Biologie vakinhoud II.1: Voortplanting van mensen
1. Primaire en secundaire geslachtskenmerken
- Primaire geslachtskenmerken = al bij geboorte aanwezig
Meisje Jongen
o Eierstokken + eileiders o Testes (teelballen)
o Baarmoeder o Bijballen
o Vagina o Prostaat
o Uitwendige schaamdelen (vulva) o Penis
- 1/ 40 800 baby's intersekse persoon
Niet zien of het een meisje/jongen is, omdat baby met vrouwelijke + mannelijke
geslachtskenmerken geboren is
Vroeger: ouders bepalen kort na geboorte of hun kind man/vrouw werd
Nu: kind zelf kan bepalen wat het wil zijn
- Secundaire geslachtskenmerken = typerende sekseverschillen die o.i.v. geslachtshormonen
tijdens groei van individu tot ontwikkeling komen
Hormonen vanaf begin van puberteit geproduceerd
Meisje Jongen
o Volgroeide eierstokken, baarmoeder, vagina o Volgroeide testes + penis
en vulva o Stemverlaging ('baard in de keel')
o Menstruele cyclus; o Beharing onder oksels, in
o Borsten schaamstreek, in gezicht, op borst
o Beharing onder oksels + in schaamstreek en op ledematen
o Verbreding van bekken o Grotere bot- en spierontwikkeling
o Toename van onderhuids vet op bepaalde dan bij de vrouw
plaatsen, zoals heupen + bovenbenen.
- Intersekse personen ontwikkelen vrouwelijke + mannelijke secundaire geslachtskenmerken
Kan in veel verscheidene vormen
Meeste intersekse personen voelen zich man of vrouw
Kleiner aantal voelt zich tussen mannelijk + vrouwelijk in of geen van beiden
, 2. Mannelijke voortplantingsorganen
- Voortplantingsorganen van man bestaan uit volgende onderdelen:
o Penis;
o Testes (teelballen, zaadballen)
o Bijballen
o Zaadleiders
o Zaadblaasjes
o Klieren van cowper
o Prostaat
- Organen zitten voor deel buiten buikholte alleen bij zoogdieren het geval
Testes = in embryonale ontwikkeling binnen in de buikholte aangelegd, maar vóór geboorte
‘dalen ze in’
Als ze in buikholte blijven zitten, kunnen ze later geen zaadcellen vormen
A) Penis
- Penis bevat 3 zwellichamen bestaan uit sponsachtig bindweefsel
Urinebuis loopt door onderste zwellichaam
Zwellichamen bevatten veel bloedvaten
Seksuele opwinding bloedtoevoer neemt naar zwellichamen sterk toe + ontstaat erectie
- Huid van penis = dun + slechts licht met onderlaag verbonden
Huid ligt als dubbellaag over eikel heen = voorhuid
Aan binnenkant van voorhuid = kleine kliertjes die slijmerig vocht afscheiden
- In de plooien van voorhuid = constant wittige vette stof gevormd = smegma
Houdt eikel soepel + glad
Bestaat uit afgestorven huidcellen, prostaatvocht en kliervocht uit kleine kliertjes
, - Huid van penis + eikel = gevoelig voor wrijving, die tot erectie + tot orgasme kan leiden
Sperma uitgestoten (ejaculatie)
B) Testes en spermaontwikkeling
- Testes (teelballen) liggen in balzak (scrotum)
In testes spermacellen ontwikkelen + rijpen = spermatogenese (zaadcelontwikkeling)
- Spermatogenese begint bij spermatogonia
Diploïd + liggen aan buitenkant van wand van zaadbuisjes
Hiertussen = sertolicellen door voedende + ondersteunende functie onmisbaar
- Vanaf puberteit spermatogonia o.i.v. testosteron delen
Mitotische delingen gaan continu door zeer veel spermatocyten ontstaan (± 3 milj./dag)
- Spermatocyten in richting van lumen van zaadbuisjes opgeduwd + ondergaan meiose
Haploïde cellen = spermatiden differentiëren tot rijpe spermacellen (zaadcellen)
Worden naar bijbal afgevoerd
- Bijbal ligt dicht tegen teelbal aan + bestaat uit gekronkelde buis van ± 5 m lengte
Afhankelijk van seksuele activiteit blijven spermacellen daar korte /langere tijd in bijbal
Functie bijbal = opslagplaats
Na 2-3 weken spermacellen afgebroken + geresorbeerd
In testes ook leydigcellen produceren testosteron
Dwarsdoorsnede van een zaadbuisje (SEM)
- Se = sertolicellen
- St = staarten (van de spermatozoa)
- Sd = spermatiden
- Sg = spermatogonia
- Sc = spermatocyt
Zaadcelontwikkeling
1) Zaadstreng
2) Zaadleider
3) Zaadbuisjes waarin
spermacellen ontstaan
4) Netwerk van zaadbuisje
5) Spermacel-afvoerende
zaadbuisjes
6) Zaadbuis in de bijbal
7) Primaire spermatocyt
8) Secundaire spermatocyt
9) Spermatiden
10) Spermacellen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper MH2003. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.