Mondzorgplan
Wat is het doel van een mondzorgplan?
= is een mondzorgtraject om een gezond mondmilieu te verkrijgen, te handhaven en te
bevorderen.
Goed mondzorgplan dient aan 3 vereisten te voldoenà
1. Individueel
2. HolisBsch
3. PaBëntgericht
Individueel omdat,
Een mondzorgplan is specifiek gemaakt per persoon. Daarom is het belangrijk met
verschillende factoren rekening te houden:
- Persoonlijkheid, leeKijd
- Zorgvraag, verwachBngen en wensen (bv. Pt wil tanden laten bleken)
- Dentale en medische voorgeschiedenis (bv. Pt heeK vaak cariës gehad)
- Huidige gebits- en gezondheidssituaBe (bv. Pt heeK kanker)
- Mondhygiëne (bv. Poetst en flosst de pt regelmaBg?)
- Eet- en drinkgewoonten (bv. Pt drinkt veel cola)
- Sociale economische status of achtergrond (bv. HeeK pt kinderen?)
Hoe het mondzorgplan opgesteld wordt is ook aTankelijk van de verschillende seUngs, dit
kan bijvoorbeeld zijn:
- Algemene tandartsprakBjk
- PrakBjken voor parodontologie en orthodonBe
- Verzorging van chronische ziekten
- Verzorging van kwetsbare ouderen
- Verpleeg- en verzorgingstehuizen
- Rusthuizen
- Gehandicaptenzorg, enz..
Holis1sche benadering:
Neemt de totaliteit van de persoon in beschouwing. We bekijken de paBënt als het centrum
en houden rekening met het geheel.
Ø Mentaal
Ø EmoBoneel
Ø Fysisch
Ø Sociaal
Ø Omgevingsfactoren
Pa1ëntgerichte zorgen:
De paBënt staat ten alle Bjden centraal in het mondzorgplan:
- Wordt acBef betrokken in de besluitvorming
- Wordt in deze keuzes gerespecteerd
- Op deze manier draagt de paBënt medeverantwoordelijkheid voor zijn eigen
zorgtraject. De paBënt begaat zo: Informed Consent.
,Mondzorgplan in het kort:
Gegevensverzameling à analyse à mondzorgplan à taakverdeling
Mondzorgplan is conBnue in proces.
MZP1 - Gegevensverzameling
AdministraBeve gegevens
- Verplichte gegevens: (eID):
Naam
Voornaam
Geboortedatum
- Contactgegevens (ev. Ouders):
Adres, woonplaats
Telefoon
E-mailadres
- Allerlei:
verzekerbaarheid (E-Health)
Recall opBes
Familie
Contactpersonen (doorverwijzer, tandarts, huisarts, orthodonBst…)
Medische anamnese
- Nieuwe pa1ënt
Aan elke nieuwe paBënt wordt gevraagd een medische vragenlijst in te vullen.
Ø Medische vragenlijst: (EMRRH) European Medical Risk Related History, Medische risico
registrerende anamnese.
Ø Resultaat van deze vragenlijst is uitgedrukt in ASA-score: risicobepaling door American
Society of Anaesthesiologists
- Bestaande pa1ënt
Een vraag: is er in de afgelopen periode iets aan uw gezondheidstoestand of
medicaBegebruik veranderd? -> op fiche noteren: datum en Ja/Nee
Een medische anamnese is iets noodzakelijk, omdat:
Ø Ziekten en medicaBe -> invloed op mondgezondheid, voorzorgsmaatregelen bij THK-
behandelingen
Ø Mondpathologie -> invloed op algemene gezondheid
Intakegesprek: willen meer te weten komen over de paBënt
- Zorgvraag: klachten, wensen, verwachBngen?
- Bespreking en uitdieping medische anamneseformulier
- Dentale voorgeschiedenis= dentale anamnese
- Varia: mondhygiëne, voedingsgewoonten, roken en alcohol
- Randvoorwaarden en belemmerende factoren: taal- en cultuurbarrières,
mobiliteitsproblemen, angsten, financiële mogelijkheden, moBvaBe, sociaal netwerk?
,Klinische onderzoek – overzicht
Is onder te verdelen in 2 fases: extra-oraal en intra-oraal.
Extra-oraal: begint van zodra je de paBënt uit de wachtzaal haalt, een hand geeK en begroet.
Ø Algemene condiBe: lichaamshouding, gewicht, trage handelingen beperkingen
Ø Beperkingen: zintuigelijk, motorisch, psychisch, verstandelijk
Ø Tremoren (ongewilde trillingen, beven): bv. Handen bij ziekte van Parkinson
Ø Kortademigheid: aandoeningen aan de luchtwegen, hart?
Ø Gelaatskleur: bij bleekheid -> anemie, ijzertekort, hargalen?
Ø Ogen: uitpuilende ogen bij hyperthyroïdie, verkleuring van oogwit bij leverziekte
Ø Faciale asymmetriën en abnormale zwellingen: lymfeklieren, speekselklieren en bij
tumoren en cysten. Lijekens.
Ø Kaakgewricht (TMG of TMJ): assymetrie, TMD of CMD (cranio mandibulaire
dysfuncBon), crepitaBe (scheurende geluiden) bij openen of laterale bewegingen,
trismus (Kaakkrampen, aandoeningen die een ongecontroleerd onvermogen
veroorzaken om de mond of kaken te kunnen openen).
Gebruik bij intra-oraal onderzoek een vaste volgorde:
1. VesBbulaire omslagplooi, de lip en de wangen
2. Palatum, uvula en de tonsillen
3. Mondbodem
4. Tong
Intra- oraal
Ø Algemeen – weke weefsels
è Lippen:
- Kleur, bevochBgingsgraad
- CheiliBs, cheiliBs angularis, rhagaden= gekloofde mondhoeken, mondhoekeczeem,
komt regelmaBg voor bij ouderen met een gebitsprothese. Ontstaat door ophoping
van speeksel in de mondhoeken, hierdoor ontstaat er een ontstekingsreacBe.
- Herpes simplex
, è Wangmucosa:
- BevochBging
- MorsicaBo buccarum = wangbijten, beschadigd wije vlekken in wangslijmvlies.
- Linea alba= wije lijn, kan op wangslijmvlies voorkomen, veroorzaakt eigenlijk nooit
klachten (wangpersen)
- Fordyce spots= talgkliertjes in het mondslijmvlies, vooral gelegen in het
wangslijmvlies en de lippen. Veroorzaken geen klachten en kan
vrijwel bij iedereen voorkomen.
- Mucocele (slijmcyste)= ophoping van speeksel
- UlceraBes:
AKen= kleine ovaal/ronde zweertjes, verdwijnt meestal binnen 2 weken, oorzaak is
onbekend.
- Drukulces= zweer in het slijmvlies van de mond die ontstaat door een te nauw
gebitsprothese.