaar lang blijven
hangen in meiose I (55e menopauze). Je ziet dat vanaf week 26 alle cellen in diploteen fase zitten.
Belangrijk is dat de ketens verbroken worden (want oöcyten zitten net als spermatocyten middels
bruggen verbonden). Dit verbreken vindt plaats middels apoptose ofzo. Oövarium gaat niet heel
efficiënt om met zijn kiemcellen, want om een keten van 4 te splisten in individuele cellen gaan er
simpelweg 2 dood. Dit verklaart de grote daling in aantal kiemcellen op slide 4.
Slide 4
Als er onvoldoende granulosa cellen zijn om een oöcyt heen, gaat deze oöcyt dood. Hierdoor daalt
ook het aantal kiemcellen. Uiteindelijk zijn er nog 400.000 oöcyten over voor de puberteit. Het cel
aantal blijft steeds verder afnemen en met het begin van de menopauze is de voorraad op en dat
zorgt ervoor dat iemand de menopauze ingaat.
Er zijn uiteindelijk maar zo’n 500 eicellen die ovuleren en je zou zeggen dat je er dan nog 399.500
over hebt, maar dat is niet zo, omdat deze allemaal degenereren tijdens verschillende fasen van de
ontwikkeling.
De leeftijd waarmee menopauze intreedt, is erg afhankelijk van de levensgeschiedenis. Ziekte of
hongerperioden die leiden tot een tijdelijke stop van de cycli resulteren in geen gebruik van oögonia.
Op dezelfde manieren leiden veel zwangerschappen ertoe dat er ook geen oögonia gebruikt worden.
Verder werd borstvoeding vroeger tot het 5e of 6e levensjaar volgehouden en dan had je dus ook
geen cycli. Als gevolg ervaarden mensen vroeger geen menopauze (ze werden ook maar max 50).
Menopauze was niet normaal omdat je dus eerder dood ging, of omdat er teveel
honger/zwangerschappen was/waren.
Slide 5
Schematische tekening van humane eierstok. Links naast de steel allemaal oöcyten. Tot aan de grote
van rechtsonder moet wel 4 keer groei plaatsvinden ofzo.
, (26-9-2019)
Vroege follikels primordiale follikels primaire follikels secundaire follikels tertiaire follikel
laat/grafisch follikel geel lichaam wit lichaam (albicans).
Dit is schematisch want in een humaan ovarium komen deze stadia nooit tegelijkertijd voor. Er is
sprake van een follikelontwikkeling fase zonder gele lichaam óf er is een geel lichaam en er zijn geen
ontwikkelende oöcyten. Bij alle eustreus cycli dieren kan dit wel (alles behalve primaten).
Gele lichaam is geel doordat het progesteron produceert en dit wordt opgeslagen in vetdruppels (die
zijn geel). Humaan vet is lichtgeel. Bij een zwangerschap is het gele lichaam maanden actief i.p.v. 10
dagen en wordt het ook veel groter.
Slide 6
Primordiaal follikel, is de kleinste oöcyt maar wel de grootste cel die we hebben in ons lichaam.
Daaromheen zit een enkele laag van platte granulosacellen. Deze vormen 2 basale lamina. De lamina
die tussen oöcyt en granulosa gevormd wordt, noemen we zona pellucida.
Primaire follikel, de oöcyt is al wat groter en de granulosacellen zijn kubisch i.p.v. plat, maar nog
steeds maar 1 laag.
Tot aan de puberteit heb je enkel primordiaal of primair. Na de puberteit worden follikels
geselecteerd die verder ontwikkeling in gaan en hiervoor is input van de hypofyse dus cruciaal.
Secundaire follikel, de oöcyt wordt ietwat groter, maar vooral zie je proliferatie van granulosacellen
en daar tegenaan komen theca/mantelcellen. Deze thecacellen zijn straks belangrijk voor hormoon
productie (zusje van de leydig cellen in de testis).De thecacellen produceren progesteron en
androgenen. Granulosacellen brengen aromatase tot expressie o.i.v. FSH en dan krijg je oestrogenen.
FSH heeft zijn naam gekregen door de eigenschap dat het in de puberteit primair omzet tot
secundair.
Slide 7
Tertiari, linksboven is vroeg tertiair en je ziet een holte ontstaan. Ook zie je een twee celtype theca
interane en externa…..
Verschillende histologische coupes. In de holte vanhet tertiaire follikel zitten allemaal goedjes die
oöcyt onderhouden ofzo.
Slide 8
Bij de late tertiaire komt je aan bij de ovulatie. De hormonale veranderingen die de ovulatie
stimuleren, stimuleren ook de hervatting van meiose I. Kort na ovulatie zie je dan ook het eerste
poollichaampje en heb je dus te maken met een secundaire oöcyt.
Slide 9
Ontwikkeling van de kiemcel is nu voorbij gekomen. Je hebt dus heel lang een primaire oöcyt en dan
na ovulatie heb je een secundaire oöcyt die zijn meiose afmaakt bij bevruchten en daarna spreek je
niet meer van kiemcel, want ja bevruchting.
Er zijn cohorten die bij een FSH piek tegelijkertijd aan ontwikkeling gaan beginnen. Je hebt niet maar
1 follikel die gaat rijpen, maar eerder 100 ofzo (daarom verlies je zoveel kiemcellen 1 blijft er
over).
Slide 10
Hoe lang duurt het om van primordiaal tot ovulatie rijpheid te komen: ongeveer 100 dagen. De 14
dagen van de cyclus is pas de allerlaatste fase. Om van primordiaal naar pre-ovulatoir te komen, heb
je dus 3 tot 4 cycli nodig. Je hebt dan dus 3 tot 4 keer LH en FSH golven die ontwikkeling stimuleren.
Pre-antraal is een ander woord voor secundair (heeft nog geen antrum (vloeistofholte))
Granulosacellen gaan groeifactoren produceren (activine (FSH gestimuleerd) en IGF1) meer FSH
receptor FSH stimuleert proliferatie van de granulosacellen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper brittheijmans. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 76669 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen