Hier vind je de leerwijzer voor Gemeenschapsgericht Werken. Dit document is essentieel om onder de knie te hebben om te slagen voor het examen. Het biedt veel inzicht in het vak en omvat alle te kennen teksten, bijlagen en leerpaden. Alle vragen worden eenvoudig beantwoord, waarbij de antwoorden ge...
Op welke uitdagingen wil vermaatschappelijking volgens de tekst “De kracht van het engagement” een antwoord bieden? Benoem er 3.
Antwoord: 1. Groeiende vraag naar zorg & ondersteuning
2. Veranderende aard van zorgvragen
3. Verwachtingen van zorgvragers
2.
Leg uit welke argumenten een positieve keuze voor vermaatschappelijking kunnen onderbouwen. Geef er 2.
Antwoord: 1. Mobilisatie van sociaal kapitaal: Betrekken van mantelzorgers en vrijwilligers versterkt sociale banden en bevordert een zorgzame gemeenschap.
2. Inclusie & participatie in de samenleving: Vermaatschappelijking streeft naar een inclusieve samenleving waarin kwetsbare groepen actief worden ondersteund en betrokken.
3.
Welke solidariteitsopvattingen kan je in deze tekst herkennen? Geef 4 illustraties van koude en/of warme solidariteit.
Antwoord: Koude solidariteit:
1. Liefdevolle inzet van mantelzorgers
2. Betrokkenheid van vrijwilligers
3. WHO (Wereldgezondheidsorganisatie)
Warme solidariteit:
1. Inzetten van beleidskaders en middelen
2. Stimuleren van intersectorale samenwerking
3. CADO (Dagcentrum voor Ouderen)
4. Centrum Molenmoes (meisjes 14-21)
5. Pleegzorg
4.
Beschrijf kort 2 voorbeelden van praktijken uit 2 verschillende sectoren die tot stand kwamen onder impuls van vermaatschappelijking van de zorg, en jou het meest aanspraken. Leg ook uit waarom.
Antwoord: 1. Buurtgerichte ouderenzorg: Lokale vrijwilligersnetwerken ondersteunen ouderen in dagelijkse activiteiten en bevorderen sociale interactie. Waarom het aanspreekt: Bevordert warme solidariteit en ondersteunt ouderen om langer zelfstandig te blijven.
2. Samenwerking onderwijs en jeugdzorg: Scholen werken samen met jeugdzorgorganisaties voor vroegtijdige interventie. Waarom het aanspreekt: Biedt een integrale aanpak door samenwerking tussen sectoren, bevorderlijk voor gezonde jeugdontwikkeling.
5.
Welke tegenspraak schuilt volgens de auteur in de actuele inzet op de mobilisatie van het ‘sociaal kapitaal’ in de samenleving?
Antwoord: De tegenspraak ligt in de beperkte beschikbaarheid van sociaal kapitaal ondanks de inzet om het te mobiliseren. Voorbeelden zijn jonge gezinnen die weinig tijd hebben voor sociale interacties en verhoogde druk op oudere werklozen.
6.
Kies 2 kanttekeningen uit tekst 2 en beschrijf ze in eigen bewoordingen.
Antwoord: 1. Druk op sociaal kapitaal: Vermaatschappelijking kan leiden tot ongelijke toegang tot ondersteuning, waarbij mensen met sterke netwerken meer profiteren dan anderen.
2. Economische haalbaarheid & professionalisering: Volledig vertrouwen op vrijwilligers kan economisch onhoudbaar zijn; professionele betrokkenheid blijft noodzakelijk.
7.
Leg in eigen woorden uit wat wordt bedoeld met de politiserende rol van ervaringswerkers.
Antwoord: De politiserende rol verwijst naar ervaringswerkers die niet alleen persoonlijke verhalen delen, maar ook streven naar systemische veranderingen door bewustwording te bevorderen en beleidsveranderingen aan te dringen.
8.
Beschrijf twee risico’s die een aanleiding kunnen geven tot depolitisering van ervaringswerk.
Antwoord: 1. Ervaringskennis hoger gewaardeerd dan professionele kennis: Dit kan leiden tot een onbalans in macht en onderwaardering van professionele expertise.
2. Geen ruimte voor ervaringswerkers: Als ervaringswerkers geen ruimte krijgen om hun kennis in te brengen, kunnen ze geïsoleerd raken of enkel opgenomen worden in bestaande professionele structuren.
9.
Wanneer geeft de inzet op ervaringskennis aanleiding tot een verdeelde visie op zorgverlening?
Antwoord: Als ervaringskennis gepaard gaat met individualisering van problemen en een gebrek aan politieke bewustwording, kan dit leiden tot een verdeelde visie op hoe zorg moet worden uitgevoerd.
10.
Wat is nodig om te kunnen spreken van een gedeelde visie op zorgverlening?
Antwoord: Een gedeelde visie vereist een gezamenlijke dialoog waarbij ervaringskennis en professionele kennis samenkomen, bekend als cocreatie, om een holistische zorgbenadering te realiseren.
