Persoonsgerichte ondersteuningsplanning 2e jaar orthopedagogie
Hoofdstuk 1: Introductie
1. Orthopedagogiek: een handelingswetenschap
Orthopedagogiek is een handelingswetenschap, die doelgericht onderzoekt hoe we de
kwaliteit van leven, de inclusie en participatie in de maatschappij van alle betrokkenen
kunnen verbeteren (De Pauw et al., 2023)
-> Niet vanbuiten kennen
Methodisch handelen (basiseigenschap)
= bewust omgaan met je opgedane kennis, inzichten en vaardigheden.
4 centale kenmerken v methodisch handelen (kerneigenschap)
- Doelgericht
o Samen met persoon en netwerk op zoek naar doelen die voor de persoon
belangrijk zijn
o Persoon in kwestie houdt de touwtjes in handen
o Doelen -> kunnen verschillend zijn
Kinderen -> op vaardigheden gericht
Jongeren -> op zelfstandigheid gericht
Ouderen -> gericht op wat ze al konden
- Bewust
o Wat is mijn gedrag tgo de ander
o Stijl aanpassen als het niet werkt
Wat is de invloed van mijn handelen op een ander -> kijkt naar hoe
andere handelen
- Systematisch
o Stap voor stap
o Stap moet verbonden zijn met voorafgaande situatie
o Waar gaan we naartoe
- Procesmatig
o Ondersteuning brengt ons dichter naar ons doel
o Als het niet werkt -> aanpak aanpassen (bijsturen)
-> Altijd handelen vanuit vraag van de persoon
-> Je hebt een functionele relatie met de persoon
1
,Persoonsgerichte ondersteuningsplanning 2e jaar orthopedagogie
Visie, missie, doelstellingen Vertaling doelstelling vanuit Specifieke ondersteuning
en werkwijze van een beleidsplan voor specifieke voor 1 specifiek persoon
organisatie afdeling
- Beleidsplan: werkwijze van een organisatie
- Afdelingsplan: plan voor een gehele afdeling. Afspraken voor iedereen vd afdeling
- Persoonlijk ondersteuningsplan: individueel plan. Specifieke ondersteuning voor de
persoon
Effectief/ efficient werken: op welke manier kan ik de middelen inzetten om op een
bepaalde plaats te bereiken. Doel bereiken via de kortste weg
2. Van handelingsplanning naar een persoonsgericht ondersteuningsproces
2.1 Term ‘handelingsplanning’
Sinds jaren ’80 centraal begrip in orthopedagogiek
Definitie Rink:
“Handelingsplanning is het gebeuren in de instelling waarbij functionarissen zich beraden
over de manier waarop de leefsituatie van hun cliënten verbeterd kan worden ten gevolge
van hun eigen optreden naar die cliënten toe”
- Klemtoon op:
o Dynamiek
o Betrokkenheid
o Permanente karakter van het proces
-> Rink heeft het over ‘het gebeuren’, waarin duidelijk te zien is dat handelingsplanning te
zien als iets dynamisch (permanent gebeuren)
Dit handelen gebeurd op basis van regulatieve cyclus:
- Dit is een permanent gebeuren
o Cylisch proces
Dynamisch (kan veranderen)
Ons handelen stopt nooit
Cylisch proces met 4 fasen:
2
,Persoonsgerichte ondersteuningsplanning 2e jaar orthopedagogie
- Beeldvorming: wie is de persoon & wat heeft deze persoon nodig?
o We willen een goed beeld van de persoon schetsen
- Planning: welke ondersteuning gaan we nu gaan geven om de doelen te bereiken
- Uitvoeren en monitoren: kijken wat we doen. Afvragen-> Brengt dit ons dichter bij
ons doel?
o Werkt dit niet -> ondersteuning gaan aanpassen / bijsturen
- Evalueren: we gaan de ondersteuning gaan evalueren. Zijn de doelen bereikt? Doet
dit iets met de persoon?
