100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Eerder door jou gezocht
Eerder door jou gezocht
logo
Genen en Cellen - Genen deeltoets 1 €7,16   In winkelwagen
Snel navigeren naar
Voorbeeld
  2.  
  3. Vrije Universiteit Amsterdam (VU)
  4.  
  5. Genen en cellen (AB_470194)

College aantekeningen

Genen en Cellen - Genen deeltoets 1
 10 keer bekeken  0 keer verkocht
  • Vak
  • Genen en cellen (AB_470194)
  • Instelling
  • Vrije Universiteit Amsterdam (VU)

Hoorcollege aantekeningen deeltoets 1 Genen van het vak Genen en Cellen (Gezondheidswetenschappen jaar 1)

Voorbeeld 3 van de 18  pagina's

Document informatie

  • 11 september 2024
  • 18
  • 2021/2022
  • College aantekeningen
  • Dr. j.p. van ulsen
  • Alle colleges

Onderwerpen

  • dna
  • proteoom
  • genoom
  • dna sequentie
  • rna
  • replicatie
  • basen
  • template streng
  • telomeren
  • eukaryoten

Geschreven voor

  • Vrije Universiteit Amsterdam (VU)
  • Gezondheidswetenschappen
  • Genen en cellen (AB_470194)
Alle documenten voor dit vak (36)

Verkoper

avatar-seller
maritvangageldonk

Voorbeeld van de inhoud

G&C‌‌Genen‌ ‌



College‌‌1‌ ‌
‌
‌
DNA‌‌vormt‌‌genoom‌‌(bevat‌‌code‌‌voor‌‌leven,‌‌bevat‌‌de‌‌genen‌‌van‌‌een‌‌organisme)‌ ‌
- Ieder‌‌organisme‌‌heeft‌‌een‌‌genoom,‌‌ook‌‌eencelligen‌ ‌
- Alle‌‌cellen‌‌hebben‌‌hetzelfde‌‌genoom‌‌(mens‌‌heeft‌‌10^13‌‌-‌‌10^14‌‌cellen)‌ ‌
- Bepaalt‌‌wat‌‌organisme‌‌kan‌‌doen‌ ‌
- Wordt‌‌doorgegeven‌‌aan‌‌nakomelingen‌ ‌
- Informatie‌‌wordt‌‌niet‌‌altijd‌‌afgelezen‌‌→‌‌regulatie‌
- Niet‌‌in‌‌elke‌‌cel‌‌is‌‌alle‌‌informatie‌‌nuttig‌‌en‌‌bruikbaar‌ ‌
- Structurele‌‌genen:‌‌coderen‌‌voor‌‌eiwitten‌ ‌
‌
Proteoom‌‌=‌‌de‌‌dynamische‌‌verzameling‌‌eiwitten‌‌in‌‌een‌‌cel‌‌(in‌‌tegenstelling‌‌tot‌‌genoom‌‌niet‌‌constant),‌‌
zijn‌‌de‌‌genen‌‌uit‌‌het‌‌genoom‌‌die‌‌wel‌‌worden‌‌gebruikt‌‌in‌‌die‌‌specifieke‌‌cel‌ ‌
Verschilt‌‌per‌‌celtype,‌‌conditie‌‌en‌‌in‌‌de‌‌tijd‌‌( jonge‌‌cel‌‌vs‌‌oude‌‌cel)‌ ‌
De‌‌eiwitten‌‌functioneren‌‌in‌‌metabolisme,‌‌signalering‌‌en‌‌regulatie‌ ‌
- Proteoom‌‌is‌‌weergave‌‌van‌‌functies‌‌cel‌‌op‌‌dat‌‌moment‌ ‌
- Genoom‌‌geeft‌‌alle‌‌mogelijke‌‌functies‌ ‌
‌
Genoom:‌ ‌
- Overgeërfde‌‌eigenschappen‌‌van‌‌ouders‌‌ ‌(kan‌‌oorzaak‌‌erfelijke‌‌ziekte‌‌zijn)‌ ‌
- Mutaties‌‌kunnen‌‌leiden‌‌tot‌‌verstoorde‌‌processen‌‌in‌‌cellen‌ ‌(kan‌‌bv‌‌kanker‌‌veroorzaken)‌ ‌
- Altijd‌‌invloed‌‌van‌‌omgevingsfactoren‌ ‌
- Kunnen‌‌mutaties‌‌induceren‌ ‌
- Kunnen‌‌DNA-structuur‌‌(chromatine)‌‌veranderen‌ ‌
‌
Sequentie‌‌van‌‌DNA‌‌is‌‌te‌‌bepalen‌ ‌
- Genomics;‌‌welke‌‌genen‌‌zijn‌‌er?‌ ‌
- Screenen‌‌voor‌‌bekende‌‌mutaties‌ ‌
Diagnostiek‌‌en‌‌DNA‌ ‌
- Voorspellen‌‌kans‌‌op‌‌ziekte,‌‌door:‌‌bevolkingsonderzoek‌‌(hielprik),‌‌genetisch‌‌profiel‌‌en‌‌risico‌‌op‌‌
aandoening,‌‌ook‌‌afhankelijk‌‌van‌‌omgevingsfactoren‌ ‌
‌
DNA/RNA-structuur‌ ‌
- Zijn‌‌ketens‌‌van‌‌nucleotiden‌‌(monomeren‌‌van‌‌DNA/RNA)‌ ‌
- Het‌‌zijn‌‌strengen‌‌(lineaire‌‌polymeren‌‌van‌‌DNA/RNA-nucleotiden)‌ ‌
- Dubbele‌‌helix‌‌(twee‌‌verbonden‌‌strengen‌‌DNA),‌‌RNA‌‌is‌‌enkel‌ ‌
- Chromosomen‌‌(complexe‌‌structuur‌‌van‌‌dubbelstrengs‌‌DNA‌‌en‌‌gespecialiseerde‌‌eiwitten‌‌die‌
ervoor‌‌zorgen‌‌dat‌‌het‌‌in‌‌de‌‌cel‌‌past)‌ ‌
‌