Voorbeeld van de inhoud
LEESWIJZER LES 1
TEKST 1: DE KRACHT VAN HET ENGAGEMENT (decruyena ere ~ 2013)
Op welke uitdagingen wil vermaatschappe li jki ng volgens deze tekst een antwoord
bieden? Benoem er 3.
• Groeiende vraag naar zorg & ondersteuning
• Veranderende aard v. zorgvragen
• Verwachtingen v. zorgvragers
Leg uit welke argumenten een positieve keuze voor vermaatschappel ijki ng kunnen
onderbouwe n. Geef er 2.
• Mobilisatie van sociaal kapitaal
Door sociaal kapitaal actief te betrekken, zoals de inzet v. mantelzorgers & vrijwilligers → w. een
gemeenschap gestimuleerd om voor elkaar te zorgen (responsabilisering). Dit versterkt sociale
banden & bevordert een participatieve en zorgzame gemeenschap.
• Inclusie & participatie in de samenleving
VMS streeft naar e. inclusieve sl. waarin iedereen, inclusief kwetsbare groepen, een zinvolle plek
hebben. Het pleit voor integratie v. zorg in het dagelijkse sociale leven → om zo kwetsbare groepen
actief te betrekken & te ondersteunen → waardoor hun participatie in de sl w. bevorderd.
(desinstitutionalisering, community care, empowerment, kracht- en context gericht werken)
Welke solidariteitso pva tt ing e n kan je in deze tekst herkenne n?
Geef in totaal 4 illustraties van koude en/of warme solidariteit.
• Koude solidariteit
- Liefdevolle inzet v. mantelzorgers
- Betrokkenheid v. vrijwilligers
- WHO (wereldgezondheidsorganisatie)
• Warme Solidariteit
- Inzetten v. beleidskader en middelen
- Stimuleren v. intersectorale samenwerking
- CADO (dagcentrum voor ouderen)
- Centrum Molenmoes (meisjes 14-21)
- Pleegzorg
1
,Beschrijf kort 2 voorbeelden van praktijke n uit 2 verschillende sectoren die tot stand
kwamen onder impuls van vermaatschappe li jki ng van de zorg, en jou het meest
aanspraken. Leg ook uit waarom.
• Buurtgerichte ouderenzorg
Lokale vrijwilligersnetwerken → ondersteunen ouderen in dagelijkse activiteiten / bevorderen
sociale interactie / creëren ontmoetingsplekken in buurten. Bv CADO
Waarom het aanspreekt: Deze praktijk bevordert warme solidariteit door lokale betrokkenheid,
waardoor ouderen langer zelfstandig en met gemeenschapsondersteuning kunnen leven.
• Samenwerking onderwijs en jeugdzorg
Scholen werken samen m. jeugdzorgorganisaties voor vroegtijdige interventie bij gedrags- en
emotionele problemen, met programma's gericht op preventie en ondersteuning. Bv. Centrum
Molenmoes
Waarom het aanspreekt: Deze praktijk benadrukt een integrale aanpak door samenwerking tussen
sectoren, wat kan bijdragen aan een gezonde jeugdontwikkeling. Het toont de kracht v.
gemeenschappen en organisaties die gezamenlijk zorg leveren.
TEKST 2: VERMAATSC HAPPELIJ KIN G VAN ZORG, DE KRACHT VAN VERANDERING OF
HOLLE SLOGAN? (everaert et al. ~ 2015)
Artikel onderzoekt of het concept ‘vermaatschappelijking van de zorg’ → daadwerkelijk een positieve
verandering is of gewoon een lege uitspraak is.
Welke tegenspraak schuilt volgens de auteur in de actuele inzet op de mobilisatie van
het ‘sociaal kapitaal’ in de samenleving ?
• De auteur benadrukt de tegenstrijdigheid tussen het activeren van sociaal kapitaal en
tegelijkertijd de beperkte beschikbaarheid sociaal kapitaal in de samenleving.
Enkele voorbeelden v. deze tegenstrijdigheid:
- Jonge gezinnen en tweeverdieners moeten voltijds werken omwille vd. toenemende kosten vh.
dagelijkse leven
- Het beleid wil oude werklozen activeren + de pensioenleeftijd verhogen
= Men heeft minder tijd voor sociale interacties & betrokkenheid bij anderen/ de gemeenschap
= dit betekend verminderde beschikbaarheid vh. sociaal kapitaal nl. minder beschikbare hulp en
ondersteuning vanuit de sociale omgeving.
→ Jonge kinderen zullen meer afhankelijk w. van professionele hulp (bv. betaalde opvang) vanwege
de veranderende werkpatronen v. gezinnen.
→ Sociaal kapitaal staat onder druk
2
,Deze tekst plaatst kanttekening e n bij tekst 1 (‘de kracht van het engagement’).
Kies er 2 kanttekeni nge n uit, en beschrijf ze in eigen bewoordinge n.
