Cluster abdomen, Geneeskunde jaar 3, Maastricht Un (GEN3001)
Instelling
Maastricht University (UM)
Dit document bevat het tweede deel van de uitwerkingen van alle colleges die gekend dienen te worden voor het schriftelijke examen. Zelf heb ik hiermee een score van 86% gehaald voor het schriftelijk examen.
Dit document bevat het tweede deel van de uitwerkingen van alle colleges die gekend
dienen te worden voor het schriftelijke examen. Zelf heb ik hiermee een score van 86%
gehaald voor het schriftelijk examen.
Epidemiologie
De incidentie van ovarium carcinoom in Nederland is 1200-1300 nieuwe gevallen per jaar.
Vergelijk je dit met borstkanker dan is dit een factor 10 >. De incidentie van
mammacarcinoom zit op de 15.000 nieuwe gevallen per jaar in Nederland. Dit betekent dat
de lifetime risk bij mammacarcinoom rond de 8% en bij eierstokkanker ligt dit rond de 1,2%
of 1/85 vrouwen.
Het trieste is dat wanneer je kijkt naar de incidentie van 1200-1300 versus de mortaliteit van
1000, dan is dit erg hoor. Bij mammacarcinoom is dit 3000/15000 per jaar. Dit leidt er weer
toe dat mensen die we kennen met de diagnose ovariumcarcinoom erg beperkt is. De
prevalentie is erg laag 3600. Ovarium kanker staat bekend als een silent killer. We zijn er
vaak laat bij. De kanker metastaseert snel omdat de ovaria gelegen zijn rond de slijmvliezen
en lymfe.
Kijkend naar de leeftijd dan is dit een aandoening die optreedt op de latere leeftijd. De
gemiddelde leeftijd is 65 jaar. 70-80% van de vrouwen zijn postmenopauzaal. Bij
postmenopauzale vrouwen die een ovarium tumor hebben is 30% een maligniteit. Bij
premenopauzale vrouwen die een ovarium tumor hebben is 7% een maligniteit.
Soms worden vrouwen op veel jongere leeftijd geconfronteerd met eierstokkanker
(epitheliale type). Erfelijke aanleg kan hier een reden voor zijn.
Anatomie
Als we kijken naar de eierstok, dan zitten daar veel verschillende cellen in. Van oudsher
dachten we dat de epitheliale types van eierstokkanker te maken had met het bekledend
mesotheel om die eierstok. Er zitten natuurlijk nog veel meer cellen in die eierstok. Het bevat
de germ cells die maligne kunnen ontaarden. Het bevat ook de stroma cellen die maligne
kunnen worden.
à Dit college gaat alleen over de
epitheliale tumoren omdat die in de
overgrote meerderheid van de
gevallen voorkomt. Die andere twee
zijn nog zeldzamer.
Etiologie
Zoals eerder gezegd dachten ze dat de epitheliale ovariumtumoren uit het bekledend
mesotheel ontstonden. Ze dachten dit door de ovulatie hypothese.
3
, Ovulatie hypothese
Volgens de ovulatie hypothese blijkt dat vrouwen die meer ovulaties hebben, vroege
menarche, late menopauze, geen zwangerschap. Hoe meer ovulaties hoe groter de kans is
op ovarium carcinoom. Bedenk wel, het zijn populatie gerelateerde theorieën. Dus je kan niet
zeggen tegen een vrouw die veel ovulaties heeft gehad dat zij een heel groot risico heeft op
ovariumkanker. Er is wel een correlatie. Het idee was dat het mesotheel beschadigd raakt
rond die ovulatie, er komt bloed bij vrij en dat leidt ertoe dat daar een grotere kans is dat die
cellen beïnvloed worden en zich maligne gaan ontaarden.
Inmiddels wordt er ook aan andere zaken gedacht, zoals het begrip retrograde menstruatie.
Dit houdt in dat het bloed tijdens de menstruatie via de eileiders richting het ovarium kan
stromen en in de buik terecht kan komen. Endometriose is hieraan gecorreleerd. Deze
theorie is uit 1927, meneer Samson.
Moleculaire carcinogenese
De stippellijn in het plaatje geeft een
scheidslijn aan tussen twee types
ovariumkanker, type 1 en type 2. Als je
zo naar de genen die genoemd worden
kijkt, zie je dat type 2 (TP53 en BRCA
1/2) tumorsuppressorgenen zijn. Bij type
1 zie je met name de oncogenen.
Oncogenen zijn meestal dominante
mutaties. Tumorsuppressorgenen zijn
meestal recessieve mutaties. Op het
moment dat je er eentje verliest, ben je
op weg naar het krijgen van kanker.
Vaak is het effect groter als je er twee
verliest. Terwijl als een oncogen
dominant muteert heb je een probleem.
Dit komt minder vaak voor omdat type 1
de sporadische kankers zijn. Type 2
kankers zitten in de erfelijke hoek.
Klinische en pathologische kenmerken
à Altijd wel een vraag op het
examen!
Type 2 komt het vaakst voor, BRCA
is de aangeboren mutatie. P53 is
niet het aangeboren.
Bij type 1 (sporadisch) moet je
ertegenaan lopen. Dat maakt ook
het verschil dat deze types in de
kliniek in alle tussenstadia worden
gevonden. Terwijl type 2 meestal
advances stage zijn. Type 2
ontwikkelt zich vaak in de eileider
en vormt daar een invasief
metastaserend type kanker. Tegen
de tijd dat het in het ovarium
terechtkomt is het eigenlijk al te
laat. Vandaar de silent killer.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper samenvatting12. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.
