Morfologie: Hoofdstuk 2: Bloembiologie
1. De bloem
A) Definitie
Bestaat uit stengel met beperkte groei waarvan aangehechte bladeren omgevormd
zijn tot delen die geschikt zijn voor voortplanting
B) Bouw
o Eenslachtige bloemen: mannelijke + vrouwelijke delen op afzonderlijke bloemen
o Tweeslachtige bloem: mannelijke + vrouwelijke delen op 1 bloem
Kelkbladeren, kroonbladeren, meeldraden, 1/meer stampers
Ingeplant op bloembodem = eindstandige verdikking/verbreding van bloemsteel
1) Kelk (kelkbladeren = sepalen)
o Spiraalsgewijs/in kransen ingeplant op bloembodem
o Aantal kelkblaadjes = constant per soort 4/5 + evenveel als kroonbladeren
o Kleur verschillend van kroonblaadjes, meestal groen
o Meestal: kleine blaadjes
o Soms: haren later vruchtpluis
o Functie: bescherming van andere bloemdelen voor ontluiken
Kunnen afvallen na ontluiken
o Los/vergroeid/steunbladeren bezitten = bijkelk
2) Kroon (kroonbladeren = petalen)
o Meer naar binnen in bloem
o Opvallende kleuren aantrekken van en bestuiving door insecten
Windbestuiving geen opvallende kroonbladeren + geen nectarklieren
o Basis kroonblad = nectarklier
Productie van nectar
Aangegeven met honingmerk = felgekleurde vlek/tekening op kroon
o Soms: spoor = kegelvormige uitzakking (kan nectar bevatten)
o Kokervormig gekleurd uitgroeisel = bijkroon (narcis)
, o Volledig kroonblad:
Nagel = smal opstaand deel
Plaat = breder horizontaal uitgespreid deel
Keel = overgang tussen nagel + plaat soms schubben (bv. keelschubben)
o Vlinderbloemigen:
Vlag = bovenste deel kroon
Zwaarden = kroonbladeren opzij
Kiel = onderste deel
o Lipbloemigen:
Bovenlip = 2 vergroeide kroonbladeren
Onderlip = 3 andere kroonbladeren
o Bloemdekbladeren = als buitenste + binnenste bloembladeren dezelfde kleur hebben
3) Meeldraden en stuifmeel
Meeldraden = mannelijke voortplantingsorganen
Geheel van alle meeldraden in 1 bloem = androecium
a) Bouw meeldraad
o Helmdraad = draadachtig deel
o Helmknop = knopvormige verdikking
o Rijpe helmknop 2 helmhokjes
o Helmhokjes = verbonden met helmbindsel
b) Lengte
- o Meestal: helmdraden
Soms: steriele even lang
meeldraden = staminodiën
Vormen overgang in evolutie van blad tot
- Soms ongelijk:
meeldraad
o Tweemachtige meeldraden = 2 korte +
2 lange meeldraden (bv. vele lipbloemige)
o Viermachtige meeldraden = 4 lange + 2 korte meeldraden (bv. kruisbloemige)
c) Vergroeiingen
o Eenbroederig = helmdraden zijn allemaal vergroeid (bv. brem)
o Tweebroederig = allemaal, behalve 1 helmdraad zijn vergroeid (bv. erwt)
o Veelbroederig = vele meeldraden in bundels vergroeid (bv. hertshooi)
o Saamhelmig = helmknoppen met elkaar vergroeid (bv. composieten)
d) Stuifmeel of pollen
Poeder dat uit stuifmeelkorrels / pollenkorrels bestaat
In rijpe stuifmeelkorrel zaadcel/spermacel
- Pollenkorrels
, o Bolvormig / ellipsoïde
o Microscopisch klein
o Harde buitenlaag (= exine) uit cutineuze stoffen opgebouwd
Kunnen stekels + poriën + spleten voorkomen
o Onder exine laag uit cellulose + pectine = intine
Na bestuiving uitgroeien tot stuifmeelbuis
- Uitzicht stuifmeelkorrels = karakteristiek voor plantensoort
- Pollenanalyse/palynologie = studie van stuifmeelkorrels
- In veengrond stuifmeelkorrels makkelijk fossiliseren door harde buitenlaag
Informatie over flora van 100den/1000den jaren geleden
4) Stamper
Centraal in bloem + 1/meer
a) Bouw = vergelijkbaar met fles
o Vruchtbeginsel = buik van fles
o Stijl = hals van fles
Kan ontbreken stempel = zittend (bv. tulp)
o Stempel = teut van fles
Vorm + aantal stempellobben = verschillend
Bekleed met papillen + kleverig stuifmeel
makkelijk opgevangen
- Vruchtbeginsel:
o Bestaat uit 1 gesloten/meerdere vergroeide vruchtbladeren
o Binnenin zaadbeginsels waarin eicel ontwikkeld
- Zaadbeginsel
o Recht/gebogen/omgekeerd
o Meestal: met kort steeltje (= navelstreng) vast op rand van vruchtbladeren + in 1/meer rijen
Randen = zaadlijsten/placenta’s
- Zaadnerf/rafe = navelstreng van een omgekeerd zaadbeginsel die vergroeid met het zaadbeginsel
- Buiknaad = plaats waar vruchtbladeren met elkaar vergroeid zijn + draagt zaadlijst
Rugnaad = hoofdnerf van vruchtblad
b) Placentatie
- Wandstandige / partiële placentatie
Eenhokkige vruchtbeginsels
- Hoekstandige / axiale placentatie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper MH2003. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.