Historische criminologie
1 BA criminologie
2023-2024
Deel 1 Theoretisch-methodologisch
(1-3) à wat is geschiedenis, historisch onderzoek, historische criminologie?
Deel 2 Geschiedenis
(4-10) à van criminaliteit, strafbedeling en criminologie in Europa
Deel 3 Thematisch
(11) à actuele kwesties in historisch perspectief: jeugd- criminaliteit en -recht
`
Lola van der Ven
, College 1: Waarom en hoe het verleden bestuderen?
Verleden is niet geschiedschrijving:
® Term ‘geschiedenis’ verwijst naar beide
® Fundamenteel onderscheid tussen verleden en wat historici daarover schrijven
• Geschiedschrijving = constructie van taal/tekst
- 1 historisch werk is 1 lezing van verleden
- ≠ versies met ≠ klemtonen (afhankelijk van achtergrond)
® Bepaalde groepen/gebeurtenissen uit verleden afwezig of verborgen in
geschiedschrijving
• Vrouwen, minderheden, lagere sociale klassen komen weinig voor
• Leidt tot dominante versies
Rol van het verleden:
® Ons persoonlijk verleden vormt ons, maakt wat wij zijn (of we dat nu willen of niet)
® Ons bewustzijn: vanuit ons verleden gericht op toekomst à menselijk bewustzijn is
altijd tijdelijk
® Naast ieder individu houdt ook iedere gemeenschap zich met haar eigen verleden
bezig
Geschiedschrijving zonder nut:
® Sommige historici: “nuttig zijn hoeft niet”
• Verleden bestuderen omwille van zichzelf: weergeven “wie es eigentlich
gewesen”
• Verhalen maken die mensen amuseren/inspireren
• Aangename bezigheid/status voor historici
® VB: Daniel Smail, Harvard
• “history is not a political science designed to explain the present. It is an
anthropological science designed to help us understand humanity”
® Post-moderne historici: “anything goes”
• Geschiedenis schrijven is hetzelfde als verhalen schrijven à alles kan
Niet ‘anything goes’!!:
® Geschiedschrijving niet onschuldig: niet alle verhalen gelijke stem/impact
® Gebruik/misbruik verleden: macht, controle, beïnvloeding
® Veel volkeren proberen zich ‘de’ geschiedenis toe te eigenen uit ideologische
motieven
,Geschiedschrijving heeft wel nut:
® Beschrijven:
• Voorkomen dat we vergeten (VB: Holocaust)
• Lessen trekken à voorbeeldfunctie
- Welke lessen hangt af van historicus/tijdvak
- The one thing we have learned from history is that we don't learn from
history (Winston Churchill)
• Minstens complexiteit blootleggen: mythen doorprikken/nuanceren
® Verklaren (via verleden heden beter begrijpen):
• Ontwikkelingen ontdekken/verklaren
• Verandering: verschuiving, omwentelingen, groei
• Continuïteit: terugkerende patronen/verbanden of ‘rode draad’
• Inzicht in samenhang/proces à besef complexiteit
• Kritisch: wat zit er achter actuele fenomenen, hoe gegroeid?
• Mogelijke scenario’s voor toekomst:
- Hoe verleden heden bepaalt is indicatie wat in toekomst zal doorwerken
- Wat niet bepaald is door verleden is open voor keuze
Beperkingen geschiedschrijving:
• Historici zelf niet vrij van common sense/stereotypen
• Geen toekomstvoorspellingen, wel schetsen (on)mogelijke scenario’s
• Geen pasklare antwoorden op vraag aan sociale wetenschappers: ‘what works?’
• Opgelet voor determinisme (er zijn steeds alternatieve wegen)
Historici, hun ‘feiten’ en interpretatie:
® Kernprobleem in geschiedschrijving: moeilijke relatie tussen feit – interpretatie
® Bij elke stap in keten: interpretatieproblemen
Interpreteren = waarnemen/registreren
® Historici werken met sporen (geen eigen waarneming)
® Alle mogelijke sporen/getuigenissen kunnen bronnen zijn
® Ook bronnen zijn interpretaties/uitspraken over feiten (kunnen misleidend zijn)
® Ordenen van info uit bronnen in verhaal is ook interpretatie
® Iedereen die iets waarneemt/registreert interpreteert altijd (geen scheidingslijn)
, Falsa en bronnenmanipulatie:
® Fake news is van alle tijden en in alle soorten
® Van kwaad opzet tot slordigheid
® Vervalsingen op het spoor komen is moeilijk
® Vals van echt onderscheiden:
• Via het materiaal, taalgebruik, technische kenmerken, inhoudelijke
consequenties…
® VB: voorwerpen, teksten en beelden
Originele foto Geretoucheerde foto
Toespraak Lenin 1920 Na Tritsky’s verwijdering uit opartij 1927
Geschiedschrijving: allemaal interpretatie?:
® Basis spelregels historische bewijsvoering
• Kritische juxtapositie van de bronnen:
- Afwegen van getuigenissen à vergelijken van onafhankelijke bronnen
- Principes van Bernheim & Langlois-Seignobos
- Valkuilen: mythe van de unanimiteit (woord tegen woord)
• Redeneringen opbouwen:
- Falsificatietechniek (Popper): een hypothese of mogelijke verklaring is
bewezen zolang ze niet wordt tegengesproken/ontkracht
- Redeneringen in het negatieve: het zwijgen van de bron als indicatie
(bronnen zwijgen wel vaker)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lolavdv. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,56. Je zit daarna nergens aan vast.