Samenvatting
VOLLEDIGE SAMENVATTING Farmaco-economie en gezondheidsbeleid
- Instelling
- Universiteit Antwerpen (UA)
Met uitgewerkte examenvragen! Dit kennen en je bent er door
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 19 pagina's
Voorbeeld 3 van de 19 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
Je krijgt bij elke vraag zo’n 3 bladzijden om te antwoorden, plaatsgebrek is dus zeker geen probleem. Meer dan 3u tijd om examen af te leggen.VERPLICHTE ACHTERGRONDLECTUUR OP BB
Examen is NIET moeilijk. Deze soort lessen dienen om achtergrond te hebben. Verhaal van terugbetaling en niet-terugbetaling is belangrijk en
wat de redenen zijn.
Hoe meer we uitgeven aan gezondheidszorg hoe gezonder de bevolking: akkoord?
NEEN! Niet enkel gezondheidszorg bepaalt de gezondheid maar ook de andere determinanten (+ vb VSA &
OESO gemiddelde levensverwachting) + grafiek met dalende marginale meeropbrengst geven & uitleggen
Niet alleen de gezondheidszorg bepaalt de gezondheid van de bevolking, er zijn ook andere determinanten die
een rol spelen. Gezondheidszorg is slechts 1 van de inputs bij de productie van gezondheid in de bevolking.
Een goede gezondheid wordt gemeten adhv:
● Uitstel sterfte
● Afname ziekte & gevolgen ervan
● Verbeterde zelfrapportering van gezondheid
Levensverwachting van landen tov de rijkdom van het land:
Bij minimumniveau aan welvaart geeft de eerste stijging in
welvaart een enorme steile vooruitgang in levensverwachting.
Deze vlakt af naarmate de welstellendheid.
Het is door het initieel niveau van welvaart dat landen in staat
zijn om de grote drie zaken (AB (penicilline), vaccinatie en
hygiënische omstandigheden) effectief bij de bevolking te
introduceren. Je hebt er een minimum niveau van welvaart voor
nodig bij de bevolking.
China (hele grote bol) stijgt heel langzaam omdat de welvaart &
economische ontwikkeling rechtstreeks een invloed hebben
op de beschikbaarheid van de basiszaken waar de andere
landen al langer over beschikten.
Sommige landen zijn rijker dan wat je zou verwachten tov hun
levensverwachting zoals Zuid-Afrika. Dit komt owv aids (prevalentie van HIV > 50%)
De uitgaven van gezondheidszorg nemen sneller toe dan dat de welvaart (= BBP) stijgt.
In de meeste landen vallen de uitgaven voor gezondheidszorg voor het grootste deel ten laste van de overheid
(ca 75% in België) en de door de overheid georganiseerde verzekering, en voor het kleinste deel ten laste van de
patiënt (en zijn privé verzekering), in sommige landen is de verdeling eerder 50/50 (bvb VSA, Chili, Mexico)
In het algemeen zien we een stijgende tendens van uitgaven voor gezondheidszorg doorheen de jaren,
waarbij vooral rijke landen veel geld uitgeven. Deze toename aan uitgave voor gezondheidszorg is gekoppeld
aan de financiële conjunctuur, waarbij in goede jaren meer wordt uitgegeven dan in slechte jaren.
OESO = organisatie voor economische samenwerking & ontwikkeling (vooral rijkere landen)
VSA (US) besteedt veel meer pp dan het OESO gemiddelde, maar ligt aan de lage kant in termen van
gemiddelde levensverwachting in de OESO.
Bv Japan heeft de grootste levensverwachting en US heeft de grootste uitgave pp.
Je ziet dat de levensverwachting niet evenredig is met de total health spending per person: Japan heeft de
grootste levensverwachting en US heeft de grootste uitgave pp: het verschil heeft mogelijk iets te maken met de
ongelijkheid in welvaart, onderwijs, levensstijlen, verzekeringen en de prijs van gezondheidszorg (de andere
determinanten van de gezondheid).
Levensstijl in US verlaagt de levensverwachting en de gezondheidszorg is 2x duurder dan in Japan.
In US zorgt de organisatie ervoor dat een groot deel van de bevolking geen toegang heeft tot de
gezondheidszorg bij ernstige gezondheidsproblemen.
USA steekt meer geld in gzz per patiënt maar de marktprijzen van GM zijn daar ook duurder owv vele
versnipperde verzekeraars waardoor minder wordt onderhandeld over prijzen.
