Anatomie 2
De spieren
1. Soorten spieren
- Spieren maken beweging mogelijk
- Bestaan uit contractiel weefsel = in staat om samen te trekken
1.1. Skeletspieren
- Zorgt voor willekeurige, gecontroleerde beweging van botten
- Onderhevig aan de wil = bewust
- Zorgt voor stabilisatie van het lichaam
- Onder een microscoop vertonen ze een dwars
streeppatroon : lange, onvertakte, dwarsgestreepte
vezels
- De spiervezels liggen in bundels evenwijdig aan
elkaar
- Snel vermoeibaar weefsel
1.2. Gladde spieren
- Hebben geen dwarsgestreept beeld onder microscoo
- Zijn niet onderhevig aan de wil
- Staan onder invloed van het autonoom zenuwstelsel
Onvermoeibaar
- Komen voor in de wand van darmen, blaas, maag,
bloedvaten, luchtwegen,…
1.3. Hartspieren = cardiale spieren
- In hart en aangrenzende delen van de grote bloedvaten
- Is dwarsgestreept
- Gedraagt zich als gladspierweefsel = niet onderhevig aan de wil
- Wordt ook myocard genoemd
- Zorgt door hartcontracties dat het bloed door het lichaam gepompt wordt
1.4. De vorm van spieren
- Spiercellen kunnen verkorten zodat samentrekking of spiercontractie
mogelijk is
- De cellen hebben een langwerpige cilindrische vorm
- Lengte : van enkele mm tot enkele decimeters
- Spiercellen of myoblasten zijn vergroeid tot 1 langwerpig membraan: het
sarcolemma of spiervezel
- Spiervezels zijn samengesteld uit (myo)fibrillen
2. Spierfysologie
1
, 2.1. Skeletspieren
- bestaan uit :
spierbuik (= contractiel spierweefsel)
pezen (niet- contractiel)
- Aanhechting aan skelet :
Directe aanhechting : spier op bot
Indirecte aanhechting : met pezen
- de spier is
omgeven door bindweefsellaag
Bestaat meestal uit verschillende spierbundels of fasciculi,
eveneens omgeven door bindweefsellaag
Deze spierbundels zijn opgebouwd uit spiervezels
Lengte spier = afstand tussen verschillende aanhechtingsplaatsen ( bv musculus
sartorius = langste spier in menselijk lichaam)
- Functie spieren :
Botten kunnen ten opzichte van elkaar bewegen
Stabiel houden van het lichaam
Geeft vorm
Warmte
- Skeletspieren werken vaak in paren met een tegengestelde werking :
agonist en antagonist
- Agonist : spier die zorgt voor de gewilde beweging (meestal buigen)
- Antogonist : tegengestelde spier van de agonist (meestal strekken)
- Synergist : deze spier helpt de agonist met de beweging
2.2. Myofibrillen,
actine, myosine
- Spiervezels
zijn opgebouwd uit myofibrillen
Liggen evenwijdig aan elkaar
Dwarsgestreepte kleuring door
dikke en dunne myofilamenten
- Opgebouwd uit eiwitketens of dikke en
dunne myofilamenten :
myosinefilamenten (= dik)
Actinefilamenten (= dun)
- Samenwerking tussen myosine en
actine maakt samentrekking mogelijk
- Samen vormen ze een sarcomeer
2
, 2.3. Sacromeren
- Sarcomeer = kleinste contractiele eenheid van een spier
- Door de samentrekking creëren ze beweging
- Glijdend filamentenmodel :
Actine en myosine liggen naast elkaar en overlappen elkaar
Bewegen /glijden langs elkaar heen
het sarcomeer wordt korter
Verkorting sarcomeer = lichte contractie
- Een myofibril bestaat uit veel sarcomeren dus :
de totale contractie van de spier is groot
2.4. Aansturing van skeletspieren door zenuwen ( begrijpen)
zenuwstelsel regelt de samentrekking van de skeletspieren :
grote hersenen
ruggenmerg
motorische zenuwcel (motorneuron)
uitloper naar spier
motorisch eindplaatje
= overgang tussen zenuwuitloper en spiervezel
2.5. Hypertrofie en atrofie van spierweefsel
- Hypertrofie
Cellen nemen in grootte toe
Normale reactie van de spieren bij veelvuldig gebruik
Bv sport en fitness
- Atrofie
Afname van het aantal cellen
In geval een bepaalde spier ( of spiergroepen) niet meer gebruikt
worden
Bv. Bij bedlegerigheid of verlamming
3
, Het circulatiestelsel
1. Bloedsomloop en het hart
1.1. Het hart
1.2. De bloedvaten in en ronden het hart
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper margoverschueren. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