, G&C‌‌Genen‌ ‌



DNA:‌ ‌
- 4‌‌nucleotiden‌‌(A,‌‌T,‌‌C,‌‌G)‌ ‌
- Opgebouwd‌‌uit‌‌3‌‌componenten‌ ‌
- Phosphate‌‌group‌ ‌
- Pentose‌‌suiker‌‌(deoxyribose)‌ ‌
- DNA‌‌=‌‌deoxyribonucleic‌‌acid‌ ‌
- Nitrogene‌‌basee‌ ‌
- Purines‌→ ‌ ‌‌Adenine,‌‌Guanine‌ ‌
- Pyrimidines‌‌→‌‌Cytosine,‌‌Thymine‌ ‌
- Is‌‌een‌‌template‌‌voor‌‌de‌‌codering‌‌van‌‌RNA‌‌(code‌‌wordt‌‌afgelezen)‌ ‌
RNA:‌ ‌
- 4‌‌nucleotiden‌‌(A,‌‌U,‌‌C,‌‌G)‌ ‌
- Opgebouwd‌‌uit‌‌3‌‌componenten‌ ‌
- Phosphate‌‌group‌ ‌
- Ribose‌ ‌
- Nitrogene‌‌base‌ ‌
‌
Vorming‌‌nucleotideketen‌‌door‌‌condensatie‌‌(de-hydratie)‌‌waarbij‌‌H2O‌‌wordt‌‌afgesplitst‌ ‌
‌
Sugar-phosphate‌‌backbone‌ ‌
- Basen‌‌steken‌‌uit‌‌(richting‌‌de‌‌andere‌‌streng,‌‌binden‌‌aan‌‌elkaar‌‌met‌‌H-bruggen)‌ ‌
- 2‌‌H-bruggen‌‌tussen‌‌A-T‌ ‌
- 3‌‌H-bruggen‌‌tussen‌‌G-C‌ ‌
- Richting:‌‌5’‌‌→‌‌3’‌‌!!!‌ ‌
‌
Erwin‌‌Chargoff‌‌ ‌kwam‌‌achter‌‌die‌‌baseparen.‌‌Want‌‌de‌‌hoeveelheid‌‌A‌‌was‌‌gelijk‌‌aan‌‌T‌‌en‌‌de‌‌hoeveelheid‌‌
C‌‌was‌‌gelijk‌‌aan‌‌G‌ ‌
De‌‌strengen‌‌zijn‌‌een‌‌soort‌‌spiegelbeelden‌‌van‌‌elkaar‌ ‌
Zijn‌‌complementair‌‌en‌‌antiparallel‌ ‌
‌
DNA‌‌replicatie‌ ‌
Semiconservatief:‌‌één‌‌streng‌‌dient‌‌als‌‌template‌‌voor‌‌het‌‌synthetiseren‌‌van‌‌de‌‌tweede‌‌streng‌ ‌
Originele‌‌strengen‌‌=‌‌“Parental‌‌strands”‌ Nieuwe‌‌strengen‌‌=‌‌“Daughter‌‌strands”‌ ‌
‌Template‌‌(matrijs)‌ ‌\->‌‌complementair‌‌aan‌‌template‌‌streng‌ ‌
Ontstaan‌‌twee‌‌dochtermoleculen‌‌met‌‌1‌‌parental‌‌en‌‌1‌‌daughter‌‌strand‌ ‌
‌
‌

, G&C‌‌Genen‌ ‌



‌
‌
Origin‌‌of‌‌replication‌‌→‌‌zorgt‌‌voor‌‌opening‌‌genaamd‌‌de‌‌replication‌‌
bubble‌‌die‌‌twee‌‌replicatievorken‌‌vormt‌ ‌
DNA-replicatie‌‌gaat‌‌verder‌‌vanuit‌‌de‌‌vorken‌ ‌
Bij‌‌een‌‌eukaryote‌‌cel‌‌gebeurt‌‌dit‌‌op‌‌meerdere‌‌plaatsen‌‌tegelijk‌ ‌
‌
DNA‌‌helicase‌‌vormt‌‌een‌‌ring‌‌met‌‌daarin‌‌een‌‌gat‌‌en‌‌door‌‌die‌‌over‌‌het‌‌
DNA‌‌te‌‌verschuiven‌‌haalt‌‌het‌‌de‌‌strengen‌‌van‌‌elkaar‌‌af‌ ‌
Single-strand‌‌binding‌‌proteins‌‌zorgen‌‌ervoor‌‌dat‌‌er‌‌niet‌‌meteen‌‌weer‌‌
nieuwe‌‌binding‌‌tussen‌‌de‌‌strengen‌‌gevormd‌‌wordt‌ ‌
DNA‌‌topoisomerase‌‌voorkomt‌‌helixvorming‌‌van‌‌het‌‌DNA‌‌als‌‌helicase‌‌
erlangs‌‌moet,‌‌zo‌‌wordt‌‌de‌‌spanning‌‌niet‌‌te‌‌groot‌ ‌
DNA‌‌polymerase‌ ‌
- Synthetiseert‌‌covalente‌‌binding‌‌tussen‌‌twee‌‌nucleotides‌ ‌
- Tri-phosphate‌‌nucleotiden:‌‌twee‌‌phosphaat‌‌(Pyrophosphate)‌‌eraf‌‌→‌‌ontstaat‌‌energie‌ ‌
- Kan‌‌niet‌‌zomaar‌‌op‌‌een‌‌template‌‌starten‌ ‌
- Primer‌‌nodig‌‌(gesynthetiseerd‌‌door‌‌enzym‌‌Primase‌‌(RNA-polymerase))‌ ‌
- 12-14‌‌nucleotides‌‌lang‌ ‌
- Primer‌‌is‌‌kort‌‌RNA-molecuul,‌‌wordt‌‌later‌‌vervangen‌‌voor‌‌DNA‌ ‌
- Werkt‌‌van‌‌5’‌‌(phosphate)‌‌naar‌‌3’‌‌(OH)‌ ‌
‌
Leading‌‌strand‌‌wordt‌‌in‌‌1x‌‌van‌‌5’‌‌naar‌‌3’‌‌gevormd‌‌→‌‌maar‌‌één‌‌RNA‌‌primer‌‌nodig‌ ‌
Lagging‌‌strand‌‌wordt‌‌steeds‌‌een‌‌primer‌‌gemaakt,‌‌die‌‌wordt‌‌verlengd,‌‌dan‌‌wordt‌‌weer‌‌een‌‌primer‌‌
gemaakt‌‌en‌‌verlengd.‌‌Daardoor‌‌ontstaan‌‌vele‌‌okazaki‌‌fragmenten‌ ‌
DNA‌‌ligase‌‌voegt‌‌alle‌‌okazaki‌‌fragmenten‌‌samen‌‌door‌‌covalente‌‌bindingen‌‌te‌‌vormen‌ ‌
‌
Telomeren:‌ ‌
- ‌Serie‌‌herhaalde‌‌nucleotide‌‌sequenties‌‌(repeats)‌‌aan‌‌beide‌‌eindes‌‌van‌‌chromosomen‌‌(in‌‌
eukaryoten)‌ ‌
- Eigen‌‌vorm‌‌van‌‌DNA‌‌replicatie‌ ‌
- Telomeer‌‌aan‌‌3’-OH‌‌kant‌‌is‌‌enkelstrengs‌ ‌
- Overhang‌‌aan‌‌3’‌‌kant‌ ‌
- Sequentie‌‌repeats‌‌in‌‌mens:‌‌5’-GGGTTA-3’‌ ‌
- Zo‌‌wordt‌‌bij‌‌elke‌‌replicatie‌‌de‌‌onderste‌‌streng‌‌ ‌
weer‌‌ietsje‌‌korter,‌‌daar‌‌zijn‌‌telomeren‌‌voor‌ ‌
- In‌‌lagging‌‌strand‌‌haalt‌‌DNA‌‌polymerase‌‌primer‌‌weg‌‌en‌‌vult‌‌de‌‌sequentie‌‌dan‌‌weer‌‌
vanaf‌‌3’-OH‌‌van‌‌volgend‌‌fragment‌ ‌
- Maar:‌‌DNA‌‌polymerase‌‌vindt‌‌aan‌‌het‌‌eind‌‌van‌‌een‌‌chromosoom‌‌geen‌‌startpunt‌‌(geen‌‌
vrij‌‌3’-OH),‌‌dus‌‌1‌‌streng‌‌blijft‌‌single‌ ‌
- Replicatie‌‌leidt‌‌dan‌‌bij‌‌elke‌‌ronde‌‌tot‌‌een‌‌korter‌‌lineair‌‌chromosoom‌‌en‌‌
uiteindelijk‌‌verlies‌‌van‌‌genen‌→ ‌ ‌‌daarom‌‌zijn‌‌er‌‌telomeren;‌‌zetrepeats‌‌aan‌‌het‌‌
uiteinde‌‌van‌‌het‌‌chromosoom‌‌door‌‌enzym‌‌Telomerase‌ ‌
‌

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maritvangageldonk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 67163 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€7,16
  • (0)
  Kopen