Samenvatting
Samenvatting thema 3 - diabetes mellitus
- Vak
- Instelling
Samenvatting thema 3 - diabetes mellitus
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 16 pagina's
Voorbeeld 3 van de 16 pagina's
In winkelwagen
In winkelwagen
Verkoper
Volgen
nickkjonk
Voorbeeld van de inhoud
Diabetes mellitus = ‘honingzoete doorstroom’, is een stoornis in de stofwisseling die wordtveroorzaakt door een absoluut of relatief tekort aan insuline dat leidt tot een chronisch verhoogd
bloedglucosegehalte.
De glucosestofwisseling is erop gericht om de plasma glucoseconcentratie stabiel te houden. Glucose
is de belangrijkste brandstof, vooral voor het brein en wordt normaliter niet uitgeplast. Bij DM is dit
wel het geval.
Om de homeostase van glucose te waarborgen zijn de volgende onderdelen van belang:
- Glucose: er is een permanente aanvoer van glucose voor het brein via de circulatie wat van
vitaal belang is. Glucose opname via bloed-hersenbarrière, hiervoor is geen insuline nodig om
dit op te nemen in de hersenen (brein werkt insuline onafhankelijk).
- Insuline: wordt aangemaakt in endocriene pancreas (1%) in de bètacellen van de eilandjes
van Langerhans in de pancreas. Streefwaarde glucosegehalte rond 8.0mmol.
Insuline zorgt dat glucose als brandstof beschikbaar is in de ‘insuline afhankelijke
weefsel/organen’; nu of in de (nabije)toekomst.
o Insuline receptoren bijna overal, niet in brein, nieren, darmen en rode bloedcellen.
Insuline levert brandstof voor processen in de cel middels glycolyse.
o Afbraak glucose tot energie ten behoefte van de cel middel omzetting glucose
pyruvaat + energie (2 ATP).
Is een ‘bouwer’ en zorgt voor energie opslag in weefsel middels glycogeen aanmaak =
glycogenese.
o Glucose (monosaccharide) door insuline omgezet in glycogeen (polysaccharide)
Bevordert lipogenese (vetaanmaak als doel opslag energie voor langere tijd)
o Glucose (o.a.) door insuline + vetzuren + glycerol omgezet in triglyceriden (vet).
Stimuleert opbouw van eiwitten in organen (eiwitsynthese)
o Aminozuren door insuline omgezet in proteïnen
Samengevat: draagt insuline bij aan glucosehomeostase om bloedglucose <8.0mmol/liter te houden.
Het is aanwezig als er veel glucose in het bloed is en het ‘’bouwt op’’/slaat energie op anabool.
Effecten van insuline
Glycogeensynthese
Glycolyse
Glycogenolyse ↓
Lever Gluconeogenese ↓
Eiwitsynthese
Ketogenese ↓
Glucosetransport
Glycogeensynthese
Spieren
Eiwitsynthese
Glucosetransport
Glycerolsynthese
Vetweefsel Vetzuursynthese
Triglyceridensynthese
Lipolyse ↓
, - Glucagon: geproduceerd in Alpha cellen, en is een ‘’tegenspeler van insuline’’. Wordt actief
wanneer glucose waarden < 3.6/3.9 mmol bedraagt. Het zorgt voor toename glucose vanuit
cellen naar het bloed en stimuleert gluconeogenese (het opbouwen/maken van glucose,
vanuit de lever,).
o Bevordert afbraak glycogeen glycogenolyse. Glycogeen door glucagon omgezet in
glucose.
o Tevens bevordert het lipolyse (afbraak van vet): vet is een stabiele voorraad +
bijvoorbeeld snachts continu verbruik gelucose waarbij voorraad uitgeput raakt en
vetvoorraad moet worden aangebroken.
Triglyceriden worden afgebroken tot vetzuren (in de lever) en door glucagon
afgebroken tot ketonen (aceton) welke gebruikt kunnen worden als
energiepakketjes.
