Deze samenvatting bevat de inhoud van alle lessen, powerpoints en monitoraatsessies van het vak Vergelijkende biologie uit het eerste semester (van de eerste bachelor) Biomedische wetenschappen. De leerstof staat kort en duidelijk beschreven in deze samenvatting. De samenvatting kan een grote hulp ...
VERGELIJKENDE BIOLOGIE
HOOFDSTUK 1: De Cel
1. Celtheorie
1.1. Inleiding
• Alle organismen opgebouwd uit cellen
• Cellen bestaan uit reeds bestaande cellen
• Alles ontstaan uit één oercel
• Celgrootte is gelimiteerd ?
• Alle cellen bepaalde structuren gemeen
• Kleinst levende eenheid
- Waargenomen door LM (200nM) of EM (0,2nM)
1.2. Prokaryote cellen
• Kenmerken
- Geen kern, DNA los in cytoplasma
- Celmembraan én celwand
- Geen echte celorganellen wél ribosomen
• Twee typen
- Archaea: celwand zonder peptidoglycaan
- Bacteria: celwand mét peptidoglycaan
➔ Gram positief en gram negatief
OPM: studie prokaryoten = microbiologie
1.3. Eukaryote cellen
• Kenmerken
- Wel kern met DNA
- Celmembraan en soms celwand
- Celorganellen
1.3.1. Dierlijke cellen
➢ Geen celwand
➢ Lysosomen
➢ Centriool
2.3.2. Golgi-apparaat
➢ Bestaande uit cisternen
➢ Cis-face en trans-face
➢ Post-translationele modificaties van eiwitten of lipiden
➢ Vesikel afsnoeren die kan samensmelten met celmembraan
2.3.3. Lysosomen
➢ Membraan-omgeven vesikels met digestieve enzymen
➢ Autofagie = verouderde celorganellen (macromoleculen) opruimen
➢ Fagocytose = vreemde stoffen opgenomen door de cel afbreken
➢ Actief door zure pH ontstaan door protonenpomp die positieve ionen
binnenhaalt
2.4. Microbodies
• Membraan-omgeven vesikels met enzymen
• Omvatten peroxisomen = blaasje dat vetzuren afbreekt
2.5. Vacuolen
• Osmotische balans, stevigheid, opslag
• Centrale vacuole in plantencellen
2.6. Mitochondriën
• Genereren ATP uit suiker
• Dubbel membraan (inwendig met cristae)
• Intermembranaire ruimte tussen membranen
, • Matrix binnen inwendig membraan
• Eigen mtDNA (doorgegeven door moeder)
• Cel binnen cel, niet autonoom
• Delen door splijting
2.7. Chloroplasten
• Chlorofyl voor fotosynthese
• Twee membranen
• Eigen DNA
• Bevatten granae bestaande uit thylakoïden
• Gebruiken licht om ATP en suiker te genereren
• Andere plastiden: leukoplast, amyloplast
• Delen door splijting
OPM: mitochondriën en chloroplasten hetzelfde geëvolueerd, ontstaan door
endosymbiose (cel omarmd andere cel en die begint binnenin die cel te
functioneren, kan niet meer buiten die cel overleven) ?
2.8. Cytoskelet
• Netwerk eiwitvezels: actinefilamenten, microtubuli, intermediaire
filamenten
• steun, beweging, vorm en positie binnen cel (dynamisch systeem)
• voortbeweging via flagellen of cilia (trilharen)
2.9. Extracellulaire structuren
2.9.1. Celwand
➢ Uit cellulose bij planten en protisten
➢ Uit chitine bij fungi
2.9.2. ECM
➢ Uit glycoproteïnes en fibreuze eiwitten
➢ Verbonden met cytoplasma via integrines
3. Cel-cel interacties
3.1. Dichte junctie
• Verbinden van cellen met buurcellen en/of matrix
• Cellen plakken hard aan elkaar, korte afstand
3.2. Adherens-verbinding
• Cel-cel verbindingen of cel-matrixverbindingen
• Cytoplasma gebonden aan cytoskelet
1. Eigenschappen virussen
1.1. Definitie
• Obligaat intracellulaire parasieten
• Kiezen host range: type geïnfecteerde organismen
• Kiezen weefseltropisme: type geïnfecteerde cellen
• Geen levende organismen, niet in de levensboom (geen cel maar virion)
• Kunnen zich enkel binnen levend organisme reproduceren
• Soms slapend of latent
1.2. Opbouw
• Nucleïnezuurkern omgeven door capsid
• Nucleïnezuur is DNA/RNA/enkelstrengig/dubbelstrengig/circulair/lineair
• Vaak omgeven door enveloppe
• Budding: bij verlaten gastheercel stukje membraan meekrijgen
1.3. Functie
• Verstoren van transcriptie en translatie van een cel om virusgenen tot
expressie te brengen
• Resultaat: vrijzetten van nieuwe virussen (vaak afsterven van de cel)
1.4. Virale vormen (vorm van eiwitmantel)
• Helicaal (plantenvirus)
• Icosahedraal (dierlijk virus)
• Binale symmetrie (bacteriofaag)
• Virussen met enveloppe (polymorf = geen symmetrie)
2. Virale genomen
2.1. RNA virus
• Delen zich in cytoplasma gastheercel
• 70% van de virussen
• Positieve RNA streng virus codeert wel voor eiwit
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper beaudesmet3. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €15,16. Je zit daarna nergens aan vast.