Samenvatting
Samenvatting Galenica 2 theorie uitgewerkte vragen per hoofdstuk
- Instelling
- Universiteit Antwerpen (UA)
Volledige samenvatting met uitgewerkte vragen, dit kennen en je kunt het
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 55 pagina's
Voorbeeld 4 van de 55 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
H1: EMULSIESDefinitie
Emulsie = gedispergeerd systeem van 2 niet-mengbare vloeistoffen.
De ene vloeistof zit gedispergeerd ovv druppels (0.1-10 µm) in de andere vloeistof.
2-fase systeem:
- Uitwendige continue fase: vloeibaar of vast
- Inwendige fase: vloeibaar, niet-mengbaar met uitwendige fase
Bij emulsie mogen er tekenen zijn van fase-separation maar die moet verdwijnen door te schudden.
Emulsie = thermodynamisch instabiel, daarom hulpstoffen nodig zodat inwendige fase fijn verdeeld
blijft ovv druppeltjes in de uitwendige fase & zodat emulsie stabiel blijft tijdens bewaring.
Types
- O/W emulsie: oliedruppeltjes in water
- W/O emulsie: waterdruppeltjes in olie
- Multipele emulsie (W/O/W of O/W/O)
- O/W of W/O crème (uitwendige fase = halfvast)
- Parenterale emulsie bv TPN (total parenteral nutrition, voedingsstoffen)
- Micro-emulsie
Farmaceutische toepassingen
- ORAAL: enkel O/W emulsies want W/O emulsie is niet te drinken (slechte smaak). GM zit dan
in de oliedruppeltjes, slechte smaak GM gemaskeerd & betere orale resorptie. GM moet
wel nog vanuit olie naar GI-tractus (waterig) maar galzouten in maag-darmsysteem zijn de
emulgatoren die zorgen dat oliën & vetten verteerd worden
- IV: TPN
- IM: gereguleerde afgifte, depotpreparaat
- TOPICAAL: ovv crème
Vormen van de emulsie
Als je de ene vloeistof in de andere emulgeert worden de druppels kleiner & stijgt contactoppervlak
(bv druppels van 5 µm -> 1.2 m², druppels van 1 µm -> 6 m²).
Nadeel: vrije oppervlakte-energie stijgt ook want emulsie wilt naar energetisch stabiele situatie met
zo groot mogelijke druppels -> neiging tot coalescentie, fase-afscheiding.
Oplossing: emulgatoren toevoegen (tensiden, surfactanten), deze doen oppervlaktespanning & vrije
oppervlakte-energie dalen, minder arbeid nodig om betere emulsificatie te krijgen & betere stabiliteit.
Emulgatoren plaatsen zich in een monolaag rond de druppeltjes.
Hydrocolloïden plaatsen zich in een multimoleculaire laag rond de druppeltjes.
Vaste deeltjes zijn vaste emulgatoren.
- EMULGATOREN: amfifiel (lipofiele & hydrofiele affiniteit)
I. Keuze emulgator: vloeistof waarin emulgator beste oplost zal de externe fase zijn
- O/W emulsie: emulgator hogere affiniteit voor hydrofiele fase, lipofiele
staarten wijzen naar elkaar toe en vormen oliedruppeltjes
- W/O emulsie: emulgator hogere affiniteit voor lipofiele fase, hydrofiele koppen
wijzen naar elkaar toe en vormen waterdruppeltjes
II. Absorptie emulgator thv grensvlak is afhankelijk van: temperatuur, pH,
elektrolieten, type apolaire/polaire vloeistof, structuur emulgator
III. Filmsterkte is afhankelijk van: polariteit emulgator, ketenlengte apolair deel, structuur
(aromatische bindingen, dubbele bindingen, vertakkingen, lading).
Filmsterkte thv grensvlak bepaalt de stabiliteit (als stabiliteit emulsie stijgt zal
oppervlaktespanning dalen)
Vb: niet-ionogene O/W emulgator TWEEN: GROTE hydrofiele kop, kleine lipofiele staart
Vb: niet-ionogene W/O emulgator SPAN: KLEINE hydrofiele kop, grote lipofiele staart
Emulgatoren worden vaak in combinatie met elkaar gebruikt. Mengfilm = mengsel
van emulgatoren. Sterke elastische film = emulsie met hoge stabiliteit.
, Soms kan combinatie emulgatoren nadelig zijn: als lipofiele staarten bv naar binnen
wijzen kunnen ze verstorend werken door sterische hinder (= instabiele emulsie).
Soms kan combinatie emulgatoren voordelig zijn: als ketens elkaar sterisch hinderen
gaan oliedruppeltjes niet te dicht bij elkaar komen dus minder coalescentie.
- HYDROCOLLOÏDEN: viscositeitsverhogende stoffen (arabische gom, tragacanth, HPMC),
water nodig om te kunnen zwellen dus enkel gebruikt in O/W emulsie. Geen effect op
oppervlaktespanning maar zorgen voor fysieke barrière door rond de oliedruppeltjes te zitten.
I. Blokcopolymeren: bestaan uit meerdere monomeren, alle monomeren komen samen
in een blok voor: ethyleenoxide (hydrofiel) & propyleenoxide (lipofiel) afwisselend:
HO(C2H4O)a (C3H6O)b (C2H4O)aH
II. Co-polymeren bestaan uit meerdere types monomeren die alternerend of random
gerangschikt zijn
- VASTE DEELTJES: heel klein, affiniteit voor beide fasen, vormen een mechanisme barrière
doordat de poederdeeltjes aan het grensvlak gaan zitten
I. Vb: bentoniet, veegum, MgO, SiO2
Emulgatoren
Functies:
- Verlagen oppervlaktespanning: emulsie vormt makkelijker
- Filmvorming rond druppeltjes: mechanische barrière
- Beïnvloeden zeta-potentiaal (geladen surfactanten): elektrostatische barrière
- Vormen watermantel (niet-ionogene O/W surfactanten): solvatatie
ANIONACTIEVE KATIONACTIEVE AMFOTERE NIET-IONOGENE
ZEPEN: 4° ammoniumverbindingen Lecitine (zowel + als - Alifatische vetalcoholen (W/O):
- Alkalizepen (Na stearaat: O/W) (Cetrimoniumbromide) ladingen -> gebruikt bij (Cetylalcohol, Stearylalcohol)
- Aardalkalizepen (Ca stearaat: W/O) TPN)
- Organische zepen
(triëthanolaminestearaat)
GESULFATEERDE Partiële vetzure esters van polyolen
VERBINDINGEN: (Glyceromono-stearaat: W/O)
- Gesulfateerde vetalcoholen
(Na laurylsulfaat)
- Gesulfateerde oliën
GESULFONEERDE Partiële vetzure esters van sorbitan
VERBINDINGEN: (SPAN: W/O)
(Na DOSS)
POLYSACHARIDEN Polysorbaten
(arabische gom, tragacanth) (TWEEN: O/W)
SAPONINEN POE esters van vetzuren
(glycosiden uit planten) (Cremophor: O/W)
POE esters van vetalcoholen
(Cetomacrogol: O/W)
Keuze emulgator afhankelijk van toedieningsroute:
- ORAAL
I. niet toxisch/irriterend: hydrocolloïden (avicel RC)
II. slechte smaak GM: zepen, gesulfateerde derivaten of niet-ionogene emulgatoren
III. hoge microbiële load: arabische gom, tragacanth
- TOPICAAL: niet toxisch/irriterend/allergeen, effect op de huidpenetratie
- PARENTERAAL: geen weefselnecrose/hemolyse -> ENKEL LECITHINE wordt gebruikt
,HLB = hydrofiele lipofiele balans (enkel gebruikt bij niet-ionogene surfactanten)
Hoe hoger HLB hoe groter hydrofiele gedeelte
35% SPAN40, HLB 6.7
65% TWEEN40, HLB 15.6
=> 6.7 * 0.35 = 2.35
=> 15.6 * 0.65 = 10.14
Totaal: 12.49
Fysische stabiliteit
Afhankelijk van:
- Verlagen oppervlaktespanning (daling vrije-oppervlakte energie)
- Interparticulaire interacties: vnl VdW krachten & elektrostatische repulsie (op korte afstand
zijn dit: H-bruggen, dipoolinteracties, hydrofobe interacties)
- Structuur film
- Viscositeit uitwendige fase
Fysische instabiliteit
- Sedimentatie: waterdruppeltjes sedimenteren oiv zwaartekracht
- Creaming: vet komt bovendrijven
- Flocculatie: er vormen vlokken
- Coalescentie: druppeltjes verlagen hun oppervlakte-energie & vloeien samen (irreversibel)
=> risico op coalescentie verminderen door druppeltjes kleiner te maken of viscositeit te
verhogen (enkel in W/O emulsie door SiO2 toe te voegen)
=> niet in O/W emulsie viscositeit van uitwendige fase verhogen want dan zal
densiteitsverschil ook verhogen en dat is niet handig
=> om coalescentie te vermijden mag je max. 74% inwendige fase hebben
- Fase-afscheiding: 1 grote druppel olie & 1 grote druppel water
Samenstelling emulsies
- GM: vloeistof opgelost in inwendige fase, of vloeistof opgelost in uitwendige fase, of
gesuspendeerd in de emulsie
- VEHICULUM: water (soms met glycerine of siroop) in combinatie met een niet-mengbare
fase (medicinale olie, vloeibare paraffine)
- EMULGATOR: voor stabiele emulsie moeten we emulgatormengsel gebruiken met kritische
HLB-waarde van de oliefase
- VISCOSITEITSVERHOGER: hydrocolloïden, siroop, sorbitolsiroop, glycerol, propyleenglycol
- pH: enkel pH wijzigen bij probleem met stabiliteit GM (zuurlabiel/labiel in alkalisch midden),
anders krijgen we negatieve effecten op zetapotentiaal & wordt hydratatie watermantel
beschadigd & stabiliteit weggehaald.
