Deze samenvatting is een combinatie van het boek 'Autisme en probleemgedrag' en van de lessen van Wilfried Peeters. Het bevat de hoofdstukken 1 + 3 tem 7.
2 Omschrijving: wat is probleemgedrag (en wat niet)?.......................................................7
2.1 Definitie.......................................................................................................................................... 7
2.1.1 Moeilijkheden bij het omschrijven van probleemgedrag..........................................................7
2.1.2 Criteria voor probleemgedrag.................................................................................................. 7
2.2 Uitingsvorm.................................................................................................................................... 8
2.2.1 Typisch autistisch probleemgedrag?........................................................................................ 8
2.2.2 Gedragsproblemen en emotionele problemen.........................................................................8
2.3 Aard................................................................................................................................................ 9
2.3.1 Primair, secundair en comorbide probleemgedrag...................................................................9
2.3.2 Belang.................................................................................................................................... 10
2.3.3 Nuancering............................................................................................................................. 10
2.4 Verloop......................................................................................................................................... 11
3 Visie: probleemgedrag als stressventiel en oplossingsstrategie.....................................11
3.1 Uitgangspunt: probleemgedrag is zinvol......................................................................................11
3.2 Betekenis: probleemgedrag als stressventiel...............................................................................11
3.3 Functie: probleemgedrag als oplossingsstrategie.........................................................................11
3.4 Besluit: probleemgedrag is communicatie....................................................................................11
4 Ontstaan: een werkmodel over probleemgedrag...........................................................12
4.1 Stressoren.................................................................................................................................... 12
4.1.1 Omgevingsstressoren............................................................................................................ 12
4.1.2 Interne stressoren.................................................................................................................. 13
4.2 Verwerkingsmogelijkheden........................................................................................................... 13
4.3 Probleemgedrag........................................................................................................................... 15
4.4 Ongewenste leereffecten.............................................................................................................. 15
4.4.1 Heftige en emotionele reacties van de omgeving..................................................................15
4.4.2 Bekrachtiging......................................................................................................................... 17
4.4.3 Perseveratie........................................................................................................................... 18
4.4.4 Ontbreken van remmende mechanismen..............................................................................18
5 Beeldvorming: probleemgedrag in kaart brengen..........................................................19
5.1 Stap 1: Informatie verzamelen en analyseren..............................................................................19
5.1.1 Betekenis- en functieanalyse: ABC......................................................................................... 19
5.1.2 Ijsbergmodel: de binnenkant.................................................................................................. 20
5.1.3 Oplossingsgericht kijken: oplossingen, krachten en uitzonderingen......................................20
5.1.4 Synthese: geïntegreerde informatieverzameling en -analyse................................................21
6 Aanpak: belangrijke principes......................................................................................22
6.1 Overzicht van behandelmodellen................................................................................................. 22
6.1.1 Autismespecifieke behandelmodellen....................................................................................22
6.1.2 Algemene behandelmodellen.................................................................................................23
6.1.3 Alternatieve behandelingen................................................................................................... 23
6.2 Uitgangspunten............................................................................................................................ 23
6.2.1 Verantwoordelijkheid bij de begeleider..................................................................................23
6.2.2 Afstemming tussen kind en omgeving...................................................................................25
6.2.3 Aanpak op maat..................................................................................................................... 25
6.2.4 Oog voor de betekenis en functie van probleemgedrag.........................................................25
6.2.5 Aandacht voor de totale persoon........................................................................................... 25
6.2.6 Krachten van persoon en omgeving benutten........................................................................26
6.2.7 Beperkingen van het kind accepteren....................................................................................26
6.2.8 Samenwerken met de context...............................................................................................26
6.3 Basisprincipe: het ijsbergmodel.................................................................................................... 26
6.4 Voorwaarden................................................................................................................................ 27
6.4.1 Is er een probleem?............................................................................................................... 27
6.4.2 Willen de betrokkenen het ontregelde gedrag (nu) aanpakken?............................................27
6.5 Behandelverloop: cyclus van planmatig handelen........................................................................28
7 Aanpak: een stappenplan voor de praktijk....................................................................29
7.1 Stap 1: neem lichamelijke ongemakken en pijn weg....................................................................29
7.2 Stap 2: pas de omgeving aan....................................................................................................... 30
7.2.1 Wat is een autismevriendelijke omgeving?............................................................................30
7.2.2 Welke omgevingsaanpassing is nodig?..................................................................................32
7.2.3 Verduidelijken........................................................................................................................ 32
7.2.4 Prikkelaanbod aanpassen....................................................................................................... 34
7.2.5 Eisenpakket aanpassen.......................................................................................................... 35
7.3 Stap 3: bevorder het gewenste gedrag........................................................................................36
7.3.1 Weet het kind wat hij of zij moet doen?.................................................................................36
7.3.2 Beheerst het kind de gewenste vaardigheid?.........................................................................39
7.3.3 Waarom zou het kind moeite doen?.......................................................................................40
7.4 Stap 4: verminder het probleemgedrag........................................................................................ 42
7.4.1 Verduidelijken........................................................................................................................ 42
7.4.2 Voorkomen............................................................................................................................. 42
7.4.3 Uitdoven................................................................................................................................. 44
7.4.4 Straffen.................................................................................................................................. 44
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper florevanmiert. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,46. Je zit daarna nergens aan vast.