• Druk op sociaal kapitaal
Tweede tekst benadrukt zorgen over de toenemende druk op sociaal kapitaal, wat kan leiden tot
ongelijke toegang tot ondersteuning. Personen m. sterke netwerken hebben wellicht meer toegang,
terwijl andere geïsoleerd kunnen raken. Het zegt dat niet iedereen op dezelfde manier kan
profiteren v. vermaatschappelijking, en benadrukt de uitdaging voor gelijke toegang!
• Economische haalbaarheid & professionalisering
Waar teskt 1 (kracht vh engagement) pleit voor sterke betrokkenheid burgers, geeft de tweede tekst
aan dat volledig vertrouwen op vrijwilligers economisch onhoudbaar is. Behoud v. professionele
betrokkenheid is ook noodzakelijk (en dit niet alleen als reactie op beperkte financiële middelen).
Deze kanttekening wijst op de noodzaak ve gebalanceerde benadering → evenwicht tussen inzet v.
vrijwilligers & professionele betrokkenheid.
TEKST 3: ERVARINGSDESKUN DIGHEI D MOET JE POLITISEREN
(van steenberghe et al. ~ 2017)
De auteurs stellen dat ervaringswerkers een politiserende rol hebben.
Leg in eigen woorden uit wat hiermee bedoeld wordt.
• Politiseren in het artikel verwijst nr. de actieve betrokkenheid vn ervaringswerkers in de politiek.
Ze delen niet alleen persoonlijke verhalen, maar streven ook naar systemische veranderingen.
Hun doel: bevorderen vn bewustwording, doorbreken vn stigma's & het aandringen op
beleidsveranderingen voor een inclusievere samenleving.
(ze gebruiken hun eigen ervaringen als instrument om structurele problemen aan te kaarten &
sociale onrechtvaardigheden te benadrukken)
De politiserende rol van ervaringswe rk kan ook gefnuikt (verstoord) worden.
Beschrijf twee risico’s die een aanleiding kunnen geven tot depolitise ri ng.
• Wnnr ervaringskennis hoger w. gewaardeerd dan professionele kennis (onbalans in de macht).
• Wnnr ervaringswerkers geen ruimte krijgen om hun unieke kennis in te brengen → kan leiden tot
isolatie vn ervaringswerkers in het hulpverleningsproces. (of ze w. net opgenomen in de huidige
professionele werkwijzen)
3
, Wanneer geeft de inzet op ervaringske nni s aanleiding tot een verdeelde visie op
zorgverlening ?
• Verdeelde visie zorgverlening = niet dezelfde visie over hoe zorg moet w. uitgevoerd.
Als de inzet op ervaringskennis gepaard gaat met individualisering van problemen + gebrek aan
politieke bewustwording, kan dat juist leiden tot een verdeelde visie op zorgverlening.
(geen aandacht voor bredere context en politieke aspecten)
→ Belangrijk om dus te streven naar een gedeelde visie op zorgverlening (ipv. een verdeelde visie).
Wat is nodig om te kunnen spreken van een gedeelde visie op zorgverleni ng?
• Gedeelde visie houdt in dat ervaringskennis & professionele kennis gezamenlijk tot stand komen
door middel ve gezamenlijke dialoog.
• Dit proces, bekend als cocreatie , streeft naar het verbinden v. verschillende ervaringen, kennis
en deskundigheid → om menswaardige zorg in een rechtvaardige samenleving te realiseren.
• Het erkent de waarde v. zowel ervaringskennis als professionele kennis, en benadrukt dat ze
elkaar kunnen aanvullen voor een holistische zorgbenadering.
TEKST 4: NIET BEDENKENDE DAT DE BEDENKER SOMS DE MACHT VERLIEST OVER WAT-IE
BEDACHT HEEFT (isarin ~ 20 15 )
Benoem 1 positief gevolg van & 1 gevaar/kantteke ni ng bij de klemtoon op
ervaringsdes k undig he i d.
• Positief gevolg
Klemtoon op ervaringsdeskundigheid kan leiden tot meer empathie & begrip in de zorg → bieden
een subjectief element dat vaak ontbreekt in andere vormen vn kennis (body of knowledge).
• Gevaar/kanttekening
Er is een risico dat als we te veel de nadruk leggen op ervaringsdeskundigheid, andere vormen vn
expertise en professionele kennis kan marginaliseren (minder aandacht krijgen) → wat de algemene
effectiviteit & diversiteit vd. zorg kan beïnvloeden.
Welke elementen bepalen het onderschei d tussen ervaringske nni s en
ervaringsdes k undig he i d? Geef er 2.
Ervaringsdeskundigheid gaat verder dan louter het hebben v. ervaringen. Het onderscheid tussen
ervaringskennis & ervaringsdeskundigheid ligt in het vermogen tot reflectie & analyse (1), evenals het
politiseren vn ervaringen om maatschappelijke verandering te bevorderen (2).
➔ Ervaringsdeskundigheid ontstaat wanneer persoonlijke ervaringen, de kennis die daaruit
voortkomt, en professionele of wetenschappelijke expertise samenkomen.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper noorsonck. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,96. Je zit daarna nergens aan vast.
