ALGEMENE PSYCHOLOGIE
INHOUDSOPGAVE
1. Kennismaking met de psychologie ............................................................................................................. 7
1.1 Een definitie van de psychologie ......................................................................................................... 7
1.2 Wetenschappelijke psychologie en intuïtieve mensenkennis ............................................................. 7
1.2.1 Verschillen in het verzamelen van gegevens ............................................................................... 7
1.2.1.1 OBJECTIEVE VASTSTELLINGEN .............................................................................................. 8
1.2.1.2 SYSTEMATISCHE OBSERVATIES............................................................................................ 10
1.2.1.3 IN GECONTROLEERDE SITUATIES ........................................................................................ 10
1.2.2 Verschillen in het zoeken naar samenhang................................................................................ 11
1.3 Geschiedenis van de psychologie ...................................................................................................... 19
1.3.1 De verre voorgeschiedenis ......................................................................................................... 19
1.3.2 De meer directe voorgeschiedenis ............................................................................................ 20
1.3.3 De psychologie als wetenschap van het bewustzijn .................................................................. 22
1.3.4 De behavioristische revolutie..................................................................................................... 23
1.3.5 Nieuwe klemtonen in Europa .................................................................................................... 24
1.3.6 Amerika en de herontdekking van het innerlijke ....................................................................... 25
1.3.7 Hedendaagse stromingen in de psychologie ............................................................................. 28
1.4 Studiedomeinen binnen de psychologie ........................................................................................... 33
1.4.1 Theoretische psychologie........................................................................................................... 33
1.4.2 Toegepaste psychologie ............................................................................................................. 35
2. Het zenuwstelsel ...................................................................................................................................... 43
2.1 De bouwstenen van het zenuwstelsel ............................................................................................... 43
2.1.1 Structuur van de neuronen ........................................................................................................ 44
2.1.2 De signaalgeleiding .................................................................................................................... 46
2.2 Structuur van het zenuwstelsel ......................................................................................................... 53
2.2.1 Het zenuwstelsel in zijn geheel .................................................................................................. 53
2.2.2 Verdere indeling van de hersenen ............................................................................................. 59
2.3 Functionele gebieden op de cerebrale cortex................................................................................... 65
2.3.1 Soorten cortex gebieden ............................................................................................................ 66
2.3.2 Primaire zones ............................................................................................................................ 67
2.3.3 Associatiezones .......................................................................................................................... 69
2.3.4 Hemisfeerspecialisatie ............................................................................................................... 73
3. De waarneming: constructie van een aangepast wereldbeeld ............................................................... 81
3.1 Het waarnemingsproces in vogelvlucht ............................................................................................ 81
1
, 3.1.1 De lange weg van prikkel tot waarneming................................................................................. 81
3.1.2 Drie psychologen activiteiten..................................................................................................... 85
3.2 Waarnemen is selecteren.................................................................................................................. 86
3.2.1 De verschillende zintuigen ......................................................................................................... 86
3.2.2 Het waarneembare spectrum .................................................................................................... 88
3.2.3 De minimumintensiteit van de prikkels ..................................................................................... 89
3.2.4 De differentiële gevoeligheid ..................................................................................................... 90
3.2.5 De selectieve aandacht .............................................................................................................. 91
3.3 Waarnemen is structuren .................................................................................................................. 95
3.3.1 Figuur en achtergrond................................................................................................................ 95
3.3.2 Structureringsfactoren ............................................................................................................... 97
3.3.3 Herkennen van gestalten ......................................................................................................... 101
3.3.4 Waarnemingsconstanties ......................................................................................................... 102
3.3.5 Waarnemingsillusies ................................................................................................................ 103
3.3.6 Culturele verschillen in het structureringsproces .................................................................... 105
3.4 Waarnemen is interpreteren ........................................................................................................... 106
3.4.1 De rol van vroegere ervaringen................................................................................................ 106
3.4.2 De dynamisch- affectieve ingesteldheid .................................................................................. 106
3.4.3 Invloed vanuit de bredere situatie ........................................................................................... 107
4. Het geheugen ......................................................................................................................................... 113
4.1 De vele betekenissen van het woord ‘geheugen’ ............................................................................ 113
4.1.1 Automatisch en bewust nawerking van geheugeninhouden .................................................. 113
4.1.2 Verschillen in tijdsduur en capaciteit ....................................................................................... 114
4.2 De inprenting ................................................................................................................................... 123
4.2.1 Structurering van het materiaal ............................................................................................... 124
4.2.2 Passende cues of ophaalaanwijzingen ..................................................................................... 126
4.3 De latentieperiode........................................................................................................................... 131
4.3.1 Beschrijving van het vergeetproces ......................................................................................... 131
4.3.2 Waardoor vergeten we? .......................................................................................................... 133
4.3.3 Vergeten als probleem en als pluspunt ................................................................................... 134
4.4 De reproductie................................................................................................................................. 135
4.4.1 Het oproepen van herinneringen ............................................................................................ 135
4.4.2 Geheugenvervorming .............................................................................................................. 136
5. Leerprocessen ........................................................................................................................................ 143
5.1 Soorten leerprocessen .................................................................................................................... 143
5.2 Klassieke conditionering .................................................................................................................. 145
5.2.1 Het eigenlijkje conditioneringsproces...................................................................................... 145
2
, 5.2.2 Bijkomende processen ............................................................................................................. 146
5.2.3 Een cognitieve interpretatie van klassieke conditionering ...................................................... 149
5.2.4 Toepassingen van klassieke conditionering ............................................................................. 152
5.3 Operante conditionering ................................................................................................................. 156
5.3.1 Leren door gissen en missen.................................................................................................... 156
5.3.2 Een cognitieve interpretatie van operant leren ....................................................................... 157
5.3.3 Operante conditioneringsmechanismen ................................................................................. 161
5.3.4 Toepassingen van operante conditionering ............................................................................. 164
5.4 Modeling ......................................................................................................................................... 167
5.5 Priming ............................................................................................................................................ 169
6. Emoties................................................................................................................................................... 175
6.1 De plaats van emoties in het gedrag ............................................................................................... 175
6.1.1 Emoties, gevoelens, en stemmingen ....................................................................................... 175
6.1.2 Op het snijpunt tussen cognitie en motivatie .......................................................................... 176
6.2 Autonome lichaamsveranderingen bij emoties .............................................................................. 177
6.2.1 De belangrijkste lichaamsveranderingen ................................................................................. 177
6.2.2 Biologisch nut van autonome lichaamsveranderingen ............................................................ 180
6.3 De psychologische aspecten van emoties ....................................................................................... 183
6.3.1 Het belevingsaspect van emoties ............................................................................................ 183
6.3.2 Expressie van emoties .............................................................................................................. 184
6.4 Theorieën over emoties .................................................................................................................. 185
6.4.1 De perifere en de centrale theorie over emoties .................................................................... 185
6.4.2 Cognitieve theorieën................................................................................................................ 186
6.4.3 Poging tot synthese .................................................................................................................. 187
3
, 4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper emiliavantichelt. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,38. Je zit daarna nergens aan vast.