WPO Strafprocesrecht 2018-2019
Strafvordering in HB (codex): blz 517-522
WEC 1
Wie zijn de actoren in het strafprocesrecht?
Openbaar Ministerie
Griffier
advocaten
Rechter(s)
Burgerlijke Partij (BP), is dus het slachtoffer
Verdediging
Verdachte
Verschil tussen verdachte, inverdenkinggestelde, beklaagde, beschuldigde,
verdediging (Examenvraag)
Verdachte is iemand die door de politie ondervraagd zal worden.
Een inverdenkinggestelde is iemand die officieel verdacht worden voor feiten.
Een beklaagde is iemand die voor de rechter zal komen, alle soorten rechtbanken
ook de politierechtbank.
Een beschuldigde is iemand die door het Hof van Assisen komt, de beschuldigde is
de enige die staat voor het Hof van Assisen.
De verdediging is een beklaagde of beschuldigde samen met zijn advocaat.
Verdachte : niet bewezen dat de feiten zijn gepleegd VS. een beklaagde waarbij de feiten
wel werden bewezen.
Schema strafprocedure
1
,Gerechtelijk onderzoek (onderzoeksrechter) eindigt altijd voor de Raadkamer. Het zal dus
nooit uitdraaien op een seponering. De Raadkamer (onderzoeksgerecht) het heeft de taak
om te bekijken of echt strafdossier volledig is en zijn er elementen die verwijzen dat het feit
gepleegd zou kunnen zijn en dit eventueel doorsturen naar de correctionele of
politierechtbank. Bij de politierechtbank zal je de wegverkeer en overtredingen vinden vanaf
het dus burgerlijke partij en slachtoffers zijn zal er grotendeels naar de correctionele
rechtbank gaan. De Raadkamer kan ook beslissen dat er niets aan de hand is. Het gaat in
de Raadkamer niet om schuld en onschuld maar of er genoeg bezwaren zijn. Het is niet
omdat de Raadkamer doorverwijst dat de persoon zal veroordeeld worden. Er is 1 situatie
wat de Raadkamer kan doen naast verwijzen of in vervolging stellen, namelijk gedragen als
een rechter ten gronde als de inverdenkingsgestelde de feiten niet betwist kunnen ze een
straf ten gronde opleggen. Men doet dit enkel als de openbare rechtszitting (correctionele of
politierechtbank is openbaar) een gevaar kan vormen voor de persoon.
Vb: studente die een diploma vervalste en ze haar toekomst niet negatief wouden
beïnvloeden door dit openbaar te laten doorgaan, heeft de Raadkamer een straf opgelegd
wat dus wil zeggen dat dit geen openbare zitting was.
Opsporingsonderzoek door OM en/of politie. Men kan dit hier op alternatieve middelen
afhandelen zoals een boete of bemiddeling.
Verschil tussen vrijspraak en buiten vervolgingstelling worden gesteld
Vrijspraak: Correctionele en Politierechtbank spreken dit uit. Dit wil zeggen dat men niet
meer in verdenking gesteld kan worden na het hoger beroep gaan, verjaring.
Buiten vervolgingstelling: is een soort van tijdelijk iets, er zijn niet voldoende bezwaren
gevonden. Als men nadien nog nieuwe elementen gevonden heeft dan kan men als nog in
verdenking worden gesteld en doorverwezen worden naar de correctionele rechtbank. Dit
kan wel verjaren.
Slachtoffer
2
,Geef het verschil tussen slachtoffer, benadeelde partij, burgerlijke partij
1. Benadeelde partij: geeft aan dat hij benadeeld is en inzicht wil hebben in het
onderzoek. Men gaat naar de politie en geeft aan dat ze benadeeld worden. Deze
kan actief vragen om inzage in het strafonderzoek. (art. 5bis Sv)
2. Burgerlijke Partij: je kan je op verschillende ogenblikken als burgerlijke partij
opstellen dit voor de onderzoeksrechter, Raadkamer en Rechtbank ten gronde.
o art. 4 Sv, blz 222: artikel zegt dat ofwel ga je naar de Burgerlijke Rechtbank of
de Strafrechtbank. Als je enkel naar de Burgerlijke Rechtbank gaat dan zal je
moeten wachten tot de Strafrechter een oordeel heeft gemaakt. De burgerlijke
rechter moet dan wachten op de Strafrechter. Stel er geen conflict kan zijn
tussen Strafrechtbank en burgerlijke rechtbank dan kan de burgerlijke
rechtbank wel verder gaan en uitbetalen. Men doet dit zodat er geen 2
rechtbanken een andere uitspraak doen (burgerlijke rechtbank geeft
schadevergoeding voor de feiten maar de Strafrechtbank geeft de vrijspraak,
dan krijgt de persoon een schadevergoeding voor feiten die niet gepleegd
zijn???).
3. Slachtoffer:
Is er een verschil tussen een klacht neergelegd bij de politie en bij de
onderzoeksrechter? Zo ja, wat ?
WEC 2
Misdrijf
Wat is een misdrijf?
Gedragingen die door de wet strafbaar gesteld zijn en er moet een straf op gesteld worden.
Als er geen straf opgesteld wordt dan is er geen sprake van een misdrijf. (art. 2, SW).
1) een gedraging -- de strafwet is enkel toepasselijk op handelingen, niet op
voornemens
2) door de wet omschreven = Legaliteitsbeginsel
3) waarop een straf is gesteld
Indien andere, niet strafrechtelijke sanctie geen misdrijf
Enkel misdrijven genieten van bescherming algemene principes van het Strafrecht
vb.vermoeden van onschuld, recht van verdediging
Verval van strafvordering
3
, De strafvordering vervalt door
1) Overlijden van de verdachte
(NP natuurlijke persoon en RP rechtspersoon) (art. 20, SV).
(*IVS: inverdenkingsstelling)
Art. 20 V.T.S.v.: straffen zijn strikt persoonlijk -- strafvordering vervalt door de dood van de
verdachte (gewijsde) – burg tegen rechtsopvolgers
MAAR: rechtspersoon: enkel verval bij afsluiting van de vereffening, gerechtelijke ontbinding
of ontbinding zonder vereffening
Examenvraag: wanneer kan een verdachte nog vervolgd worden als er een overlijden is? Art
20, 2de lid, dit zijn 2 uitzonderlingen:
indien vereffening, ontbinding of ontbinding zonder vereffening doel had te
ontsnappen aan vervolging;
rechtspersoon werd IVS door onderzoeksrechter voor verlies rechtspersoonlijkheid
Als de burgerlijke partij al op voorhand als burgerlijke partij aangesteld was en de persoon
overlijd kan dit wel nog gevolgen hebben.
2) Verjaring
De verjaring = verval van de strafvordering na verloop van een zekere termijn bij wet
voorzien.
Reden: overwegingen van algemeen belang, na bepaalde periode geen verstoring van de
rechtsorden nodig
Is ≠ redelijke termijn: doel is verdachte te beschermen, door hem niet in onzekerheid te laten.
Rechter beslist over de toepassing. Begintermijn is vanaf de vervolging;
Verjaring: voorzien door de wet, niet te omzeilen
Begin termijn: feiten
Wat moet er binnen de termijn gebeuren: eindbeslissing ten gronde
Welke termijn: artikel 21 V.T.S.v
3) Opheffing of vernietiging van de strafwet
(art. 2, SW): “Geen misdrijf kan worden gestraft met straffen die bij de wet niet waren
gesteld voordat het misdrijf werd gepleegd.
Indien de straf, ten tijde van het vonnis bepaald, verschilt van die welke ten tijde van
het misdrijf was bepaald, wordt de minst zware straf toegepast.”
Niet voor burgerlijke vordering ! Vw: tijdig ingesteld + EHRM
Vb. overspel
indien het niet meer strafwaardig is dan wordt er geen misdrijf gepleegd.
Vb: dus als de wet wijzigt en er geen straf meer is dan kan je niet meer vervolgd worden.
Stel dat je feiten pleegt en een paar maand later wijzigt de wet dan telt de straf die gelde ten
tijden van de feiten dus niet de nieuwe wijziging.
4) Verruimd verval tegen betaling van een geldsom – politie/ administratie /
Art. 216 bis, SV
= VSBG = Verval van de Strafvordering tegen Betaling van een Geldsom (minnelijke
schikking) voorziet de mogelijkheid voor het openbaar ministerie om onder bepaalde
4
