Samenvatting van de lessen over antibiotica als onderdeel van het vak 'infectieziekten 1' gegeven door E. Vlieghe in de 1ste Bachelor Geneeskunde aan de UA. Volledige samenvatting gebaseerd op college slides en eigen lesnotities.
PRINCIPES VAN ANTIBIOTICATHERAPIE (Erika Vlieghe)
Antibiotica
● hoe het werkt (mechanisme, dynamiek)
● op welke bacteriën is het effectief (spectrum)
● hoe het zich in het lichaam verspreid en wordt uitgescheiden (kinetiek)
● welke mogelijke bijwerkingen het heeft (veiligheid & allergieën)
● hoe resistentie kan ontstaan (resistentie mechanismen)
Mechanismen van antibiotica
● celwandsynthese inhiberen
● sabotage in celkern tegen genetisch materiaal
● proteïneproductie saboteren → statisch
Spectrum van antibiotica
breedspectrum antibiotica = behandeling tegen gram+ en gram- bacteriën
Meropenem
mechanisme celwandsynthese inhibitie en beschadiging
spectrum gram-positieve, gram-negatieve, anaëroben, ESBL en
pseudomons
, kinetiek intraveneus (IV)
time-dependent → frequente inname
goede penetratie in CFS
safety & allergy veilig alternatief voor penicilline-allergie
Zeer breed spectrum → verdere selectie van
carbapenemresistentie
resistentie carbapenemases (NDM1, KPC, oxa …)
Kinetiek
Biologische beschikbaarheid
moeilijk bereikbare plaatsen voor antibiotica
● botten
● prostaat
● hersenen (bloed-hersenbarrière)
○ opeenvolging van verschillende membranen + interacties tussen bloedvaten en membranen
○ hersenen hermetisch afgesloten van grote moleculen door tight junction
● hartkleppen
● intracellulaire ruimte
Minimale inhibitorische concentratie (MIC)
● afhankelijk van bacterie(resistentie)
● MIC hoger → kleinere area under the curve (AUC)
○ brede, horizontale antibiotica → werken beter als ze lang boven MIC zijn
= time-dependent antibiotica (bv. Penicilline)
○ hoogte, verticale antibiotica → werken beter als ze hoge piek bereiken (shockeffect)
= peak-dependent antibiotica (bv. Gentamicine)
,daling afhankelijk van halfwaardetijd
● lange halfwaardetijd → minder vaak pilletjes nemen
● korte halfwaardetijd → pilletje te veel heeft minder drastisch effect
minimale inhibitorische concentratie (MIC)
● bepaling in labo waarbij bacteriën in contact worden gebracht met bepaalde hoeveelheid
antibiotica (steeds meer verdund)
○ MIC50 = minimale hoeveelheid antibiotica om 50% van bacteriën te doden
○ MIC90 = minimale hoeveelheid antibiotica om 90% van bacteriën te doden
○ MIC100 = minimale hoeveelheid antibiotica om 100% van bacteriën te doden
● voor elke bacterie verschillend
○ lage MIC → gevoelige bacterie
○ hoge MIC → resistente bacterie
Nauw therapeutisch venster
= wanneer bereiken van effectieve en toxische concentraties heel dicht bij elkaar liggen
→ regelmatige monitoring van serumconcentratie = therapeutic drug monitoring (TDM)
Veiligheid en allergieën
selectieve toxiciteit: antimicrobiële middelen → ziekteverwekkers doden, maar niet de gastheer
⇒ via pathways die specifiek zijn voor ziekteverwekkers (moeilijk voor virussen: gebruiken eigen materiaal)
Bijwerkingen
● vernietiging van nuttige bacteriën in de darmflora (‘microbioom’)
○ minder bescherming voor gevaarlijke pathogenen
● resistentiegenen worden opgeslagen en uitgewisseld
Resistentiemechanisme
→ survival of the fittest
, 1940 - 1950: populair → overmatig/verkeerd gebruik
bevat een bèta-lactam-ring in hun moleculaire structuren
→ stikstof is gehecht aan de beta-koolstof ten opzichte van de carbonylring
celwandsynthese inhiberen
1. penicillin-binding proteins (PBP) helpen om stevige bacteriële celwand te maken
2. beta-lactam-ring bezet PBP’s en blokkeert hun werking
→ celwand breekt in stukken → bacteriële dood
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper katovandenbroucke. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.