Bij een te hoge aanwezigheid van ketonen, waarbij het lichaam onvoldoende
in staat is om te bufferen, wordt je bloed te zuur (onderdeel van diabetes
type 1).
o Tevens bevordert het proteolyse (eiwit afbraak): glucagon breekt eiwitten af tot
aminozuren (waarbij K+ vrijkomt). Aminozuren dienen vervolgens als bouwsteen voor
de gluconeogenese.
o Glucagon werkt samen met adrenaline en cortisol (breken ook af).
Samengevat: verhoogt glucosespiegel in het bloed en wordt aangemaakt wanneer glucose lager dan
3.6/3.9 is. Het stimuleert de afbraak van; glycogeen, aanmaak glucose en vet-/eiwitafbraak
(vetafbraak genereert ketonen). Glucagon werkt vooral katabool.
Bij sprake van hoog insuline (wil glucosespiegel
in bloed juist verlagen):
- Bevordert opname glucose in cellen.
- Stimuleert glycogeen aanmaakt
remt tevens afbraak glycogeen
- Remt de gluconeogenese
- Stimuleert de lipogenese, remt lipolyse
- Stimuleert de eiwitsynthese, remt
eiwitafbraak
- Remt vorming van ketogenese
Bij sprake van glucose 4.4-4.7 insuline laag
(wil glucosespiegel in het bloed verhogen):
- Glucagon nog niet actief
- Insuline laat rem op gluconeogenese
wat losser (fysiologisch neigt lichaam
naar gluconeogenese).
, Koolhydraatstofwisseling: Omzetting van glucose in glycogeen en andersom gebeurt in lever. Lever-
en spiercellen spelen een belangrijke rol bij het constant houden van de glucoseconcentratie i/h
bloed door bij lage bloedsuiker, glycogeen om te zetten in glucose en bij hoge bloedsuiker, glucose
om te zetten in glycogeen. Bij deze reacties zijn insuline en glucagon betrokken. Insuline slaat glucose
op in de vorm van glycogeen en glucagon maakt glucose vrij uit glycogeen.
Hoe wordt de bloedsuikerspiegel in balans gehouden?
Het lichaam met aantal mechanismen regelt de bloedsuikerspiegel kan regelen. Deze zijn:
Exogene inname van glucose
Gluconeogenese,
Glycogenolyse,
Glycogenese
Exogene inname van glucose (glucose uit voedsel): Glucose dat ingenomen wordt, zal een
kortstondige stijging van de bloedsuiker spiegel veroorzaken. Als tegenreactie zet het lichaam
insuline vrij. Dit zorgt dat organen, zoals lever en spieren, gevoeliger worden voor het vrij circulerend
glucose. Deze verhoogde gevoeligheid zorgt ervoor dat ze in staat zijn glucose op te slaan onder de
vorm van een meervoudig vertakt polysaccharide glycogeen. De benaming voor de opslag van
glucose als glycogeen = Glycogenese. Wanneer de bloedsuiker spiegel plotseling daalt, moet het
lichaam deze daling ook compenseren. Dit doet het m.b.v. 2 mechanismen:
Gluconeogenese: Hierbij wordt glucose gehaald uit niet-koolhydraten. In dit proces speelt de lever
een belangrijke rol. Deze zal, o.b.v. aminozuren en melkzuur, glucose kunnen produceren. Kost wel
veel energie.
Glycogenolyse: 2e mechanisme waarmee het lichaam de bloedsuiker spiegel kan regelen is de
glycogenolyse. Hierbij zal glycogeen, wat aanwezig is in lever en spieren, omgezet worden naar
glucose. Dit gebeurt o.i.v. glucagon. Er is nog een 2 e hormoon van belang: adrenaline. Wordt
geproduceerd in de bijnieren. Komt o.a. vrij bij angst, waarna je bloedsuikerspiegel drastisch stijgt.
Waardoor meer energie beschikbaar, om je sneller uit de voeten te maken.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nickkjonk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,93. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 80630 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen