Samenvatting
Samenvatting internationaal recht - HB, pwp en notities
- Instelling
- Vrije Universiteit Brussel (VUB)
Samenvatting internationaal recht - HB, pwp en notities van Stefaan Smis
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 88 pagina's
Voorbeeld 4 van de 88 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Inhoudsopgave1 BEGRIP EN AARD VAN HET NATIONAAL PUBLIEKRECHT...............................................................................3
1.1 INLEIDING.................................................................................................................................................... 3
1.2 GESCHIEDENIS..............................................................................................................................................4
1.3 OMSCHRIJVING............................................................................................................................................6
1.3.1 Algemene omschrijving..........................................................................................................................7
1.3.2 Het internationaal element....................................................................................................................7
1.3.3 Het publieke element.............................................................................................................................8
1.3.4 Het juridisch element..............................................................................................................................8
1.4 ORGANISATIES.............................................................................................................................................9
1.5 ONDERDELEN.............................................................................................................................................10
1.5.1 Algemeen deel......................................................................................................................................10
1.5.2 Bijzondere delen...................................................................................................................................10
1.5.3 Recht van de Europese unie.................................................................................................................10
2 BRONNEN VAN HET INTERNATIONAAL RECHT...........................................................................................11
2.1 INTERNATIONAAL GEWOONTERECHT.......................................................................................................12
2.2 VERDRAGEN...............................................................................................................................................15
2.3 ALGEMENE RECHTSBEGINSELEN................................................................................................................16
2.4 RECHTSPRAAK EN RECHTSLEER/DOCTRINE................................................................................................17
2.5 BESLUITEN VAN INTERNATIONALE ORGANISATIES (IO).............................................................................18
2.6 EENZIJDIGE HANDELINGEN EN VERKLARINGEN.........................................................................................20
2.7 IUS COGENS EN VERPLICHTINGEN ERGA OMNES......................................................................................21
3 VERDRAGENRECHT.................................................................................................................................... 22
3.1 WAAROM IS HET BELANGRIJK EN WAT WORDT ER GEREGELD?................................................................22
3.1.1 Internationaal gewoonterecht.............................................................................................................22
3.1.2 Verdragen.............................................................................................................................................22
3.1.3 Nationaal recht.....................................................................................................................................23
3.2 VORM VAN EEN VERDRAG.........................................................................................................................23
3.2.1 Schriftelijke overeenkomsten in verdragsvorm....................................................................................23
3.3 TOTSTANDKOMING VAN EEN VERDRAG....................................................................................................24
3.4 IN BELGIË...................................................................................................................................................25
3.4.1 Procedure.............................................................................................................................................25
3.5 VOORBEHOUDEN.......................................................................................................................................27
3.5.1 Waarom werken met voorbehouden?.................................................................................................28
3.6 INTERPRETATIEVE VERKLARINGEN............................................................................................................29
3.7 TOEPASSING EN UITLEG VAN VEDRAGEN..................................................................................................30
3.8 INTERPRETATIE VAN VERDRAGEN.............................................................................................................31
3.9 WIJZIGINGEN EN AMENDEMENTEN...........................................................................................................32
3.10 OPSCHORTING, BEÏNDIGING EN OPZEGGING..........................................................................................32
3.10.1 Beëindiging en terugtrekking van verdragen.....................................................................................32
3.10.2 Opschorting van verdragen................................................................................................................32
3.10.3 Beëindiging en opschorting in het verdragen verdrag.......................................................................33
4 SUBJECTEN VAN HET INTERNATIONAAL RECHT..........................................................................................33
4.1 STATEN......................................................................................................................................................35
4.1.1 Elementen.............................................................................................................................................35
4.1.1.1 Het territorium van een staat.......................................................................................................................35
4.1.1.2 De bevolking van een staat...........................................................................................................................36
4.1.1.3 De overheid/gezag van de staat...................................................................................................................37
4.1.1.4 De soevereiniteit van de staat......................................................................................................................38
4.1.2 Grenzen en afbakening van de staat....................................................................................................39
4.1.2.1 Afbakening grenzen......................................................................................................................................39
4.1.2.2 Natuurlijke afbakening van de grenzen........................................................................................................41
4.1.2.3 Titel van grondgebied...................................................................................................................................41
1
, 4.1.2.4 Probleem met titel van het grondgebied......................................................................................................43
