Econometrie is een discipline binnen de economische wetenschap die als doel heeft de
kwantitatieve beschrijving te geven van de relaties tussen economische variabelen, en
overstijgt dus het descriptieve karakter van de samenvattende statistieken.
Aan de hand van econometrie kunnen we theoretische hypotheses gaan toetsen, en
voorspellingen maken
Het is een samenvoegsel van economische theorie, wiskunde en statistiek
Taak econometrist is kwantificering aan de hand van data
Nota’s :
- Econometrie : wisselwerking economie & statistiek
- Econometrie is een manier van denken die je moet “doorhebben”
- Kern van econometrie = Kwantificeren van relaties tussen economische variabelen
- Nadruk : zaken intuitief begrijpen en praktisch toepassen. Correct zaken (de basis) kunnen uitleggen
=> Case belangrijk deel van het examen 15/20 punten zijn vragen obv case. (te berekenen zaken,..)
- Theorie belangrijk om zaken te begrijpen; praktijk voor toepassing. Steeds terug gaan naar basis = wat moet
onderzocht worden; wat moeten we berekenen, wat is het doel.
Belangrijk om “te volgen”!
Waarom Econometrie?
`Many decisions in economics, business and government hinge on understanding relationships
among variables in the world around us. These decisions require quantitative answers to
quantitative questions'
Wat is de impact van een variabele op een andere ? = Het kwantificeren van relaties
tussen economische variabelen.
Marketing: Wat is de impact van een reclamecampagne op de verkoop van
smartphones?
Overheidsbeleid: Hoeveel mensen stoppen met roken als de accijnzen op sigaretten
toeneemt?
Macro-economie: Wat is de impact van een toename van de investeringen in R&D op
economische groei?
Monetair beleid: Wat is de impact van een renteverlaging door de ECB op inatie?
...
Fadia Farhat | VUB 2023-2024 1
, Causale effecten en ceteris paribus
De meeste relaties die een econometrist moet kwantificeren zijn causale of oorzakelijk relaties
Een actie veroorzaakt een resultaat als het resultaat een direct gevolg is van de actie
o bemesting zorgt voor grotere oogst
Correlatieanalyse meet de mate van lineaire associatie maar veronderstelt geen causaal
verband
o correlatie tussen bemesting en oogst
o correlatie tussen roken en longkanker
Regressieanalyse veronderstelt een causaal verband
o bemesting verhoogt de oogst
o roken verhoogt de kans op longkanker
Hoe kunnen we causale effecten meten? Ideaal is het uitvoeren van een gecontroleerd
experiment
Treatment group: wordt gevraagd te roken
Control group: wordt gevraagd niet te roken
Causaal effect wordt gemeten door de incidentie van longkanker in beide groepen te
vergelijken
In de praktijk zijn dergelijke experimenten vaak niet haalbaar
Niet ethisch
Te duur, te tijdrovend, ...
Omstandigheden kunnen niet gecontroleerd worden (treatment en control group zijn
verschillend)
...
In de praktijk dient in plaats van experimentele data dus vaak/Meestal geobserveerde data te
worden gebruikt
Dit zorgt ervoor dat de richting van de causaliteit niet ontegensprekelijk vast staat
Een statistisch verband betekent niet noodzakelijk ook een oorzakelijk verband!!!
Een van de grote uitdaging is het inschatten van causale effecten op basis van niet-
experimentele data
Rol ceteris paribus: controleren voor `derde variabelen'
Stappenplan voor betrouwbare analyse
Nota’s :
Causale relaties kwantificeren.
Goed econometrisch model moet in staat zijn causaal verband te schatten. Wat is de impact op
de afhankelijke variabele?
De hoogte van de causale verbanden meteen door uitvoeren van een gecontroleerd
experiment of gebruik van geobserveerde data
Richting = omdat je ziet dat er verband is; maar je weet niet welke variabele de andere
impacteert.
Altijd proberen derde variabele toe te voegen.=> kan een impact hebben op de data;
variabelen
Ceteris parabus = alle andere variabelen constant houden.
Fadia Farhat | VUB 2023-2024 2
, Stappen in het kwantificeringsproces (P3)
Broadly speaking, traditional econometric methodology proceeds along the following
Lines and to illustrate the preceding steps, let us consider the well-known Keynesian theory of
consumption.
1. Statement of theory or hypothesis : Economische theorie: kwalitatief verband
B.v. De Keynesiaanse consumptiefunctie
`The fundamental psychological law is that men [women] are disposed
to increase their consumption as their income increases, but not as
much as the increase in their income.' [Keynes, J.M., 1936]
Volgens Keynes : als inkomen stijgt, stijgt de consumptie ook, maar minder sterk dan het inkomen.
Maw : MPC ligt tussen 0 en 1
2. Specification of the mathematical model of the theory : Mathematische specificatie van de
theorie
Bv: 𝑦 = 𝛽 + 𝛽 𝑥, 0 < 𝛽 < 1 (1)
Of 𝑙𝑛𝑦 = 𝛽 + 𝛽 𝑙𝑛𝑥, 0 < 𝛽 < 1 (2)
met y consumptie en x inkomen.
Nota’s :
In de econometrie vertrek je ALTIJD van de economische theorie. Je gaat kijken welk model je moet schatten
die je dan mathematisch zal kwantificeren.
Stel dat je vertrekt van de Keynesiaanse consumptiefunctie.
o Inkomen x stijgt, dan zal consumptie y ook stijgen, maar niet evenveel
Mathematische weergaven is van de vorm : 𝑦 = 𝛽 + 𝛽 𝑥
Theorie (Keynes) zegt dat 𝛽 zegt met hoeveel de consumptie zal toenemen en ligt tussen 0 en 1
Dergelijke theorie kunnen we gaan testen met econometrie
De 𝛽 is onze MPC die we kunnen gaan bepalen, schatten (= economisch kwantificeren)
𝑦 =𝛽 +𝛽 𝑥+ 𝜇 𝑚𝑒𝑡 𝜇 = 𝑠𝑡𝑜𝑐ℎ𝑎𝑠𝑡𝑖𝑠𝑐ℎ𝑒 𝑠𝑡𝑜𝑟𝑖𝑛𝑔𝑠𝑓𝑎𝑐𝑡𝑜𝑟
Waarom voegen we aan onze mathematische weergave een stochastische storingsterm aan toe?
Relatie tussen inkomen en consumptie is niet exact : Consumptiepatroon wordt niet éénduidig bepaald door
uw inkomen. Er bestaan andere factoren
o Al deze andere factoren (bv rente, inkomsten,..) worden gevat door de stochastische storingsterm.
Fadia Farhat | VUB 2023-2024 3
, o Wanneer men de data observeert kunnen er meetfouten voorkomen in de data die gecorrigeerd zal
worden door de stochastische storingsterm
o Menselijk gedrag is intrinsiek stochastisch.
3. Specification of the statistical, or econometric, model.
Econometrische specificatie van het model
𝑦 =𝛽 +𝛽 𝑥+ 𝜇
met 𝜇 een stochastische storingsterm.
Deze storingsterm wordt aan het model toegevoegd omdat de relatie tussen consumptie
en inkomen niet exact is omwille van
o Andere factoren die inkomen beïnvloeden (b.v. vermogen, rente, ...)
o Meetfouten in de data
o ...
Het verband tussen y en x is statistisch <-> deterministische verbanden (= exact verband)
b.v. wet van Newton 𝐹 = 𝑘( )
In deterministische verbanden is er een precieze en onveranderlijke relatie tussen de
onafhankelijke variabele (x) en de afhankelijke variabele (y). Met andere woorden, als je
de waarde van x kent, kun je exact voorspellen wat de waarde van y zal zijn. Er is geen
toeval of onzekerheid betrokken bij dit verband. Deterministische verbanden worden vaak
gemodelleerd met wiskundige formules, zoals lineaire vergelijkingen.
In statistische verbanden is er geen exacte voorspelbaarheid tussen x en y. Het verband
wordt eerder gekarakteriseerd door patronen, trends en probabilistische overwegingen. In
statistische analyses worden vaak termen als "correlatie" en "regressie" gebruikt om de
relatie tussen variabelen te beschrijven. Statistische verbanden erkennen de aanwezigheid
van variabiliteit en onzekerheid, en ze zijn gebaseerd op waarschijnlijkheid.
Stochastische storingsterm = alle factoren die niet in model weergegeven zijn omdat het model geen
deterministisch verband is. Het verband tussen Y en X is stochastisch (= kan alleen worden beschreven in
termen van waarschijnlijkheden; kansen, toeval)= onze foutenterm
Eigenschappen stochastische storingsterm : gaat de kwaliteit van de schatter bepalen; gaat bepalen hoe
goed je in staat bent om de relatie tussen de economische variabelen te gaan bepalen; hoe goed je uw β2
kunt benaderen.
Hoe bepalen we die eigenschappen?
o Verschillende testen uitvoeren
o Assumpties maken
Fadia Farhat | VUB 2023-2024 4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fadia. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €15,48. Je zit daarna nergens aan vast.