TAB 3.2 Gespecialiseerde verpleegkundige zorgverlening
TAB 3.2 Mevr. Merckx
De keten van Geneesmiddelenvoorziening in het ziekenhuis
Gebruikte afkortingen
Geneesmiddelendistributie
De ziekenhuisapotheek staat in voor:
⚫ de opslag van medicatie en medische materialen
⚫ medische materialen = sondes, steunkousen
⚫ “picking” van medicatie volgens (elektronisch) voorschrift => taak van apotheek-assistenten
⚫ het bereiden van medicatie (op vraag) => apotheek-assistenten volgen bereidingsprotocol
⚫ verpakken (als nodig)
⚫ het bezorgen van medicatie aan de diensten. Dit heet dan de geneesmiddelendistributie
De apotheek is verantwoordelijk voor de opslag volgens de bewaarvoorschriften van GM:
⚫ In koelruimte apotheek: insulines (Novomix R, NovorapidR), AranespR (epo), DuodopaR
(Parkinson) => koude keten niet doorbreken!
⚫ Andere bewaarvoorschriften: donker, luchtdicht…
Medicatieveiligheid
Medicatieveiligheid: juiste GM, juiste D, juiste
toedieningsweg, juiste tijdstip, juiste patiënt!
Keten met verschillende stappen, verschillende uitvoerders:
mogelijkheid voor fouten⇧
Apotheek -> dienst
Vanuit de apotheek 2x daags (bijv.12u en 16u) distributiekar
met medicatie naar de diensten
⇒ Voor de gehospitaliseerde patiënt worden voor 3 a 5 dagen GM (pillen, siropen, pleisters…)
meegegeven
⇒ Niet alle GM zijn beschikbaar, ZH heeft een geneesmiddelenformularium: het Medisch
Farmaceutisch Comité beslist voor welke GM wordt gekozen, bijv. patiënt neemt voor maag
omeprazole 20mg => ZH werkt met NexiamR 20mg
, Voorschrift
Arts schrijft voorschrift: GM
⚫ voor een bepaalde patiënt (gehospitaliseerde)
⚫ dosis GM
⚫ welke vorm GM (capsules, siroop, druppels e.d.),
⚫ posologie GM (hoeveel x/ dag het wordt toegediend)
⚫ voor welke periode (hoe lang)
Het voorschrift wordt elektronisch (het EVS) doorgestuurd of komt op papier.
Voorschrift voor verdoving
⚫ Voor verdovende middelen moet het voorschrift volledig met de hand zijn opgesteld door de
arts. De apotheker mag slechts afleveren op basis van een schriftelijk, gedagtekend en
ondertekend oorspronkelijk voorschrift van de arts. Het voorschrift moet bovendien
duidelijk voluit de naam en het adres van de arts vermelden, alsook het aantal ampullen,
tabletten, comprimés, granulen, pillen, poeders enz.
⚫ Wanneer een arts een toxisch geneesmiddel voorschrijft aan een hogere dosis dan deze
voorzien in de reglementering (farmacopee), moet hij deze dosis voluit in letters herhalen en
door een nieuwe handtekening bevestigen
Voorschrift
Bij hospitalisatie kan medicatieschema van patiënt herzien worden:
Arts dient rekening te houden met leeftijd, gewicht, allergieën, andere medicatie en lever- en
nierfunctie van de patiënt: belang van een goed medisch dossier
=> Belissingsondersteuning bij elektronisch voorschrift CPOE (computerized Prescriber Order Entry)
Ondertekend voorschrift
Digitale handtekening van arts (anno 2019)
⇒ Handtekening (ht) en stempel van arts zijn niet meer nodig
⇒ = QR-code:
⇒ Gevolg: voor verdoving moet “dosis en aantal” niet meer voluit geschreven worden
⇒ Let op! Overgangsfase: oude voorschriften (manuele) dienen dus wel nog: stempel+ ht
Apotheker valideert voorschrift:
Controle van de voorschriften
⚫ Handtekening van arts (of QR)
⚫ Dosis GM (extra belangrijk bij kinderen en ouderen): eventueel aanpassen
o 65 + Nierfunctie in het oog houden
Furadantinne
⚫ Dubbele medicatie wordt er uit gehaald (al dan niet in overleg met de arts)
⚫ GM op het juiste tijdstip
⚫ Interacties tussen geneesmiddelen worden gescreend
o Extra garantie op veiligheid