Voor het examen heb ik alleen deze samenvatting geleerd met aan de zijkant de powerpoints. Ik heb elke les herbekeken en elk woord dat de prof staat in de samenvatting.
Een tip voor het examen: zorg ervoor dat je je wetboek heel goed kan gebruiken en weet waar de belangrijkste artikels staan
Rechtscolleges waartoe men naartoe kan gaan:
Correctionele rechtbank (deel van rechtbank van eerste aanleg, er is ook de familierechtbank,
jeugdrechtbank, correctionele rechtbank, burgerlijke rechtbank), de regel hierbij is dat men de
voorwaardelijke volheid van bevoegdheid ( kan van alle rechtsgeschillen kennis nemen ook indien dit
behoort tot de bijzondere bevoegdheid van een ander rechtscollege In dit voorbeeld is de rechtbank
van eerste aanleg bevoegd, maar men kan ook naar de ondernemingsrechtbank gaan ( wat in het echt
is gebeurd aangezien de VRT een rechtspersoon is). De ondernemingsrechtbank te Brussel,
Nederlandstalig( algemene regel: de eiser moet zich verplaatsen en de verweerder zo min mogelijk
oncomfortabel maken indien er geen bijzondere regel is).
De onderneming rechtbank is samexngesteld uit de beroepsrechters en lekenrechters ( geen juridische
achtergrond), ondernemingsrechters. In een ondernemingsrechtbank is er een beroepsrechter en twee
ondernemingsrechter. Er zijn vier personen met toga’s ( griffier, beroepsrechter, lekenrechter,
ondernemingsrechter)
Andere eventuele rechtscolleges
- Hof van Beroep (voor later)
Er wordt dagvaarding uitgeschreven door de gerechtsdeurwaarder, waarbij hij een afschrift achterlaat
bij VRT en het origineel bij de griffier waardoor de rechtbank weet dat Bart De Pauw een zaak begint
tegen VRT.
In de inleidende zitting spreekt men de kalender af hoe de verdere zittingen zullen verlopen. Men zal
ook afspreken welke partij wanneer conclusies zal nemen en hoeveel conclusies (partij zal zijn
standpunt neerleggen en argumentatie dus motivering)
Beroepsrechter en de twee lekenrechters beslissen over het vonnis.
Men kan hierna nog in beroep gaan bij het hof van beroep, men kijkt de zaak nog eens na ( er zijn geen
lekenrechters, alleen beroepsrechters). Men kan het vonnis bekrachtigen, hervormen. Indien het hof
van beroep het vonnis hervormt ten nadele van VRT, kan VRT naar hof van cassatie die zich
bezighoudt met het juist toepassen van de wettelijke bepalingen en de motivering van het vonnis van
het hof van beroep.
Stel Bart de Pauw weigert VRT betalen, zal men de gerechtsdeurwaarder een verplichting opleggen tot
het uitbetalen. Men kan beslag leggen op de bezittingen
LES1: 12/02
DEEL I. ALGEMENE BEGINSELEN
Hoofdstuk 1: Wezen en functie van het gerechtelijk recht
Afdeling 1: Begripsomschrijving
Een verzameling van rechtsregels die betrekking hebben hoe men zijn
materieelrechtelijke aanspraken kan afdwingen.
,Soms verwijst men ook naar procesrecht, maar door de beperking tot het proces
vindt men de benaming gerechtelijk recht beter.
Wanneer heeft men toegang tot een rechter? Hoe gaat het proces? Wat zijn de
verschillende bevoegdheden van de rechtbanken en hoven? Welke soorten
geschillen zijn er allemaal, bv bemiddeling, arbitrage?
Het gerechtelijk wetboek bevat de procedureregels voor privaatrechtelijke
geschillen, maar is ook toepasbaar bij andere procedures ( gemeen procedure
recht); de procedures waarbij er geen specifieke wettelijke regeling is bv wat niet
geregeld is in het wetboek van strafvordering valt men terug op het gerechtelijk
wetboek ( hoe men dagvaardt in strafzaken staat niet in het wetboek van
strafrecht).
Afdeling 2: Bronnen
Waar vind men de regels van gerechtelijk recht terug en welke invloed?
- Grondwet
Men vindt art. 13 GW ( overeenkomstig art. 6 EVRM=> verbod op eigenrichting) :
recht op toegang tot de rechter
Een ander belangrijk artikel in verband met de sociale grondrechten is art. 23, 2*
GW: recht op juridische bijstand
Men heeft dan ook art. 40, 144-159 GW : de rechterlijke macht die in principe ligt bij
de hoven en rechtbanken. De rechterlijke macht wordt uitgeoefend door de hoven
en rechtbanken (spreken uit). De executie van de vonnissen gebeurt met behulp van
de uitvoerende macht in naam des Konings.
De overige artikelen ( 144-159) spreken zich bv over een onpartijdige en
onafhankelijke rechter. Het legt een aantal principes vast.
- Verdragsrecht en recht van de Europese Unie (toenemende invloed)
Art.6 EVRM (verbod op eigenrichting) en art. 14 BUPO ( recht op een eerlijk proces).
Men kent een toenemende invloed van het Europese niveau als het gaat om
grensoverschrijdende geschillen, bv een geschil met aanknopingspunten bij
verschillende Europese verdragsstaten.
Hierbij zullen de Europese verordeningen hun rol spelen. Hierbij Brussel I bis
verordening: deze bepaalt welke rechter bij een grensoverschrijdend verschil met
aanknopingspunten bij verschillende Europese lidstaten kennis van zal nemen.
Bijvoorbeeld: men heeft een Franse verkoper en een Duitse koper, het zou gebeuren
via een schip in Antwerpen waar het gekocht goed werd beschadigd; men kan dus
,zowel een Franse als een Duitse als een Antwerpse rechter hebben die waarschijnlijk
tegenstrijdige vonnissen heeft. Hier komt de verordening Brussel I bis verordening
waar de hoofdregel luidt dat de rechtbanken van de woonplaats van de verweerder
bevoegd zijn voor het geschil te beslechten ( in dit geval de Duitse koper; Duitser
wilt zijn geld niet betalen dus Franse gaat naar rechtbank om geld af te dwingen).
Een gelijkwaardige verordening specifiek voor huwelijksmoeilijkheden betreffende
de bevoegdheid en de erkenning en tenuitvoerlegging van beslissingen in
huwelijkszaken en inzake ouderlijke verantwoordelijkheid. De rechtbanken van de
woonplaats van het kind zullen bij uitsluiting bevoegd zijn.
Een Europese verordening in verband met bewijsverkrijging bv er is een Belgische
trein die een aanrijding veroorzaakt op een Duits spoorweg=>de Belgische
spoorwegmaatschappij wordt gedagvaard in Antwerpen ( ongeval in Duitsland
gebeurt)=> belangrijk om te weten is dat spoorwegen niet zomaar betreden mogen
worden dus Belgische rechter kan niet zomaar een expert sturen. Wat moet de
Belgische rechter doen om ervoor te zorgen dat er in Duitsland een deskundige
wordt aangesteld? Stel de Duitse koper heeft gelijk gekregen van de Duitse rechter
en wilt dit ter kennis geven aan de Franse eiser. Hoe moet dit gebeuren? In welke
taal?
Deze situaties hebben te maken met de volgende Europese verordeningen:
- Verordening betreffende de samenwerking tussen de gerechten van de
lidstaten op het gebied van bewijsverkrijging in burgerlijke en handelszaken
( kijk voorbeeld met Belgische trein)
- Verordening betreffende de betekening en kennisgeving in de lidstaten van
gerechtelijke en buitengerechtelijke stukken in burgerlijke of in handelszaken
Internationaal instrument dat op wereldschaal regelt:
- Verdrag van Haag 15 november 1965 of Haags betekeningsverdrag inzake
de betekening en de kennisgeving in het buitenland van gerechtelijke en
buitengerechtelijke stukken in burgerlijke en handelszaken.
Men heeft ook andere verordeningen in het Gerechtelijk recht:
- Het Europees betalingsbevel procedure ( specifiek voor grensoverschrijdende
geschillen). Dit heeft invloed gehad op hoe men op nationaal vlak regelt over
de betalingsbevelprocedure. Er is hier geen betwisting ( schuldenaar betaalt )
- Europese procedure voor geringe vorderingen ( het kan zijn dat er een
betwisting is).
, - Gerechtelijke wetboek (kern)
Bij de wet van 10 oktober 1967 ( in werking 1 november 1970) kwam het Gerechtelijk
wetboek uit. Het was een ontwerp van de Koninklijke commissaris voor de
gerechtelijke hervorming genaamd Charles van Reepinghen. Na zijn dood werd de
fakkel doorgegeven aan Ernest Krings. Dit waren de twee geestelijke vaders van
het Gerechtelijk Wetboek. Het Gerechtelijk Wetboek was een modernisering van een
drie eeuwen oud procesrecht. Het had als doel om de oude Napoleontische
regelgeving te vervangen, namelijk Code de procédure civile (1806); de Ordonnance
Civile 1667.
De drie grote betrachtingen van Charles van Reepinghen en Ernest Krings
- Men wilde komen naar een eenheid van rechtsmacht ( een simpele
gerechtelijke organisatie). Men had het voorbeeld van Nederland voor ogen
bv men had een kantonrechter (vrederechter); dan de rechtbank ( de
rechtbank van eerste aanleg); dan de hoven. Als men in Nederland een
geschil had, was het voor de kantonrechter of voor de rechtbank. De twee
vaders wilden één rechtbank. Het vergemakkelijken voor de burger dat men
als een procedure wilt starten naar één plek terecht kan ( een eenheidsloket,
dat de zaak naar de bevoegde rechtbank moet verwijzen).
- Het komt tot een eenheid van rechtspleging, voor te zorgen dat
bijvoorbeeld de procedure van de rechtbank van eerste aanleg in Deurne
hetzelfde verloopt als in Vilvoorde ( een identieke procedure). Dit kan men
doen door een wetboek uit te vaardigen waarbij men de procedure tot in de
puntjes beschrijft.
- Het vereenvoudigen en versnellen van rechtspleging; wat heeft men
hervormd? Er waren in ons land eerst twee soorten advocaten namelijk de
pleitbezorgers en de advocaten=> pleitbezorgers verdwenen na
hervorming(1),de afschaffing van een verplichte
procesvertegenwoordiging(2), op bepaalde termijn kan de eiser zijn eis
wijzigen (3).
Deze drie betrachtingen waren helaas niet politiek haalbaar. Het idee van de
eenheidsrechtbank is er niet van gekomen; men heeft de rechtbank van eerste
aanleg, de arbeidsrechtbank, de ondernemingsrechtbank.
Om de bevoegdheidsgeschillen tussen deze rechtbanken op te lossen stichtte men
door de amendering in het parlement een overlegorgaan op namelijk de
arrondissementsrechtbank (waarbij rechter van eerste aanleg, arbeid en
onderneming samen zetelen om uitspraken te doen over bevoegdheidsgeschillen).
Het Gerechtelijk wetboek bestond oorspronkelijk uit 5 delen, maar in de loop der
jaren is het verder uitgebouwd; deel 6 toegevoegd inzake arbitrage (1972); later
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper charlottebaeken. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,46. Je zit daarna nergens aan vast.