- BWM: opgepast voor incompatibiliteit!
I. Veel emulgatoren hebben al een bactericide werking (bv zepen)
II. Kationactief emulgator: geen extra BWM toevoegen, niet-ionogene emulgator: wél!
III. Concentratie vrij BWM in waterfase moet > MIC (minimale inhiberende concentratie),
BWM in emulsie zal enkel werken in waterfase dus verdeling waterfase & oliefase is
belangrijk.
Vb: sorbinezuur is enkel actief in niet-geladen vorm welke hogere affiniteit heeft voor
oliefase. Het moet echter in waterfase zitten om bactericide werking uit te kunnen voeren,
daarom voldoende BWM toevoegen zodat ook genoeg BWM in waterfase.
- ANTIOXIDANTIA
I. Vetoplosbare: BHT, BHA -> gebruikt om olie te beschermen tegen ranzig worden
II. Wateroplosbare: gebruikt om GM te beschermen indien opgelost in waterfase
- SMAAK/GEUR/KLEURSTOFFEN: wel in industriële bereidingen maar niet echt bij magistrale
bereidingen want je krijgt verdeling over de verschillende fasen.
, Bereiden van de emulsie
Mengsel is noodzakelijk om inwendige fase te dispergeren in uitwendige fase: geen spontaan proces,
arbeid nodig! Mengtijd beperken om inmengen lucht te vermijden.
Machine: stator met daarin een rotor (geen echte messen maar schuppen die in stator ronddraaien).
Stator bestaat uit zeef waarin opgezogen emulsie wordt geduwd door hoge wrijvingskracht.
Druppeltjes worden opgebroken & zo wordt emulsie gevormd met kleine druppeltjes.
Controle van de emulsie
- Gelijkmatigheid massa
- Microbiële kwaliteit
- Efficiëntie BWM
Stabiliteit emulsie wordt gecontroleerd door centrifuge of door dooi-vries cycli
Verpakking/bewaren
- Doseren mbv maatbeker, maatlepel & spuit
- Aangeven gebruikstermen, bewaaromstandigheden
- Beperk temperatuurschommelingen -> fase-inversie
- Etiket: schudden voor gebruik!
Verklaar volgende termen:
● Mengfilm
Mengfilm wordt gemaakt wanneer meerdere emulgatoren (O/W + W/O) gecombineerd
worden in een emulsie met als doel een sterke elastische film krijgen. Zo kan een continue
film gemaakt worden aan het oppervlak van de druppeltjes (maximale bezetting aan het
oppervlak). Hierdoor zal oppervlaktespanning enorm verlagen & kan een stabiele emulsie
gevormd worden. De moleculaire structuur van de emulgatoren bepaalt of ze goed bij elkaar
zullen passen en een mooie combinatie zullen geven:
- Vb: Na-cetylsulfaat + cholesterol = sterke elastische film
- Vb: cetylalcohol + Na-oleaat = minder sterke film
● Amfotere emulgatoren
Amfotere emulgatoren zijn ionische emulgatoren bestaande uit apolaire staart en geladen kop
(net zoals de andere ionische emulgatoren), ze verschillen van de andere ionische
emulgatoren doordat ze zowel een + als - lading bevatten.
- Vb: lecithine = een van de weinige emulgatoren die IV gebruikt mag worden, zit in
TPN
● Totale kritische HLB
Kritische HLB is de totale HLB-waarde van de oliefase (kan bestaan uit mengsel van oliën).
Elk type olie of oliecomponent van de oliefase vraagt een bepaalde HLB-waarde om
gestabiliseerd te worden in water. Om een stabiele emulsie te bekomen moet HLB van de
emulgator(mengsel) gelijk zijn aan de kritische HLB van de oliefase. Dus de samenstelling
(keuze & verhouding) van de emulgatoren worden bepaald obv deze kritische HLB-waarde.
Geef alle soorten klassen anionogene emulgatoren + voorbeeld (teken structuur voorbeeld)
● ZEPEN
Zeep = zout van een VZ
- Alkali-zepen (O/W): alkalizouten van organische VZ
Vb: Na-stearaat = stearinezuur + NaOH (= O/W want -lading heel sterk)
- Aardalkali-zepen (W/O): aardalkali- en metaalzouten van organische VZ
Vb: Ca-stearaat = stearinezuur + CaOH (= W/O want aan Ca2+ kunnen 2 staarten
hangen, dus lipofiel deel is veel groter geworden ondanks lading)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sieuwkevanlooveren. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €15,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 76449 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen