100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
samenvatting 1e semester 5e jaar aardrijkskunde €5,48   In winkelwagen

Samenvatting

samenvatting 1e semester 5e jaar aardrijkskunde

 4 keer bekeken  0 keer verkocht

Verschillende hoofdstukken met als hoofdzaak de evolutie van de ruimte en het heelal + de aardrevolutie

Voorbeeld 2 van de 9  pagina's

  • 11 augustus 2024
  • 9
  • 2023/2024
  • Samenvatting
  • Middelbare school
  • 3e graad
  • Aardrijkskunde
  • 5
Alle documenten voor dit vak (137)
avatar-seller
lunemeynaerts
3. Structuur van het heelal
3.0 Inleiding
astrologie ≠ astronomie
⇒ kosmografie = exacte wetenschap

Waarom is astrologie geen wetenschap?
- Willekeurige tekeningen volgens de Babyloniërs, geen verband tussen de sterren
- Sterrenhemel verschuift over 1000+ jaren
⇒ dus klopt nu al totaal niet meer!
⇒ PRECESSIE = tolbeweging vd aardas (duurt 26.000 jaar)

Schijnbare magnitude: Helderheid van een ster wordt hierin uitgedrukt
→ Hoe groter de helderheid van de ster, hoe kleiner de schijnbare magnitude
→ Er is GEEN verband tussen de helderheid van de ster en de afstand tot de Aarde


3.1 Telescopen
James Webb Space Telescope
= Vernieuwde Hubble telescoop door technologische vooruitgang
→ Gelanceerd in herfst 2021
→ Geeft beelden van sterren etc. die men nog nooit eerder gezien heeft

grootste telescoop op aarde
= VLT = Very Large Telescope
→ Staat in Chili
→ Staat op 4000 m tov. zeeniveau (boven de wolken)

telescoop in Gent
(Staat niet zo hoog als die van in Chilli of Hawaï)
nadelen:
- bewolking
- lichtvervuiling (veel licht waardoor we veel minder zien)
- atmosferische storing
atmosfeer = trillende gasdeeltjes ⇒ Troebel beeld
hoe hoger, hoe minder gas en ijler de lucht
sterren = gasbollen
⇒ Trillende gasdeeltjes waardoor het lijkt alsof ze trillen

soorten telescopen




ruimtetelescoop radiotelescoop lichttelescoop

Hubble telescoop Human Radioastronomy Armand Pien telescoop
= belangrijke telescoop Station was de weerman voor Frank: opper weerman
+ nu ook naam vd sterrenwacht

, 3.2 Sterren
Poolster = Polaris
→ Behoort tot de kleine beer
→ De Poolster is niet de helderste ster aan de hemel; helderste ster hangt af van het seizoen
→ Doorheen de nacht draaien sterren in een cirkel rond de Poolster (= het centrum)
⇒ Het is een SCHIJNBARE BEWEGING; sterren bewegen niet echt, de aarde wel
→ Poolster staat in het verlengde vd aardas aan de noordpool; beweegt daarom dus niet

sterrenkaart
- rand vd bol = horizon
- Grote Beer (4)
- Kleine Beer (2)
- Poolster staan in het noorden
⇒ Te vinden door het uiteinde vh steelpannetje te verlengen

De hoogte van een ster boven de horizon lees je af op de as die van S
naar N loopt
- hoogte Zenit = 90°
⇒ M.a.w. de Zenit is het (denkbeeldige) punt loodrecht bove de
waarnemer
- hoogste Poolster = 51°(= poolshoogte)
⇒ De hoogte vd poolster boven de horizon is altijd gelijk aan de breedteligging

symbolen
- symbool breedteligging = Φ
- symbool lengteligging = λ

vroeger
sextant: Instrument dat vroeger werd gebruikt om de afstand tot de poolster te meten
⇒ bij ontdekkingsreizen (geschiedenis)


3.3 Afstanden
- Astronomische eenheid (A.E.) = gemiddelde afstand aarde-zon = 150 miljoen km
(1 A.E. = 150 miljoen km)
- Lichtjaar = de afstand die het licht aflegt in 1 jaar tijd = 300.000 km/s
⇒ = +/- 10.000.000.000.000 km = 10 biljoen km (= 25.000.000x de aarde rond)
↳ 300.000 * 60 * 60 * 24 * 365,25
⇒ 5 lichtminuten = 300.000 * 60 * 5 = 90.000.000 km
- Nut van A.E. en lichtjaren: het is gemakkelijk omdat je kleinere getallen hebt


3.4 Opbouw heelal
het Heelal = 13,7 miljard lichtjaar groot
↳ Netwerk van Grote Muren bv: Grote Muur van Sloan
↳ supercluster bv: Lokale Supercluster
↳ cluster bv: Lokale Groep
↳ sterrenstelsel bv: Melkweg
↳ planetenstelsel bv: Zonnestel
↳ planeet bv: Aarde

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

√  	Verzekerd van kwaliteit door reviews

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lunemeynaerts. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,48. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 67096 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€5,48
  • (0)
  Kopen