Deze compacte samenvatting voor het vak Grondwettelijk Recht, specifiek gebaseerd op de lessen gedoceerd door Christian Behrendt, bevat alle essentiële informatie die je nodig hebt voor een grondige voorbereiding. Duidelijk en beknopt, biedt het een overzicht van de belangrijkste concepten en prin...
Grondwettelijk recht: 04/03/2024 (Christian Behrendt)
Voetnoten niet te kennen, behalve als uitdrukkelijk vermeld
Inleidend deel.
I. De bekendmaking en inwerkingtreding van de in België van toepassing
zijnde rechtsnormen
Rechtsnorm gepubliceerd worden om tegenstelbaar te zijn aan de burger.
Wet bepaalt de manier waarop een wet bekend gemaakt moet worden.
Engeland: rechtsnorm wordt gepubliceerd pas nadat ze van kracht is.
Vaste continent: rechtsnorm moet gepubliceerd worden om van kracht te zijn.
Opm artikel 190 GW:
- Opname in publicatieblad is verplicht behalve voor gemeentenormen
o BS is niet het enkele publicatieblad
- Enkel rechtsnormen van openbaar belang moeten worden gepubliceerd.
o Ook individuele beslissingen moeten worden gepubliceerd in
publicatieblad. (bv. Aanstelling minister, aanstelling rechter, … )
o Alle andere zonder algemeen belang via gewone kennisgeving.
- Waar worden de normen gepubliceerd:
o Gemeente: website van de gemeente
o Provincies: provinciaal bestuursmemoriaal
o Alles boven provinciale verordeningen Belgisch Staatsblad
o Publicatieblad voor de Europese Unie voor alle Europese wetgeving
Tegengaan van foute incorporatie van de wetgeving
RN 5: 3 regimes voor koninklijke en ministeriële besluiten.
- Geen openbaar belang ontsnapping aan artikel 190 GW (kennisgeving
aan betrokkenen)
- Wel openbaar belang maar niet voor alle burgers artikel 190 GW van
toepassing, maar onder de vorm van uittreksel of vermelding.
- Wel van openbaar belang compleet voldoen aan artikel 190 GW.
3 soorten besluiten
- Reglementaire besluiten
- Organieke besluiten
- Individuele besluiten
. Het Belgisch staatsblad
- Belgisch staatblad bestaat sinds 1845 – hiervoor was het de bulletin
officiel
- Sinds 1888 beide talen evenwaardig: discrepantie tussen beide talen moet
door de wetgever goed gemaakt worden.
Hubert Pierlot
1
, - De Duitsers gebruiken het Belgisch staatsblad in Brussel als propaganda
orgaan tijdens de bezetting.
- MAAR de Belgische regering in ballingschap besliste nog steeds om
wetgeving uit te geven uitgave 2de Staatsblad van Londen. (waar de
regering op exiel was)
o Arrest van Peereboom (VN 57): het is gepubliceerd en het is van u
van toepassing (zelfs als hij dat niet kende omdat het niet
beschikbaar was, niet in Brussel beschikbaar)
Inwerkingtreding
- Op de 10de dag na bekendmaking, behalve als anders bepaald
Termijnen zijn extreem belangrijk in de rechtswetenschap:
- Wat is 10 dagen later exact?
o Dag van de publicatie nooit meegerekend.
Vb; publicatie op de 4de van de maand
Dat wil zeggen 10 dagen later is 14de van de maand
Inwerkingtreding is OP de 10de dag na de
bekendmaking
Dus effectief de 14de maart om 00u00
Bij de inwerkingtreding maakt de dag van de week niet uit, noch een feestdag is
van belang.
- Zo in het staatsrecht, in het juridisch recht gelden andere regels.
- De grondwet is van toepassing vanaf de bekendmaking.
RN 8:Retroactieve inwerkingtreding
- Ten vroegste op datum publicatie staatsblad
Kunnen enkel hun fictie ontplooien bij publicatie
RN 10: Datums staatshervormingen.
RN 11:
1 staatshervorming zonder verandering aan de grondwet nl. in 2001 – alle
anderen wel
II. Federaal België – Het grondgebied en de onderverdelingen ervan
Federale staat: samengesteld tussen gewesten en gemeenschappen.
- Ook bestaande uit de federale overheid.
we hebben ons land 2 keer opgedeeld: tegelijk gewesten en gemeenschappen
oorsprong bij Gaston Eyskens Waarom ?
Elke plek in België behoort tot 2 deelentiteiten, behalve Brussel (eigen gewest,
maar een mengsel van gemeenschappen)
Internationale grenzen – artikel 7 GW
2
,België boven op 4 oktober 1831
Steun van Frankrijk om oorlog met Nederland tot een goed einde te
brengen.