-> Elke stap die je zet, kan je ook terugdoen. Je kan en mag stapjes terug nemen (klein wit
pijltje)
Een instelling Functionarissen
(benaming jaren ’80) (Wie is nu de deskundige/expert?)
Waar? Wie?
Begeleiding: Drie modellen (Klomp)
- Residentieel 1. Deskundigheidmodel
- Ambulant 2. Betrokkenheidsmodel
- Outreachend 3. Participatiemodel
- Deskundigheidmodel
o Expert (psychiater verbonden aan psychiatrische afdeling) die bepaalt welke
ondersteuning geboden moet worden
Leerkrachten etc. moeten dit opvolgen
- Betrokkenheidsmodel
o De personen die er het dichts bij staan (professionals) die moeten beslissen over
de begeleiding van de persoon (IB’s)
Ze kunnen beroep doen op experten
- Participatiemodel
o Vertrekken vanuit persoon/jongere/ leerling… kijken waar hij/zij naartoe wilt en
het netwerk die gaan samen in gesprek & kijken wat ze voorop gaan stellen als
doelen van deze persoon.
Niet voor de persoon, maar samen met de persoon
Een leefsituatie Hun eigen optreden
Een persoon in een specifieke Samen handelen met de persoon
context
- Wie is de persoon
- Het netwerk / de context -> Het gaat altijd over een persoon
rond de persoon in een context
-> Ons handelen staat centraal,
samen met de persoon
2.2 Paradigma-omslag
- Persoon in totaliteit met ook oog voor mogelijkheden en veerkracht
o We kijken dus niet naar de beperking alleen, maar naar de persoon in zijn
totaliteit
Hoeveel veerkracht heb je om met tegenslagen om te gaan?
3
, Persoonsgerichte ondersteuningsplanning 2e jaar orthopedagogie
- Natuurlijk netwerk ook centrale rol
o Natuurlijk / persoonlijk netwerk = mensen die een belangrijke rol spelen in
het leven van de persoon
Die nemen we helemaal mee in het verhaal en gaan in dialoog
- Niet alleen oog voor kwaliteit van zorg, maar focus meer en meer op kwaliteit van
leven (van zorg- naar ondersteuningsdenken)
o Hoe wordt er op maat les gegeven op scholen?
- Persoon centraal en heeft de regie over zijn leven (= geïndividualiseerde
ondersteuning)
Persoonsgerichte ondersteuningsproces = het gehele cyclische proces dat ons
orthopedagogisch handelen aanstuurt
Persoonlijk ondersteuningsplan (POP) = het neergeschreven product van dit doorlopen
proces
- Gebruiken we ipv ‘handelingsplan’
3. Uitdagingen
We hebben uitdagingen op verschillende niveaus
- Economisch niveau
o Schaarste aan middelen
- Sociaal-politiek niveau
o Nadruk op sociaal-maatschappelijke voordelen gecombineerd met
organisaties moeten efficiënter en effectiever werken
- Professioneel niveau
o Meer geïndividualiseerde ondersteuning
-> Deze 3 niveaus beïnvloeden elkaar
3.1 De uitdaging op organisatie-niveau: geïndividualiseerde ondersteuning
Nieuw Kwaliteitsdecreet (3 mei 2023)
- Brede visie op kwaliteit (kwaliteit van leven én kwaliteit van zorg)
- Participatie persoon
- Zichtbaar maken hoe men doelgericht ondersteuning aanbiedt die bijdraagt tot
kwaliteit van leven van personen
Het persoonsgerichte ondersteuningsproces en daarbij POP kunnen dit zichtbaar maken
MAAR dit is dubbel: enerzijds focus op doelstelling van voorziening en anderzijds
focus op persoon
3.2 Uitdagingen voor professionals
1. Hoe maken we een bruikbaar (haalbaar) POP dat bijdraagt tot de kwaliteit van leven
van de persoon?
2. Hoe kunnen we de persoon zelf actief betrekken binnen dit hele proces?
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper OrthopedagogieStudente. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.