In de VS moet je een ziekteverzekering hebben om minder te betalen (kosten gezondheidszorg zijn hoog maar
levensverwachting toch laag: tmm met toegang tot zorg -> ongelijke toegang tot verzekering + ongezonde
levensstijl (vb standaard cola is al vele groter))
Verder is de VSA het enige welvarende land dat geen universele basiskorf aan gezondheidszorg organiseert
voor zijn hele bevolking obv een solidariteitsfinanciering. Maw de VSA gelooft in de vrije marktwerking,
waarin de ziekteverzekering een individuele aangelegenheid is, en geen collectieve.
,Hierdoor kunnen armere, werkloze, of lager opgeleide Amerikanen geen ziekteverzekering krijgen.
Voor een groot stuk krijgen de ziekenhuizen een vaste financiering zodat het ziekenhuis kan draaien (uitbetaling
verpleegkundigen, verwarming, licht) (40%)
Artsen in het ziekenhuis: voor elke medische prestatie krijgen ze een vergoeding. Hoe meer prestaties, hoe
hoger het inkomen (want je wordt betaald per akt) voor de arts en het ziekenhuis.
België staat aan de top wat betreft uitgaven aan GM. Waarom? Prijs GM is niet hoog (en GM zonder voorschrift
gaat ook vlot over de toonbank, er wordt veel OTC verkocht)
In België worden de gzz uitgaven (en tevens de uitgaven aan GM) voor het grootste stuk gefinancierd door de
sociale zekerheid (inning georganiseerd door de overheid, via verplichte bijdragen) en rechtstreeks door de
overheid (bvb collectieve preventie, met vaccins), en voor ca 25% door de eigen bijdragen van de patiënt
(“private out of pocket”) en zijn privé verzekering (geïnd door de zorgverstrekker via eigen bijdragen en
supplementen).
Er bestaan verschillende determinanten die de inputs vormen in een complex productieproces waarvan
globale hoeveelheid gezondheid & verdeling van de gezondheid onder de bevolking het product is.
Dit productieproces van gezondheid is (zoals een typische productiefunctie in de economie),
onderhevig aan de wet van de dalende marginale meeropbrengst, weergegeven door typische
afvlakkende/saturerende curves.
Uiteenzetting input tov output: eerst ontstaat er een grote stijging waarna een plateau vormt door
saturatie: hoe meer je er in steekt (input) en hoe meer verschillende, gerelateerde inputs, hoe minder
extra je op lange termijn wint aan gezondheid of nut dus je krijgt saturatie.
Gezondheidzorg (gezien als input) tov nut (ondervonden van gezondheidszorg): bij stijgend niveau van
gezondheidszorg, levert elke additionele eenheid van gezondheidszorg een kleinere toename in utiliteit.
Eenzelfde toename heeft in het begin van de curve een groter effect dan op het einde.
Bv stijging van 5000 dokters naar 5001 vs 50 naar 51 in een populatie van 100.000 man. Bij 50 dokters zal het
nut groter zijn.
Dus de relatie van gezondheidszorg met nut (utiliteit) zal in het begin groot zijn (kleine wijziging in zorg = veel
effect op nut) maar nadien treedt er afvlakking (saturerende curve) op waardoor meer gezondheidszorg niet veel
extra utiliteit meegeeft
Maw hoe meer kosten men toevoegt aan een productieproces, hoe minder men extra wint aan gezondheid of nut
Je moet niet alleen geld steken in gezondheidszorg (behandeling & preventie), ook in de andere determinanten:
Determinanten van gezondheid: GLL:OTIHOG
GESLACHT
● De levensverwachting voor vrouwen is in alle landen hoger omdat mannen meer geneigd zijn om
risicogedrag te vertonen (roekelozer) & ongezondere levensstijl aangezien ze meer alcohol gebruiken
en roken (kans op hart-en vaatziekten)
● Het verschil in levensverwachting tussen mannen en vrouwen neemt af naarmate de leeftijd toeneemt
omdat de oorzaken waaraan mannen en vrouwen sterven dan dezelfde worden.
LEEFTIJD
Hoe ouder je bent hoe meer kans je hebt om niet gezond te zijn
Verloren levensjaren zijn het product van kans om te sterven & levensverwachting op leeftijd van overlijden.
Verkeersongevallen of zelfdoding: belangrijke impact op de verloren levensjaren in België, omdat dit relatief
frequente doodsoorzaken zijn in relatief jonge leeftijdsgroepen.
LEVENSSTIJL
Bv alcohol, roken, obesitas,..