- 1839: Hertekening van de Belgische grens door vredesakkoord
o Belgie moest een deel van Limburg en Luxemburg afstaan (ontstaan
van Nederlands-Limburg tot gevolg)
- 1919: Hertekening na de oorlog
o Toevoeging van de Oostkantons – onder een speciale gouverneur.
- 1956: laatste wijziging (RN 17.7 – pg 28)
Zeegrenzen – art 7 GW:
- Bepaald door de laagwaterlijn, territoriale zee is 12 zeemijl – 22,7 km in
zee
Taalgrens– artikel 4 GW/ faciliteiten veel discussie over geweest!
“Elke gemeente van het Rijk maakt deel uit van een van deze taalgebieden.” –
artikel 4 GW
- Niet het hele grondgebied van België behoort tot een gemeenste, zie
territoriale zeeën maken dus geen deel uit van een taalgebied.
Wat? Recht als burger om zich tot de gemeente te wenden en niet dezelfde taal
als in het taalgebied kunt uiten. Recht op antwoord in die taal te ontvangen.
Enkel in faciliteitengemeenten (taal van het aanpalende taalgebied)
- Onbeperkt in de tijd (franse partijen)
- Niet verplicht taal te leren (franse partijen)
- Enkel voor diegene die daar woonachtig waren toen het vastgesteld werd
(Vlaamse partijen)
- Verplichting om de taal te leren (Vlaamse Partijen)
Raad van State: taalfaciliteiten gelden voor iedereen die in de betrokken
gemeenten woont zonder limiet in de tijd Om de 4 jaar is er een bevestiging
nodig via brief naar het bestuur van de gemeente.
Gaston Eyskens
Oplossing zoeken:
- als we taaltellingen verbieden een +- democratische manier vinden
mogelijkheid geven aan de Franstaligen om taalgrens te bepalen indien ze
dat willen, maar aan heel hoge voorwaarden.
10 cumulatieve voorwaarden om bijzondere wetten (waaronder de taalgrens)
aan te passen – allemaal vervat in art 4 3e lid GW (6 meerderheidsvoorwaarden
en 4 quorum voorwaarden)
1) de meerderheid van de stemmen in de Nederlandse taalgroep van de
Kamer
2) “ “ “ “ “ “ “ Franstalige taalgroep
“ “ “
3) “ “ “ “ “ “ “ Nederlandse taalgroep “ “
Senaat
3
, 4) “ “ “ “ “ “ “ Franstalige taalgroep
“ “ Senaat
5) Tweederdemeerderheid v/d stemmen in de Kamer in zijn geheel
6) Tweederdemeerderheid v/d stemmen in de Senaat in zijn geheel
1) Meerderheid van de Nederlandstalige volksvertegenwoordigers moet
aanwezig zijn
2) “ “ “ Franstalige “ “ “
“
3) Meerderheid van de Nederlandstalige senatoren moet aanwezig zijn
4) “ “ “ Franstalige “ “ “ “
Subtiliteit mechanisme: taalgroep die gemeente gaat afstaan moet ook
instemmen.
Art 4, 3e lid GW pacificatiemechanisme, mogelijkheid om het op een
democratische manier je voorstel te doen. nooit gebruikt.
De in artikel 4 3e lid GW genoemde procedure, wordt ook gebruikt voor 46 andere
gevallen.
Kleine wiskunde proef
Wanneer heb je een 2/3 meerderheid?
- 70 ja, 20 nee, 40 onthouden hoe tellen voor een meerderheid.
o Je telt enkel de mensen die stemmen zonder de onthoudingen.
- Als er 150 leden zijn en iedereen onthoudt zich behalve 1 persoon dan is
de wet met een 2/3 meerderheid aangenomen, zelf met unanimiteit.
Voor het aanwezigheidsquorum worden onthoudingen wel meegerekend.
Voor een grondwetsherziening is wordt het quorum berekend op het aantal
aanwezig leden zonder rekening te houden met taalgroepen. bijzondere
wetten bieden dus meer bescherming voor de Franstaligen aangezien er daar
met meerderheden van taalgroepen wordt gewerkt.
Taalgroep in de kamer (RN 44)
Als je verkozen bent in een provincie dan behoor je tot de taalgroep van de taal
van het gewest.
Brusselaars hangt af van in welke taal je de eed aflegt
meedere talen? Behoort tot de groep van de taal waarin je het
eerst aflegt
De gewesten
Vermeld in artikel 3 van de grondwet.
Art 39 GW: bijzondere wet richt de gewesten op.
Gewesten kunnen decreten uitvaardigen die kracht van wet hebben (art 19, §2
BWHI)
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper virgilelegendre. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,48. Je zit daarna nergens aan vast.