4.1.3 De zee + het luchtruim..........................................................................................................................44
4.1.4 Bevolking..............................................................................................................................................47
4.1.5 Gezag....................................................................................................................................................47
4.1.6 Soevereiniteit........................................................................................................................................48
4.1.7 Totstandkoming van staten.................................................................................................................49
4.1.8 Wanneer is men een nieuwe staat?.....................................................................................................51
4.1.9 Zelfbeschikkingsrecht...........................................................................................................................53
4.1.9.1 Historiek van zelfbeschikkingsrecht..............................................................................................................53
4.1.9.2 Vertaling in het internationaal recht............................................................................................................54
4.1.10 Staten opvolging................................................................................................................................56
4.1.10.1 Statenopvolging m.b.t verdragen...............................................................................................................57
4.1.10.2 Grenzen bij statenopvolging.......................................................................................................................58
4.1.10.3 Nationaliteit bij statenopvolging................................................................................................................58
4.1.10.4 Lidmaatschap bij IO’S.................................................................................................................................59
4.1.10.5 Bezitting en schulden.................................................................................................................................59
5 AFBAKENING VAN STAATSGEZAG.............................................................................................................. 63
5.1 BRONNEN..................................................................................................................................................63
5.2 VERBOD ZICH IN TE MENGEN IN DE INTERNE AANGELEGENHEDEN VAN EEN STAAT................................63
5.2.1 Aspect relatie staat – internationale organisatie.................................................................................63
5.2.2 Aspect relatie staat-staat.....................................................................................................................64
5.3 VERBOD SCHADE AAN TE BRENGEN AAN EEN ANDERE STAAT..................................................................65
5.4 BEGINSEL VAN RECHTSMACHT..................................................................................................................65
5.4.1 Territorialiteitsbeginsel........................................................................................................................66
5.4.2 Nationaliteitsbeginsel..........................................................................................................................66
5.4.3 Beschermingsbeginsel..........................................................................................................................67
5.4.4 Universaliteitsbeginsel.........................................................................................................................67
5.4.4.1 Toepassing....................................................................................................................................................69
5.5 IMMUNITEIT..............................................................................................................................................69
5.5.1 Staatsimmuniteit..................................................................................................................................69
5.5.2 Immuniteit van individuele gezagsdragers..........................................................................................70
5.5.3 Immuniteit van diplomaten..................................................................................................................72
5.5.3.1 Consulair personeel......................................................................................................................................74
6 VREDE EN VEILIGHEID............................................................................................................................... 75
6.1 ONTWIKKELING EN ORGANISATIE..............................................................................................................75
6.2 HET VERBOD OP HET GEBRUIK VAN GEWELD............................................................................................75
6.3 COLLECTIEVE VEILIGHEID VOLGENS HET VN-HANDVEST...........................................................................76
6.3.1 De rol van de veiligheidsraad...............................................................................................................76
6.3.2 Hoofdstuk vi VN-Handvest...................................................................................................................76
6.3.3 Hoofdstuk vii VN-Handvest..................................................................................................................76
6.3.4 Delegatie van gebruik van geweld aan staten/groepen staten of internationale organisaties..........78
6.4 EENZIJDIG GEBRUIK VAN GEWELD = ZELFVERDEDIGING.................................................................................78
6.5 RECHTSHANDHAVING EN CONFLICHTENBESLECHTING.............................................................................80
6.5.1 Eenzijdige maatregelen........................................................................................................................80
6.5.2 Diplomatieke geschillenregeling vs. Juridische geschillenregeling......................................................81
6.5.2.1 Maatregelen diplomatieke methode............................................................................................................82
6.5.2.2 Juridische methoden....................................................................................................................................83
2
, INTERNATIONAAL RECHT
1 BEGRIP EN AARD VAN HET NATIONAAL PUBLIEKRECHT
Het internationaal publiekrecht heeft de afgelopen eeuw enkele fundamentele veranderingen ondergaan. Tot aan het begin
van de 20ste eeuw werd het internationaal publiekrecht nog veelal beschreven als een rechtsorde die vrijwel uitsluitend de
betrekkingen tussen onafhankelijke staten reguleert. De inhoud van deze rechtsorde was beperkt tot een aantal klassieke
onderwerpen zoals het verdragenrecht, het recht van de zee, het oorlogsrecht, diplomatieke betrekkingen of
gebiedsverkrijging.
Het huidige internationaal publiekrecht is complexer van karakter. Hoewel de regulering van de betrekkingen tussen staten
nog steeds van essentieel belang is, is het internationaal publiekrecht inmiddels uitgegroeid tot een rechtsorde die zich ook
uitstrekt tot andere terreinen. Deze verandering is ook zichtbaar in het aantal en het soort onderwerpen dat door het
internationaal publiekrecht wordt gereguleerd.
Het huidige internationaal publiekrecht bevat regels op zeer uiteenlopende terreinen zoals:
- mensenrechten;
- ruimterecht (en luchtrecht);
- economische betrekkingen;
- de bescherming van het milieu;
- humanitair recht;
- diplomatiek recht:
- het strafrecht; of;
- het recht van internationale organisaties.
Bovendien kent het huidige internationaal publiekrecht naast de staat een groot aantal rechtssubjecten waaraan rechten,
plichten en bevoegdheden worden toegekend. Hierbij kan worden gedacht aan internationale organisaties, particulieren,
ondernemingen, volkeren of bevrijdingsbewegingen.
De bovengenoemde ontwikkelingen hebben ertoe geleid dat het niet eenvoudig is om een heldere definitie op te stellen va
het verschijnsel ‘internationaal publiekrecht’.
Definitie: Internationaal recht is het recht dat de verhoudingen tussen staten regelt en/of andere subjecten van het
internationaal recht
Voorgaande definitie is te beperkt om inzicht te bieden in de complexiteit van de huidige rechtsorde. Veel auteurs
definiëren het internationaal publiekrecht dan ook niet langer in termen van de subjecten of de materiële onderwerpen van
het internationaal recht, maar in termen van de bronnen van het internationaal recht.
Definitie: Het internationaal publiekrecht wordt dan opgevat als het geheel van regels dat zijn geldigheid ontleent aan de
algemeen geaccepteerde internationale rechtsbronnen zoals verdragen, gewoonterecht, algemene rechtsbeginselen,
jurisprudentie en doctrine.
Kenmerkend voor deze bronnen is dat zij niet zijn terug te voeren op één nationale rechtsorde. De regels van het
internationaal publiekrecht onderscheiden zich in deze definitie van andere rechtsregels omdat zij hun bestaan niet te
danken hebben aan één enkele rechtsbron.
Deze definitie geeft een belangrijk inzicht in de aard van het internationaal publiekrecht: het is een rechtsstelsel dat is
gebaseerd op het uitgangspunt dat de ene staat niet bevoegd is om regels op te stellen die juridisch bindend zijn voor een
andere staat. Iedere staat is met andere woorden juridisch onafhankelijk ten opzichte van andere staten. Dit idee van
onafhankelijkheid of de ‘soevereiniteit’ van staten ten opzichte van elkaar is nog steeds één van de hoekstenen van de
internationale rechtsorde.
Internationaal recht ontstaat op het moment dat er staten zijn. Staten zijn territoriale eenheden, gezagsstructuren.
1.1 INLEIDING
3
, Definitie: Internationaal recht is het recht dat de verhoudingen tussen staten en andere subjecten van het internationaal
recht regelt. Het beschermt de publieke belangen zoals veiligheid en welzijn.
Belang:
Vloeit voort uit onderlinge afhankelijke/soevereine staten.
Vb.: covid toont hoe de uitbraak van een ziekte in China wereldwijde gevolgen kan hebben
Dergelijke onderlinge afhankelijkheden maken internationale samenwerkingen noodzakelijk
Belang voor het nationaal recht binnen staten
Nationaal recht kan niet meer worden gekend en begrepen zonder kennis en begrip van internationaal
recht
Internationaal recht is in het algemeen een compromis tussen staten met uiteenlopende politieke opvattingen en kan
bovendien, als het eenmaal afgesproken is, moeilijk worden veranderd.
Internationaal publiekrecht kan a.d.h.v. 4 uitgangspunten besproken worden:
1. Internationaal publiekrecht als recht
2. De inhoudelijke werking wordt bepaald door het heterogene karakter van de internationale gemeenschap
3. De internationale rechtsorde is verbrokkeld
4. Een wisselwerking tussen de internationale en nationale rechtsorde
Internationaal privaatrecht internationaal publiekrecht
Is een rechtsgebied dat in geval van Wordt ook volkenrecht genoemd. Het recht dat geldt
grensoverschrijdende rechtsverhoudingen bepaalt: tussen staten onderling.
welke rechter internationaal bevoegd is; welk recht
van toepassing is; of een buitenlandse beslissing voor
Regelt de uitoefening van publiek gezag in de internationale
erkenning en tenuitvoerlegging in aanmerking komt.
gemeenschap.
Vb.: huwelijk stelsel van 2 mensen met een andere
Kent bevoegdheden toe aan entiteiten die publiek gezag
nationaliteit
uitoefenen en geeft hun een juridisch kader.
Voorbeelden NR:
Hoe men een bedrijf opricht in Amerika
Wanneer men in Brazilië̈ op vakantie gaat en een meisje ontmoet uit Venezuela en jij bent Belg gaan samen
trouwen, welk huwelijksstelsel?
Voorbeelden IR:
België wil steenkolen kopen van Duitsland, België gaat Rijnweg bouwen en Belgen gaan dat zelf betalen. Vragen
zoals: mogen ze taksvrij binnenkomen, aan welke prijs krijgen ze dit enz.
1.2 GESCHIEDENIS
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper amy-esseldeurs. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €15,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 70840 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen