Internationale politiek sinds 1945
Les 1 (Intro)
- Geen boek nota’s
- 25 april laatste les
- 15 mei insturen filmopdracht vrijblijvend, vervangt 1 examenvraag
- Examen: Deel 1 feitelijke kennis+ kaart vraag (30 pr), Deel 2 Open
vragen (70pr) begrippen, inzichten en verbanden
- Volzinnen, geen pijltjes enz
- A, B en C aanduiden in antwoord
- Afkortingen ok mits één keer voluit schrijven
- Familienaam is voldoende
- Kleurcode’s: Rood= Dag/maand/jaar, Groen= Maand/jaar, Oranje=
jaartallen. Geen kleur= gebeurtenis kunnen situeren in juiste decennium
en in vergelijking met andere gebeurtenissen
Foto Indonesië: In dit jaar vele verkiezingen wereldwijd (eerst in de
geschiedenis). Rusland niet echt verkiezingen
Indonesië: Veel eilanden die samen Indonesië vormen. Nu grootste één dags
verkiezingen ooit. Plusmin 200 miljoen mensen die stem konden uitbrengen.
3de grootste democratie ter wereld (wel zorgen over de democratische
bewegingen). 4de grootste bevolkingsaantal ter wereld (grootste moslim-
beweging). Groeiende economische macht met zo’n 18 000 eilanden en
ongeveer 150 talen. Onafhankelijk sinds 1950
1950 periode net na 2de wereldoorlog dekolonisatie dus veel
onafhankelijkheden
- Medeoprichter van ASEAN associatie van losse aard maar komen wel
op regelmatige basis samen. Door het westen gesteund. Uitdagingen in
hun regio.
Verkiezingen zelf:
- Prabowo (niet in vet) winnaar v/d verkiezingen
- Belang tiktok populair bij jongeren
- Controversieel: ex-generaal uit leger. Verdacht van schending
mensenrechten in indonesie tijdens dictatuur van Suharto (1968-1998)
, - Ex-schoonzoon van de dictator dus sterke verdenkingen van schendig
mensenrechten
- Prabowo: aan het hoofd van geheime missies in Oost-Timor
- Oost-Timor: Gebied dat onder Suharto is bezet. VN genocide
aangericht door suharto-regime tijdens bezetting oost-Timor.
- Nu Timor-Leste
- Daarvoor kolonie van portugal en sinds 1975 revolutie waardoor afstand
werd gedaan van de kolonie en suharto-regering maakte misbruik
Israël
- Verovert Rafah (Palestijns gebied)
- Nobelprijs voor vrede
Houthi’s
- Veroveren schippen
- Kaart : belang rode zee wereldhandel, suezkanaal suezcrisis 1996
Les 2
- Koreaanse Oorlog (1950-1953)
- Iraanse revolutie: Aankomst Ayatollah Khomeini, Teheran 1979 (context
golfoorlogen)
- Fidel castro, Leider Cuba
- Cubacrisis, Oktober 1962, Chroesjtsjov en JF Kennedy
- Tienanmenplein
- Gorbatjsov en Raegen bij ondertekening INF Treaty
(wapenverminderings), 1987. Nu niet meer in gebruik
,Hoofdstuk 1: Het broze bondgenootschap tussen de grote drie valt uit elkaar
(op weg naar de koude oorlog in 6 topontmoetingen)
(Churchill, Roseveld, Stalin) foto
Ontstaan van het bondgenootschap tussen ‘de grote drie’
1941 operatie barbarossa, molotov-Ribbentrop pact (Duitsland valt SU niet
aan) werd geschonden. Duitsland valt SU binnen.
Verassingseffect reactie op de invasie is dat de grote drie nauw gaan
samenwerken (premier, president, secretaris-generaal v communistische partij)
SU=USSR dus niet enkel Rusland (Tadzjikistan, Oezbekistan, Kazachstan,
Turkmenistan, Kirgizstan, Estland, Letland, Litouwen, Wit-Rusland, Oekraïne,
Georgië, Armenië, Azerbeidzjan, Moldavië)
Operatie Barbarossa was verassing qua:
- Timing (voor Stalin): SU bleef belangrijke grondstoffen leveren aan
Duitsland dus Stalin had inval niet verwacht
- Locatie (voor Stalin): grootschalige inval was verassing
- Gevolg (voor hitler): Brits-Sovjet akkoord: wederzijdse steun tegen Nazi-
Duitsland en geen vredesakkoord met nazi-Duitsland zonder wederzijdse
toestemming. “Lend and lease act” uitbreiden naar SU Amerikaanse
steun aan Britten maar vanaf dit moment uitgebreid naar SU
Citaat Stalin Hitler niet achterlijk
6 top ontmoetingen:
1) Top van Casablanca (januari 1943)
2) Top van Cairo (november 1943)
3) Top van Teheran (28 nov- 1 dec)
4) Top van moskou (9-17 okt 1944)
5) Top van Jalta (4-11 feb
6) Top van Potsdam
Top van Casablanca:
, - FDR, Churchill en hun militaire top (De Gaulle ook)
- Stalin niet: uitgenodigd maar kon niet eigen land verlaten door de Slag
om Stalingrad en was boos op westerse bondgenoten want 2de front
werd niet opgesteld door bondgenoten.
- Agenda: Volgende stappen na Duitse troepen uit Noord-Afrika verdreven
zouden zijn
- FDR (Roosfelt): akoord over offensief in italie en eis voor
“onvoorwaardelijke overgave” eisen van AS-mogendheden. FDR kreeg
goedkeuring hiervoor
- Essentie van dit concept (citaat), geen onderhandelingen of
comprimissen wegnemen elke kiem om terug een oorlog op te starten
+ belangrijk signaal aan SU: want vrees voor aparte regeling met
Duitsland
- FOTO: Top werd in het geheim georganiseerd, FDR heeft regie in handen.
Zo openbaar top organiseren was ook duidelijk bericht naar Duitsland en
SU.
Reacties top Casablanca:
- Zeer sterke profilering van FDR en VS als nieuwe wereldmacht
- Stalin ziet afspraken als gericht tegen SU
- De Gaulle voelt zich vernederd door FDR want FDR erkende de sultan
als leider van Marokko en niet De gaulle (dekolonalisatie)
Atlentic Charter:
- Opgesteld en ondertekend door FDR en Churchill (1941)
- 8 principes die de wereld na overwinning op nazi-duitsland moest
besturen
- (VS en VK mogen geen gebruik maken van de overwinning om territoriale
expansie te doen) (wel afbouwen van beperkingen op vrije handel)
(oprichten vereniging van alle naties) (erkenning zelfbeschikkingsrecht
alle naties)
- Eerste blauwdruk voor de na-oorlogse wereld “Great Design”
Slag om Stalingrad (1942-1943): keerpunt in WOII: