Samenvatting
Samenvatting pedagogiek
- Instelling
- Universiteit Gent (UGent)
Samenvatting van de powerpoints van Basisbegrippen van de pedagogiek.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 36 pagina's
Voorbeeld 4 van de 36 pagina's
In winkelwagenGekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting pedagogiekInleiding
-Hoe je naar de pedagogiek als wetenschap kijkt, bepaalt de wijze waarop je erover schrijft
● Verschillende invalshoeken van pedagogiek
● Afh. vd vraag die je stelt anders soort schrijven (bvb statistisch onderzoek
beste rekenmethode vs onbegeleide minderjarige vluchtelingen &
schoolervaringen)
● Binnen welk paradigma plaatst auteur zich?
-Pedagogiek
● Pedagogiek = wetenschappen die dienstbaar willen zijn ten aanzien van
pedagogische processen
● Hoe deze ‘dienstbaarheid’ vorm krijgt, kan sterk verschillend zijn en hangt af
○ Gekozen invalshoek (verschillende subpedagogieken)
○ Wetenschapsopvatting
● Van normatieve pedagogiek naar wetenschappelijke pedagogiek
-Alledaagse normatieve pedagogiek
● Vuistregels voor dagelijkse omgang met kinderen
● Ook aandacht voor kinderen die min of meer afwijkend gedrag vertonen
● Combinatie ‘gezond verstand’ & overgeleverde ‘opvoedingswijsheid’
● Basis veel adviesliteratuur
● Common sense-adviezen fluctueren naar tijd en cultuur
● Bestaat naast wetenschappelijke pedagogiek
-Wereldbeschouwelijke normatieve pedagogiek
● Explicietere pedagogische theorievorming dan alledaagse normatieve
● Presenteert zich als 1 samenhangend betoog
● Methode = deductie
○ Een bepaalde wereldbeschouwing als vertrekpunt
○ Normatieve opvattingen over opvoeding daaruit afgeleid
● Vaak bindend en dogmatisch karakter → wet. pedagogiek hier reactie op
-Frans De Hovre (1884-1956)
● Katholieke pedagogiek tijdens interbellum
● Formuleert grondwet der opvoedkunde = alle pedagogiek berust op
levensbeschouwing
● Wetenschap die zichzelf neutraal noemt, is onwetenschappelijk bezig omdat
ze zich van de eigen levensbeschouwelijke veronderstellingen niet bewust is
-Beknopte theoretische pedagogiek -Martinus Langeveld (1905-1989)
● Ambitie om het object van de pedagogiek (de opvoeding) duidelijk te
definiëren
● Streven naar systematische ordening van kennis om zo tot een
samenhangend, gesloten raamwerk te komen dat richtinggevend is voor elke
opvoeder
, ● Begrijpen wat opvoeding is, is onlosmakelijk verbonden met begrijpen wat
opvoeding hoort te zijn
● Pedagogiek Langeveld = theorie van de praktijk
○ Theorie expliciteert en verheldert, vertrekt vanuit praktijk
○ Geen kloof tussen theorie en praktijk
○ Pedagogiek vertrekt vanuit huis, tuin en keuken ervaringen = dagelijks
leven
● Geen wonderen en recepten, maar een spiegel
● Verzelfstandigen pedagogiek als wetenschappelijke discipline
-Pedagogiek in meervoud
● Geschiedenis wet. pedagogiek gekenmerkt door
○ Discussie hoe opvoeding best kan worden beschreven
○ Hoe best bestudeerd
○ Welke rol zij vervult voor de opvoedingspraktijk
● Grote diversiteit aan pedagogisch-inhoudelijke en wetenschapstheoretische
ideeën
● Klassieke pedagogische driestromenland
○ Geesteswetenschappelijke pedagogiek (dienstbaarheid)
○ Empirisch-analytische pedagogiek (waarheid)
○ Kritisch-emancipatorische pedagogiek (rechtvaardigheid)
● Duidelijke vermenging met andere disciplines
-Scherp debat tussen denkscholen verstomd
● Dominante positivistische wetenschapsbenadering in pedagogiek
○ Wet. pedagogiek gepresenteerd als verzameling empirische
onderzoeksgebieden
○ Klemtoon op wetenschapstheoretische beweringen en niet op
pedagogisch-inhoudelijke overwegingen
○ Vervagende grens tussen pedagogiek en ontwikkelingspsychologie
● Toegenomen pragmatiek in onderzoeksmethodes
● Het onbegrijpbare van de pedagogiek → rizoom
○ Meerdere oorsprongen en veel vertakkingen
-Pedagogiek
● Historisch gegroeide discipline, verankerd in rijke traditie
● Zonder verplichtend raamwerk dat scherp afbakent wat wel en niet
pedagogisch mag en kan zijn
● Veelvormigheid pedagogiek
○ Aandacht pedagogische basisbegrippen
○ Positionering tot nieuwe sociaal-maatschappelijke ontwikkelingen
○ Pedagogiek als discipline met een bredere methodologische
onderzoeksoriëntatie
De mens, het kind, de cultuur en de opvoeding (Wilna A.J. Meijer)
-Wat is een kind? Langeveld
● Twee kenmerken
, ○ Kind is hulpeloos & afh. van volwassenen
○ Kinderen willen ‘zelf iemand zijn’ en vraagt vrijheid en speelruimte
● Het eigen vormprincipe van het kind → kinderen hebben eigenheid
● Kinderen werken zelf mee aan hun opvoeding en vorming → geen wit blad
● Vooral aandacht relatie opvoeder-opvoedeling
-Beelden van kinderen
● Te temmen kind
○ Meest gekende en meest gangbare (pedagogisering, normalisering,
disciplinering)
○ Top-down
○ Democratie als te realiseren project vs voortdurende dynamiek van
democratie
○ Opvoeding als reconstruerende vs opvoeding als creatieve en
construerende activiteit (kind is wildebras die we voortdurend moeten
sturen)
● Goddelijke kind
○ Bottom-up
○ Kinderen brengen goedheid in de wereld
○ Sentimentalisering/romantisering van het kind (zijn)
○ Laisser-faire
-Wat is een kind? Dietrich Benner
● Kind niet zozeer hulpeloos, wel vormbaar (Bildsamkeit)
● Niet alleen aandacht pedagogische relatie, ook intergenerationele
overdracht/cultuuroverdracht
● In vraag stellen premoderne aanname bestemming mens op voorhand vast
ligt
● Opvoeding, onderwijs en vorming maken individuele maatschappelijke
bestemming mogelijk (vrijheid en gelijkheid)
-Grondbegrippen vd pedagogiek
● Aanleg en milieu vormen niet de grondbegrippen vd pedagogiek
○ Kritiek op aanleg: er ligt niet op voorhand vast wat er uit de mens
wordt
○ Kritiek op milieu: negeert de eigen activiteit vd mens zelf
● Mensen zijn niet een optelsom van aanleg en milieu, maar altijd uitkomst van
individueel en sociaal handelen
● Grondbegrippen pedagogiek
○ Kunnen leren
○ Uitdagen tot eigen activiteit
-Het kunnen leren (Bildsamkeit)
● ≠ eigenschap plasticiteit opvoedelingen die hen tot passieve ontvangers van
een bepalende invloed van buitenaf zou maken (soort kneedbaarheid of
opvoedbaarheid)
● = pedagogische praktijk als intergenerationele praktijk (kinderen worden
aangesproken op hun vermogen tot leren)
● Kinderen in staat te leren, vooral in interactie met anderen → kinderen
hebben anderen nodig
, ● Drie kenmerken menselijk handelen
○ Productieve handelingsvrijheid
○ Historiciteit
○ Taal
-Oproepen tot eigen activiteit
● Opvoeding en vorming overkomen kinderen niet, ze geven er zelf vorm aan
● Twee grondbegrippen niet los verkrijgbaar
● Paradox pedagogisch denken en handelen
○ Kinderen uitgedaagd tot wat zij nog niet kunnen en worden erkend als
iemand die ze nog niet zijn, maar pas worden door eigen activiteit
○ Contrafactische anticipatie = vooruitlopen om wat nog niet het geval is
○ Pedagogische praxis is de enige die haar eigen einde beoogt
● Mondigheid
● Bildsamkeit als blijvend menselijk kenmerk → levenslang leren, maar niet
hetzelfde soort leren als als kind/jongere
-Pedagogisch antropologische inzichten
● Antropologie als wetenschap met vele verschijningsvormen
● Klassiek onderscheid tussen
○ Antropologische pedagogiek (pleonasme)
○ Pedagogische antropologie
● Pedagogische antropologie soms synoniem etnografisch onderzoek
● Bio-antropologie en haar betekenis voor pedagogiek: mens als wezen van
openheid en plasticiteit
-Wolfskinderen
● Anthropos = diegene die opkijkt
● De Wilde van Aveyron (1788-1828)
● Jean Marc Itard: 1 vd grondleggers orthopedagogiek
● Amala en Kamala (India 1920)
● The family that walks on all fours
-Mens en kind in biologisch perspectief
● Arnold Gehlen (1904-1976)
○ Zowel geestelijk als lichamelijk verschilt mens wezenlijk van dieren
○ Elk dier bepaalde Umwelt = biotoop, beleving wereld op bepaalde
manier, door andere zintuigen, vaardigheden etc
○ Mensen geen Umwelt, maar open wereld
○ Mens wezenlijk on-af → grote flexibiliteit (mens als Mängelwesen)
○ Mens overal ter wereld levensvatbaar omdat hij dit zelf bewerkstelligt
● Adolf Portmann (1897-1982)
○ Aandacht vroege geboorte mensenkind
○ Onderscheid nestvlieders en nestblijvers
○ Mens als secundaire nestblijver: itt primaire mens niet met gesloten
ogen en gehoorgang geboren (leren vs rijping)
○ Buitenbaarmoederlijk eerste jaar
○ Dialectiek rijpen en leren
○ Kinderen hebben van bij de geboorte communicatie nodig om cultuur
te verwerven (Joint attention van Tomasello)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper logopediste. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen