100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting - Forensisch welzijnswerk (B001634A) €10,66   In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting - Forensisch welzijnswerk (B001634A)

 4 keer bekeken  0 keer verkocht

Deze samenvatting bevat de informatie van tijdens de les, alsook de gastcolleges.

Voorbeeld 4 van de 79  pagina's

  • 30 juli 2024
  • 79
  • 2023/2024
  • Samenvatting
Alle documenten voor dit vak (17)
avatar-seller
louisevandendriessche
H1: Algemeen kader
Centrale vragen
 Wat is forensisch welzijnswerk?
o Wat is het verschil tussen autonoom en aan justitie verbonden
FWZW?
o Waar komt dit verschil vandaan?
 Wat is de verhouding tussen welzijnswerk en justitie bij FZWZ?
 Welke rol spelen de staatshervormingen hierbij?

1. Het concept
 Concept “forensisch welzijnswerk” geïntroduceerd in Panopticon (1980)
o Forensisch: disciplines en activiteiten op alle echelons
strafrechtsbedeling (opsporing, vervolging, straftoemeting en
strafuitvoering) = recht
o Welzijnswerk: activiteiten die bijdragen tot het (individueel of
collectief) welzijn = hulp- en dienstverlening (hierna HDV)
 DUS: welzijnswerk (= essentie, focus) binnen forensische context (=
specificiteit)

1) Eenvoudig
 Wat?
o Hulp- en dienstverlening
o Aan mensen die als dader, slachtoffer of na(ast)bestaande
 = justitiabele (overkoepelende term) = ‘iemand die recht zoekt’
(meestal gebruikt voor daders/verdachten)
o (On)rechtstreeks worden geconfronteerd met strafrechtelijke
interventie
=> focus FWZW = volwassen daders/verdachten
 Slachtoffers  victimologie
 Minderjarigen  jeugdcriminologie en jeugdrecht
 Voor wie? Doelgroep
o Specifiek voor (potentiële) daders en/of slachtoffers
o Mensen in contact met justitie
 Door wie? Aanbod
o Algemene maatschappelijke hulp- en dienstverlening (algemeen
want iedereen kan er gebruik van maken)
 Hulpverlening: drughulpverlening, geestelijke
gezondheidszorg, OCMW...
 Dienstverlening: VDAB, onderwijs, sport, bibliotheken...
o Categoriaal welzijnswerk: specifiek voor doelgroep daders en/of
slachtoffers (Justitieel Welzijnswerk (JWW), Slachtofferhulp,
Slachtofferonthaal,
Psychosociale Dienst (PSD), Justitiehuizen, Herstelbemiddeling…)

2) Complex
Wat is de finaliteit, wie is de opdrachtgever? + organisatie en
bevoegdheidsniveaus

1

,  Autonoom FWZW
o Forensisch welzijnswerk dat autonoom van justitie werkt
o Is onderdeel van algemeen welzijnswerk
o Bv. iemand in therapie voor drugsproblematiek omdat die dat zelf
wil
 Aan justitie verbonden FWZW
o HDV in nauw verband met strafrechtelijke beslissingen
o Welzijnswerk ‘onder mandaat’ (van justitie)
o Bv. iemand in therapie voor drugsproblematiek als
probatievoorwaarde, opgelegd door justitie
 beide: HDV aan daders in justitiële context

3) Oorzaak complexiteit
 Ontstaansgeschiedenis: welzijnswerk ontwikkeld zowel vanuit privé-
initiatief als initiatief overheid
 Bevoegdheidskwestie ~ staatshervormingen
o 1980–85: opsplitsing bevoegdheden
 Autonoom FWZW: hulp op vraag cliënt (vrijwilligheid) =
gemeenschappen (Vlaams)
 bv. JWW
 Aan justitie verbonden FWZW: hulp in nauw verband met
strafrechtelijke
beslissingen (vb. begeleiding voorwaardelijke
invrijheidstelling) = federaal
 bv. justitiehuizen
o 2011: zesde staatshervorming (Vlinderakkoord): onderscheid 1980–
85 verandert, want JH en ET (= deel van aan justitie verbonden
WZW) gaan naar de gemeenschappen (Vlaams in plaats van
federaal)

2. Verhouding welzijnswerk-forensisch
 Kern = debat verhouding welzijn(swerk) en straf(rechtsbedeling)
o Fundamenteel: finaliteit (wat zijn onze doelstellingen? Wat willen we
bereiken?)
o Praktisch/organisatorisch (hoe samenwerken? (~ verschillende
opdrachtgever), hoe informatie uitwisselen? (vb. beroepsgeheim)
 Het welzijnswerk streeft fundamenteel het welzijn van het individu na,
justitie is finaal gericht op de bescherming van de samenleving

1) Fundamenteel – finaliteit
 Autonoom FWZW
o Uitoefening van het recht op maatschappelijke hulp- en
dienstverlening: iedereen recht op menswaardig leven (cf. OCMW
wet 1976), óók daders
o Wie is opdrachtgever? De cliënt (vrijwilligheid)
o Centraal principe = kwetsbaarheid van personen in contact met
justitie
o Combinatie van individueel (HDV) én structureel–maatschappelijk
perspectief

2

,  Ontwikkelen van sociaal beleid in functie van voorkomen
uitsluiting
 Zichtbaar maken van sociale dimensie problemen (sociale
ongelijkheid)
o Beroepsgeheim als hulpverlener
o Illustratie: Justitieel Welzijnswerk (JWW)
o Rol zorgprofessional in welzijns- & gezondheidszorg
o Finaliteit = kwaliteit van leven (recht op menswaardig bestaan)
 Ondersteuning bij functioneren en bij participeren aan
samenleving
 Vanuit perspectief persoon (≠ vanuit justitie)
 Vraag- & behoeftegericht werken (noden)
 Aan justitie verbonden FWZW
o Welzijnswerk onder mandaat
 Opdrachtgever = actor binnen Justitie (echelons SRB)
 Vb: onderzoeksrechter, gevangenisdirecteur, SURB…
o Opdracht = divers: advies, controle (voorwaarden), rapportage,
begeleiding…
o Beroepsgeheim, maar niet ten opzichte van de opdrachtgever (~
bvb. advies)
o Illustratie: Psychosociale Dienst (PSD)
o Missie DG EPI: “waarborgen een rechtsconforme, veilige, humane en
geïndividualiseerde uitvoering van vrijheidsbenemende straffen en
maatregelen met het oog op een optimale terugkeer in de
maatschappij”
o Werk PSD = opvolging en begeleiding in functie van advies en re-
integratie
o Illustratie: Justitiehuizen
 Verhouding justitie-assistent (JA) en cliënt = werkalliantie (bv.
niet enkel controlerend, want er kan ook vertrouwensband
gecreëerd worden)
 Rol JA: toezicht houden (controle voorwaarden) én
ondersteunen (HV) = dubbele rol – vinden van balans
 Doelstellingen gaan voor op de vertrouwensrelatie
 Doelstellingen op voorhand bepaald (door
opdrachtgever) = bepalend
 Samenwerking = zoeken van overeenkomst over de
doelstellingen
 Verbinding maken tussen JA en cliënt in functie van
bereiken doelstellingen

2) Spanningsveld welzijn – justitie
 Oorzaak spanningsveld? ~ kritische jaren ‘70: maatschappelijke
veranderingen
o Kritiek op rol en beleidsruimte van overheid
o Kritiek op het strafrecht en welzijnswerk
 Kritiek op strafrecht
 SR = normerend en conserverend
 De strafrechtsbedeling


3

, o Niet neutraal
o Politieke, sociale, economische context bepaalt
inhoud en doel (vergelding, afschrikking,
herstel…)
 Pleidooi: terugkeer naar klassiek SR (waar neutraliteit
wel centraal stond)
=> forensische context komt onder druk te staan
 Kritiek op welzijnswerk
 “What works?” (Martinson, 1974) conclusie: nothing
works
 Gebrek aan effectiviteit van behandeling tijdens
detentie (en interventies in welzijnswerk algemeen)
 Ook binnen het welzijnswerk (van personen van WZW
zelf): meer fundamenteel
o Inzicht in paradoxaal karakter van
welzijnsinterventies: hulpverlenend én
paternalistisch
o Welzijnswerk stelt zichzelf in vraag
 Professionelen, objectief en deskundigheid
 MAAR: interventies zijn niet neutraal want
macht(spositie)
o Ontstaan van nieuwe initiatieven in FWZW:
onthaaltehuizen ex-gedetineerden,
ambulantisering psychiatrische patiënten,
alternatief juridisch advies, belangengroepen
 Gevolg
o Professionelen in forensische context
 Niet zomaar doelstelling van justitie volgen; ook kritisch zijn
 Ontwikkelen aanbod m’ke dienstverlening onafhankelijk van
justitie
o Positie van welzijnswerk wijzigt
 Méér dan instrumentele inpassing in economische en sociale
controle
 Ook subjectief recht op maatschappelijke dienstverlening (~
OCMW wet ‘76)
 Essentie: hoeveel welzijn/justitie prevaleert? ‘hulp en recht’ debat /
spanningsveld
o Recht op maatschappelijke dienstverlening (subjectieve noden) =
welzijn


o Instrumentele inzet van welzijnswerk om doelen SRB te realiseren
(objectieve norm) = ‘binnenhalen van hulpverleningstechnieken’
(WZW gebruiken om andere doelen te bereiken)
 Welzijn als doel op zich OF ‘binnenhalen’ hulpverlening? Recht op
menswaardig leven OF rechtsconforme burgers? Na jaren ‘70?
o Discussie over finaliteit welzijnswerk is blijven bestaan
o Dubbele doelstelling voor welzijnswerk
 Individueel: verbeteren welzijn individuen

4

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

√  	Verzekerd van kwaliteit door reviews

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper louisevandendriessche. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,66. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 67474 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€10,66
  • (0)
  Kopen