Wordt meebepaald door andere determinanten:
● OPLEIDING
- Het opleidingsniveau is DE belangrijkst determinant voor een goede gezondheid: hoe hoger de
opleiding hoe beter de levensverwachting (gemiddeld gezien)
- Het oorzakelijk verband loopt vooral van onderwijs naar gezondheid en niet andersom: het is
niet omdat je gezond bent dat je meer kans hebt op beter onderwijs
- Het aantal jaar onderwijs is het sterkst geassocieerd met goede gezondheid
- Beter opgeleiden zijn ook meer geneigd om advies te volgen
I. Therapietrouw is gerelateerd aan onderwijs & inkomen
II. Duidelijk verband tussen ongeletterdheid & slechte gezondheid
- Opleiding van vrouwen is sterk gecorreleerd met de gezondheid van hun kinderen
, ● TEWERKSTELLING
Sommige jobs zijn gevaarlijker dan anderen (bv chauffeur = meer zonblootstelling)
● INKOMEN
Hypothese Wilkinson: ongelijke welvaart is een belangrijke verklaring voor verschil in levensverwachting
bij rijkere landen tov minder rijke landen
Gini coëfficiënt: uitdrukking van ongelijkheid in welvaart: hoe ongelijker hoe lager de levensverwachting
Gezondheid-inkomen relatie: hoe ongelijker het inkomen verdeeld is in de maatschappij hoe lager de
levensverwachting
Uiteenzetting gemiddeld inkomen in een land tov de levensverwachting in het land: lineair verband
● HUISHOUDEN
Getrouwde mensen zijn gezonder dan ongetrouwde mensen, vooral mannen
- Echtgenoot vergroot gezondheidsproductie in het huishouden (vooral vrouwen voor mannen)
- Gezondere mensen hebben ook meer kans op een huwelijk (vooral mannen)
● OMGEVING
Sommige omgevingen zijn minder gezond dan anderen
- Dreiging infectieziekten & omgevingspathogenen
- Gelegenheid tot lichaamsbeweging, behuizing & onderwijs
- Pollutie
- Publieke veiligheid (oorlog)
- Slaapkwaliteit door geluidsoverlast
● GENETISCHE VOORBESTEMDHEID
Ziekten ontstaan vaak door genetische defecten, dit is beïnvloed door omgevingsfactoren & genetische
factoren. Genetische defecten zijn een nodige voorwaarde om een ziektebeeld te ontwikkelen, maar
geen absolute als determinant (je moet nog altijd je leeftijd, blootstelling etc hebben, bv melanoom en
iemand die in de zon moet werken)
- Vaak is blootstelling aan een risico nodig om een ziekte te ontwikkelen
- Omgeving speelt daarin een rol, zowel op macro (land, regio, stad) als op microniveau
(levensstijl)
De mix van al deze determinanten vormen de inputs in een complex productieproces met als output gezondheid.
Je wil de mix van inputs zo optimaal mogelijk maken opdat gezondheid verbetert:
- Hoeveelheid gezondheid in totale bevolking optimaliseren
- Verdeling van gezondheid onder bevolking optimaliseren
Wat zijn de belangrijkste verklaringen voor de verschillen in leeftijds- en
geslachtsspecifieke kosten per persoon voor acute gezondheidszorg enerzijds, en
langdurige gezondheidszorg anderzijds in België?
ALGEMEEN
- Kosten stijgen met de leeftijd (logisch)
- Op heel oude leeftijd ziet men een daling: heel oude mensen waar beslissing van arts is om al dan niet
nog bepaalde vorm van acute zorg uit te voeren
- Op elke leeftijd liggen suïcide pogingen & verkeersaccidenten hoger bij mannen
LEEFTIJD & GESLACHTSSPECIFIEK
- Tussen de 0-4j hebben jongens meer kosten owv hun grotere kans op aangeboren defecten & owv hun
risicovol gedrag
- Tussen 20-40j zijn het vooral de vrouwen die veel kosten hebben, omdat ze dan zwanger worden
- Vanaf 55 stijgen de kosten sterk en iets meer bij mannen: risicogedrag (roken, ongezond eten)
- Op nog oudere leeftijd hebben de vrouwen meer kosten, omdat ze dan een grote kans hebben om een
weduwe te zijn (mannen zijn eerst gestorven) waardoor ze meer zorg nodig hebben. De mannen die op
die leeftijd nog leven hebben meestal nog een vrouw aan hun zij waardoor ze nog goed verzorgd
worden door de vrouw zelf, maar ze hebben ook wel wat kosten nodig omdat ze dan ook meer kans
hebben op hart- en vaataandoeningen.
Aandoeningen met een meer chronische component komt vaker voor bij de vrouw en dat vereist langdurige zorg.
Vrouwen leven gemiddeld ook langer en dat gaat vaker gepaard met langdurige zorg. Ook zal, als een man
langdurige zorg nodig heeft, de vrouw dat voor een stuk op zich nemen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sieuwkevanlooveren. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €15,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 64438 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen