Deze samenvatting is geschreven aan de hand van het boek LIFT van VAN IN en BUZZ van Plantyn
De hoofdstukken die aanbod komen zijn:
- BUZZ THEMA 3: INKOMENESVERDELING EN - HERVERDELING
- LIFT BEDRIJFSWETENSCHAPPEN T1
- LIFT BEDRIJFSWETENSCHAPPEN T2
- LIFT ALGEMENE ECONOMIE T2
Marie Wauters Economie Semester 2
2023 - 2024
BUZZ THEMA 3: INKOMENESVERDELING EN - HERVERDELING
OV4 Hoe kan de overheid de inkomens herverdelen? .
1. Van primaire inkomen naar beschikbaar inkomen
Primaire inkomen: Het geld dat je verdient met werken of ondernemen.
=> niet iedereen heeft een PI
=> Gevolg: inkomsten ongelijkheid
Beschikbaar inkomen
≠ primair inkomen
- kunnen gezinnen vrij besteden
- is het relevantste inkomen vanuit welvaartstandpunt
Mensen die geen PI hebben;
=> werklozen, zieken, gepensioneerde, huismannen/vrouwen, …
=> krijgen geld van de overheid ( transfers )
=> geen tegenprestatie voor leveren
=> zowel belast als niet belastbaar
=> De Rode vakken verwijzen naar de herverdeling door de overheid: 2 grote herverdelingsmechanismen;
Voordelen Nadelen
Gezinnen waar geen/weinig inkomsten zijn; Gezinnen waar voldoende inkomsten zijn;
- minder belastingen betalen - meer belastingen betalen
- meer transfers ontvangen - minder/geen transfers ontvangen
LORENZCURVE
- curve van beschikbaar inkomen dichter naar diagonaal gaan
inkomens worden gelijker verdeeld
De Belgische personenbelasting vermindert de
inkomensongelijkheid: de Lorenzcurve na belastingen ligt
duidelijk dichter tegen de diagonaal dan de Lorenzcurve
vóór belastingen.
2. Overheidsmaatregelen op fiscaal vlak
Belastingdienst = fiscus (heffen en innen van belastingen)
SOORTEN BELASTINGEN + DOEL
=> ons land heft belastingen op verschillende beleidsniveaus (federaal, gewest, gemeente)
Soorten belastingen
1) Directe belastingen
2) Indirecte belastingen
3) Sociale zekerheidsbijdrage
Directe belastingen Indirecte belastingen
= worden geint op inkomen of vermogen = worden geheven bij het stellen van
bepaalde handelingen (productie en
verbruik en ook bij bepaalde juridische
feiten)
- Btw
- Personenbelasting
- Accijnzen
- Vennootschapsbelasting
- Douanerechten
- (On)roerende voorheffing
- Milieutaxen
2 kennen
- Successierechten
Parafiscale ontvangsten
= financiële middelen die door de overheid worden ingezameld, maar die niet rechtstreeks
afkomstig zijn uit belastingen. Heffingen die zijn gekoppeld aan bepaalde sociale of
economische doelen.
- Systeem sociale bijdrage
- Sociale zekerheidsbijdragen
Doel van de belastingen?
1) Welvaart / inkomen herverdelen
2) Hun uitgaven financieren (wegeninfrastructuur, werking overheidsdiensten,
onderwijs, sociale zekerheid, gezondheidszorg, rentelasten op de overheidsschuld)
3) Gedrag van burgers sturen: bepaalde goederen en diensten aanmoedigen en andere
ontraden door de prijs ervan te beïnvloeden (bijvoorbeeld via accijnzen op benzine,
tabak)
2
,Marie Wauters Economie Semester 2
2023 - 2024
DE PERSONENBELASTING
= grootste deel van de directe belastingen
=> het jaar nadat (X+1) je de inkomsten heb verworven (x) moet je deze aangeven bij de
belasting aangiften
*ingaven in Juni X+1
X = inkomsten jaar X + 1 aanslag jaar
Jaar waarin de inkomsten worden verdient Jaar waarin de inkomsten worden
aangegeven
Alle natuurlijke personen (ook eenmanszaken) met woonplaats of vermogens beheer in
BE
Vanaf 18j EN <18 die een studente job doen Alle natuurlijke
Alle inkomsten worden dan samen geteld personen vanaf 18j met
woonplaats in BE
1) Beroeps of bedrijfsinkomens
o Loon / salaris
Alle naturlijke
o Vervanginkomens Wie is onderworpen
personen vanaf 18j met
aan de
vermogens beheer
2) Onroerende inkomsten personenbelasting?
vanuit BE
o Huurinkomsten
o Inkomsten uitvastgoedbeleggingen sommige minderjarige
(studentenjobs,
3) Roerende inkomsten onderhoudsgeld, ...)
o Dividenden
o Rente-inkomsten
4) Diverse inkomsten
- Royalty’s (Inkomsten die worden verdiend door het gebruik van
intellectueel eigendom, zoals auteursrechten op boeken, …
o Prijzen en prijzengeld
Kosten die je maakt om inkomsten te verwerven mag je aftrekken (per
inkomstencategorie) = netto inkomsten Netto beroepsinkomen
Kosten die je maakt in kader van werk mag je aftrekken
= beroepskosten + Netto onroerende
o Kostenforfait inkomsten
= de fiscus verleent €5040 aan werknemers -> aftrekken van
aan te geven beroepsinkom + Netto roerende
inkomsten
=> beroepsinkomen zal verminderen minder belastingen
betalen + Netto diverse
inkomsten
Aftrek van werkelijke kosten
- aftrekbare bestedingen
(=beroepskosten)
=> denk je dat je gemaakte kosten groter dan forfait?
=> kosten aftrekken aantonen + aftrekken van beroepsinkomen = netto belastingbaar
inkomen
= belastbare basis
personenbelasting
Aftrekbare bestedingen
= uitgaven die belastingbetalers mogen aftrekken van hun belastbaar inkomen bij het
berekenen van hun belastingverplichting. Dit verlaagt het belastbare inkomen en
resulteert in een lagere belasting. Voorbeelden zijn zakelijke kosten, medische uitgaven,
hypotheekrente en liefdadigheidsbijdragen.
3
, Marie Wauters Economie Semester 2
2023 - 2024
HERVERDELED EFFECT VAN DE PERSONENBELASTING
Belastingstelsels
1) Proportionele belasting
=> iedereen betaalt hetzelfde percentage op het volledige belastbaar inkomen
2) Globaal progressieve belasting
=> iedereen betaalt een bepaald percentage belasting; hoe hoger het inkomen, hoe
hoger het percentage.
3) Getrapte progressieve belasting
=> het inkomen word in schijven verdeeld. Elke schijf word belast tegen een ander
percentage.
BELGIE -> getrapte progressieve belasting
Het minst herverdelend: de proportionele belasting
Het meest herverdelend: de globaal progressieve belasting
Belastingvrije som
Een vast bedrag dat belastingplichtigen mogen aftrekken van hun belastbaar inkomen
voordat belastingen worden berekend, met als doel het verminderen van het
belastingbedrag.
- Iedereen heeft recht op een belastingvrije som Belgische personenbelsting
Wettelijk samenwonende = gehuwde
Feitelijk samenwonenden = alleenstaanden aanpassing; herverdeelt want;
- belastingvrij minimum De inkomens van belgen zijn
- de verhoging van dit belastingvrije minder scheef verdeelt na
minimum voor het aantal kinderen belastingen dan voor belastingen
- de verminderingen op de => de aangepaste Lorenzcurve staat
verchuldigde belasting dichterbij de diagonaal
Belastingvermindering & aftrekbare bestedingen
Kenmerken Belastingverminderingen Aftrekbare Bestedingen
Direct verminderen van het Verminderen van het
Doel
belastingbedrag. belastbare inkomen.
Impact op Vermindert het totale Vermindert het belastbare
belasting belastingbedrag. inkomen.
Gerelateerd aan specifieke situaties Verschillende uitgaven zoals
Toepassing (bijv. kinderen, energiebesparing, hypotheekrente, medische
goede doelen). kosten, studiekosten, enz.
Kinderbijslag, Hypotheekrente-aftrek,
Voorbeeld
energiebesparingskrediet. medische kosten.
Op je loon word er al bedrijfsvoorheffing af ge houden. Als je meer voorheffing heb betaalt
dan je verschuldigd ben zal je het verschil “terug trekken”.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mariewauters. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
