Een uitgebreide samenvatting over de hoofdstukken 1, 4, 7, 9 & 10 van het boek Kern. Deze hoofdstukken gaan over taal (hoe we taal leren, taalverschillen, cognitieve taalkunde, verschillen in taal, etc.), framing & taaltechnologie.
De samenvatting is 5 pagina's lang en telt 1788 woorden.
Als ...
Nederlands literatuur geschiedenis hoofdstuk 17 t/m 20, 24 en 27
Nederlandse literatuurgeschiedenis- De Renaissance
Proza-analyse samenvatting KERN Nederlands taal & cultuur tweede fase - Nederlands
Alles voor dit studieboek (8)
Geschreven voor
Middelbare school
VWO / Gymnasium
Nederlands
4
Alle documenten voor dit vak (3124)
Verkoper
Volgen
maxvandorsser
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting Taal Nederlands
Mens en taal
- Taal stelt om in staat om gedachten vorm te geven en met anderen
te delen
o Je kunt praten over dingen die zich niet in de concrete
werkelijkheid afspelen
o Met woorden kunnen we ook kennis overbrengen.
- Taal – een complex systeem van betekenisvolle klanken.
- Taal bestaat uit kleine bouwsteentjes klanken, woorden & zinnen.
- De bouwsteentenen kun je steeds weer op nieuwe manieren
combineren, hierdoor kan je elke denkbare boodschap overbrengen
taal is productief.
- Er is geen ‘logische’ of natuurlijke relatie tussen de woorden en dat
waarnaar ze verwijzen.
- Het is niet genetisch bepaald welke taal je leert spreken; dat hangt
af van de omgeving waarin je opgroeit.
o Dieren zullen echter wel instinctief hun ‘taal’ spreken.
- Het gebruik van verschillende bouwstenen (een dans waar nectar te
vinden is met verschillende elementen bijv.), de willekeurigheid van
tekens (geluid voor gevaar van een adelaar is niet ‘logisch) en het
aangeleerde karakter van taal vind je terug in de dierenwereld
(dieren spreken instinctief hun taal, mensen niet).
- Met taal kunnen we niet alleen de wereld om ons heen beschrijven,
maar ook onze eigen gevoelens en gedachten, en iedere denkbare
fantasie.
- De filosoof Herder dacht dat iedere taal een eigen, unieke blik op de
werkelijkheid bood niet waar.
- De Sapir-Whorfhypothese stelt dat aal bepaalt hoe we denken.
- Denken kan ook in beelden, en niet alleen in woorden. Daarom
denken tegenwoordig maar weinig wetenschappers dat taal en
denken hetzelfde zijn of dat taal je denken begrenst.
- De taal die je spreekt, beïnvloedt waar je aandacht naartoe gaat;
mensen die een taal spreken die hetzelfde woord hebben voor groen
en blauw zullen lastiger deze twee kleuren kunnen onderscheiden
bijvoorbeeld.
o Deze sturingskracht is echter geen begrenzing.
- Linguïstiek (linguïsten)= vakgebied dat taal bestudeert taal te
beschrijven, wat is taal, hoe heeft taal zich ontwikkeld, hoe
gebruiken mensen taal, waarom verliezen mensen hun taal?
Hoe kinderen taal leren
- In het eerste levensjaar ontdekt een kind verschillende klanken en
begint hiermee te oefenen: het ontwikkelt zijn fonologische
vaardigheden.
o Baby’s tot 6 à 10 maanden zijn in staat allerlei klanken van
elkaar te onderscheiden. Hierna raakt het brein ongevoelig
voor klankverschillen die niet relevant zijn voor de moedertaal.
, o Richting het eind van het eerste levensjaar begint de baby te
brabbelen; hij experimenteert voor het eerste met
klankreeksen (tata, dadada)
- Tussen de leeftijd van 1 en 2,5 leren kinderen woordjes te gebruiken.
Ze gaan betekenis toekennen aan hun gebrabbel: ze verwerven
semantische vaardigheden.
- Na een tijdje rijgt het kind meerdere woorden aaneen tot een zin.
Het kind leert hierbij (grammaticale) regels toe te passen: de
syntactische vaardigheden.
- Tussen de 2,5 en 5 jaar wordt de uitspraak steeds beter, de
woordenschat wordt flink uitgebreid, kinderen gebruiken langere
zinnen en meer verschillende woordsoorten en bedenken ze
creatieve woorden wanneer ze het goede woord niet kennen.
- Ook leren kinderen steeds beter werkwoorden en andere
woordsoorten verbuigen; ze ontwikkelen morfologische
vaardigheden.
o Maar soms maken ze fouten die ze eerst niet maakten (zoekte
ipv. zocht), dit heet overgeneralisatie.
- In deze fase (2,5-5) gaan kinderen steeds meer bewust nadenken
over taal; het ontwikkelt een metalinguïstisch bewustzijn.
o Een kind gaat bijvoorbeeld commentaar geven op verwarrend
taalgebruik van volwassenen.
- In de laatste fase (5-9) van het taalontwikkelingsproces worden de
puntjes op de i gezet.
o Op school leren kinderen lezen en schrijven, waardoor het
metalinguïstisch bewustzijn zich sterk ontwikkelt.
- Ook ontwikkelen kinderen hun pragmatische vaardigheden: hoe
voer je succesvol een gesprek. Wat effectief, begrijpelijk ken gepast
taalgebruik is, verschilt per context.
- Wie ná zijn negende een nieuwe taal leert, zal die nooit zo goed
beheersen als iemand die zich de taal als kind eigen heeft gemaakt.
- De periode om taal te leren (eerste levensjaren) is de kritische
periode.
- De wetenschappelijke stroming genaamd behaviorisme denk dat
taal leren een kwestie is van imitatie vooral de taalomgeving is
belangrijk bij het verwerven van taal. Als kinderen bepaald
taalgedrag vaak genoeg horen, dan nemen ze dat vanzelf over.
- Daarna kwam Noam Chomsky die geweerde dat het vermogen tot
taal niet wordt aangeleerd, maar is aangeboren.
o Dit aangeboren vermogen noemde Chomsky universele
grammatica.
Iedereen zou deze universele grammatica bezitten.
Universele grammatica bestaat uit twee onderdelen:
- Principes, alle talen hebben bepaalde grammaticale structuren
(werkwoorden, zelfstandige naamwoorden en bijvoeglijke woorden).
Dit soort gedeelde grammaticaregels noemt Chomsky principes.
o Ieder kind heeft natuurlijkerwijs al kennis van deze regels en
hoeft ze dus niet te leren.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maxvandorsser. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
