Samenvatting
Samenvatting Biologie vakinhoud II.1: Circulatie
Samenvatting biologie vakinhoud II.1: Circulatie
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 25 pagina's
Voorbeeld 3 van de 25 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Biologie vakinhoud II.1: Circulatie1. De ontdekking van de bloedsomloop
- Erasistratos (304-250 v.C.)
Verrichtte secties op slagvelden in Griekenland + Klein-Azië
Volgens hem vervoerden zenuwen, slagaders + aders bloed met allerlei stoffen
Gemaakt door Vesalius.
Op welke manier vervoer gebeurde, wist hij niet
Paste als 1st bij zieken aderlating (= bloedaftapping) toe
- Galenus (129-199 n.C.)
Veronderstelde: lever = spiritus naturalis, hart = spiritus vitalis + hersenen = spiritus animalis
Toonde als 1ste aan dat bloedvaten bloed vervoeren en geen lucht
- Andreas Vesalius (1514-1564) huidige kennis op gebaseerd
Publiceerde boeken met duidelijke platen van menselijk lichaam = meest complete tot nu toe
Had geen inzicht in bloedcirculatie zelf
Verrichtte in Leuven in 1537 zijn 1ste openbare sectie
Werd hoogleraar in Padua (Italië) = belangrijkste centra van wetenschap in Renaissance
- William Harvey (Engelsman)
Studeerde in Padua theorie over dubbele bloedsomloop
“Bloed + geest zijn net zo min te scheiden als vlam + vonken.”
Duurde lang tot zijn theorie over gesloten bloedsomloop (bij zoogdieren) aanvaard werd
2. Functies van het circulatiestelsel
- In alle cellen van lichaam vindt stofwisseling plaats
o Cellen hebben voedingsstoffen (bouw- en brandstoffen) + zuurstof nodig
o Afvalstoffen worden weggewerkt
Anders kunnen ze cellen + inwendige milieu vergiftigen
- Transport van cel naar cel
o Diffusie
o Osmose
o Actief transport
- In menselijk lichaam met veel cellen zou transport van cel naar cel veel te veel tijd kosten
Lichaam beschikt over circulatiestelsel
- Circulatiestelsel bestaat uit bloedvatenstelsel + lymfatisch stelsel
Bloedvatenstelsel bestaat uit hart, bloedvaten en bloed
Lymfatisch stelsel ondersteunt werking van bloedvatenstelsel + speelt belangrijke rol bij
verversing van weefselvloeistof + afweer
- 5 functies:
o Aanvoer van voedingsstoffen
Worden vanuit maagdarmkanaal via darmwand overgedragen aan bloed
Bloed vervoert deze via lever naar organen + weefsels
Worden daar gebruikt voor bouw- en/of energiestofwisseling
o Afvoer van afvalstoffen
Bij stofwisseling vrijgekomen afvalstoffen in organen + weefsels
Worden in bloed en lymfe opgenomen + vervoerd naar uitscheidingsorganen
, o Transport van gassen
Bloed vervoert voor energiestofwisseling de benodigde O 2 vanuit longen naar weefsels
CO2 die bij verbranding vrijkomt: door bloed vanuit weefsels naar longen getransporteerd
o Transport van hormonen + beschermende stoffen
Hormoonklieren produceren op verschillende plaatsen in lichaam veelheid aan hormonen
Worden afgegeven aan bloed vervoert naar plaats van bestemming
Ook beschermende stoffen (tegen ziekten, …) worden door hele lichaam verspreid
Lymfatisch systeem speelt grote rol
o Verspreiding van warmte
Bloed zorgt voor verspreiding + afvoer van warmte in hele lichaam
3. Bloed
- Hoeveelheid in mens is +/- 7,5% van lichaamsgewicht
Vloeibaar, enigszins stroperig weefsel
Bestaat uit bloedcellen die in waterige tussencelstof rondzweven
- Maak je bloed onstolbaar + laat je het een tijdje in reageerbuis staan
Ontstaat bezinksel met daarboven lichtgele vloeistof
Bloedcellen (+/- 45% van totale hoeveelheid) zijn bezonken + rest (55%) is bloedplasma
Figuur : De bestanddelen van bloed en hun belangrijkste functies
, A) Bloedplasma
1) Water
- Bestaat voor 91% uit water in darmen = water opgenomen in bloed
- Functies water:
o Warmtebuffer
Makkelijk overtollige warmte opnemen + afgeven zonder zelf veel van temperatuur te
veranderen
o Oplosmiddel
Veel stoffen kunnen alleen vervoerd worden opgelost in water
Afvoer van water vindt plaats via nieren, huid, longen + ontlasting
2) Plasma-eiwitten
- Bloedeiwitten in bloedplasma = albuminen, fibrinogeen + globulinen
3) Elektrolyten
- Bestaat voor +/- 1% uit opgeloste zouten (vooral Na-, K- en Ca- ionen)
Aangevuld vanuit spijsverteringskanaal
Afvoer van overtollige zouten = hoofdzakelijk via nieren + huid
Verhouding tussen ionen moet constant blijven verhinderen anders goed functioneren
van zenuwen + spieren
- Heeft constante osmotische waarde die door opgeloste zouten op peil wordt gehouden
Waarde = 0,9% keukenzoutoplossing (NaCl)
Bij operaties/toedienen van infuus = gebruikte vloeistof fysiologische zoutoplossing
- Carbonaationen (HCO3-) komen in hoge concentratie in bloedplasma voor
In deze vorm = koolstofdioxide vervoerd
- Vervoert bloedgassen
o Opgeloste zuurstof Relatief
o Koolstofdioxide weinig
o Stikstof
Speelt geen rol in ons lichaam
Wordt d.m.v. diffusie uit ingeademde lucht in bloedplasma opgenomen
We ademen stikstof ongebruikt uit
4) Stoffen die tijdelijk in het bloed zitten
- Zitten voortdurend stoffen die tijdelijk + in wisselende hoeveelheden aanwezig zijn
o Gassen + voedingsstoffen uit spijsverteringskanaal /voorraadplaatsen (bv. onderhuids vet)
o Afvalstoffen bv. ureum: naar nieren om verwijderd te worden
o Hormonen + vitamines Regulerende stoffen
B) Bloedeiwitten
- In bloedplasma = groot aantal bloedeiwitten aanwezig
Voornamelijk in lever aangemaakt + na verloop van tijd daar ook weer afgebroken
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper MH2003. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 81849 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen