connectie tussen perceptie & actie perceptie – actie koppeling
- Actie is noodzakelijk voor het waarnemen van info
- terugkoppeling info = foutendetectie & correctie plaatsvinden
terugkoppeling info niet altijd noodzakelijk geacht voor succesvolle uitvoering auto bewegingen
- rol tijdens leerproces bewegingen
- sensorimotorisch leren
Sensorimotorisch leren
- Proces
- organisme leert uit ervaringen
toekomstig (motorisch) gedrag beter aangepast aan omgeving
- terugkoppeling sensorische info= essentieel belang
gebruikt om succes (/ falen) van poging te evalueren
o Succesvolle pogingen = bewaard in geheugen
o niet succesvolle = vergeten
- gekenmerkt door “trial and error”.
Feedback
- terugkoppeling (sensorische) info
- 2 soorten
Intrinsieke feedback= door uitvoerder zelf gegenereerd
Extrinsieke feedback=via 3e persoon verschaft
herstel / verbetering sensorische input belangrijke doelstelling om motoriek te optimaliseren
1. Een classificatie van sensorische informatie
Schmidt
- 1988
- classificatie van sensorische info voorgesteld
- sensorische info tijdens bewegingsuitvoering beschikbaar
deel rechtstreeks in verband met bewegingsuitvoering
beweging gerelateerd
o info voor bewegingsuitvoering beschikbaar
o info tijdens bewegingsuitvoering beschikbaar
o info na bewegingsuitvoering beschikbaar
deel omgevingsinformatie
niets te maken met eigenlijke beweging
Voor aanvang beweging
- uitvoerder heeft bepaalde info belangrijk voor bewegingsuitvoering
vb: positionering ledematen in omgeving, snelheid naderend voorwerk enz
Tijdens & na uitvoering
- Info over eigenlijke beweging beschikbaar
Vb: gevoel beweging, visuele waarneming effecten beweging
- Afhankelijk van snelheid waarmee bewegingsuitvoering plaatsgrijptfeedback benut
bijsturing van de aan gang zijnde beweging /bijsturing volgende bewegingsuitvoering
feedback tijdens/na uitvoering = onderscheid
- intrinsieke / inherente feedback
info via diverse sensorische kanalen
visuele
o is het doel bereikt
o met welke snelheid
Nala Melis Pagina 1
, ML: H3:sesomotorisch leren
vestibulaire
auditieve
somatosensorische afferenten
o goed beeld graad van succes uitvoering
belangrijkste
volstaat voor juiste evaluatie beweging
info opgenomen en verwerkt door uitvoerder zelf
SOMS
o aangeleerd welke sensorische info met juiste bewegingsuitvoering
overeenstemt
via toegevoegde feedback
- extrinsieke / toegevoegde feedback
toegevoegd aan intrinsieke feedback
door therapeut verschaft
via technisch instrument verschaft
info op diverse manieren aanbieden
verbaal
visueel
info zelf kan ≠ accenten leggen
Voorbeelden
Info over goed / slecht uitvoeren beweging
score op algemene prestatie bewegingsuitvoering
Info over bewegingsverloop /positie ledematen in omgeving
2. Thorndikes’s Law of effect
informatie succes/falen proces sensorimotorisch leren beïnvloedenstimulus – respons
theorieën
- operante conditionering
- Edward Thorndikehoe proefdieren ontsnappen uit puzzel dozen
hongerig dier= in doos geplaatst buiten doos = voedsel
ontsnappenspecifieke actie/serie van acties uitvoeren
Belangrijk dier gewenste handeling al kan uitvoeren bij toeval ook vertonen
dier actie toevallig vertoond= ontsnappen uit doos
bij herhaalde pogingen=steeds sneller ontsnappen
dier leert wat te doen om doos te openen
thorndike’s law of effect
- essentie stimulus – respons theorie = uitgedrukt
- bekrachtiger = connectie tussen stimulus&respons te versterken
- gevolg
kans ↑ zelfde actie vertoond wanneer
zelfde situatie zich voordoet
zelfde prikkel zich aanbiedt
- Belangrijk
bekrachtiging = onmiddellijk na vertonen respons
tijd ertussen= te lang stimulus – respons connectie≠versterken
stimulus –respons gedrag ook rol bij leren acties?
Interceptie= vangen van snel bewegen voorwerp stimulus – respons gedrag
niet om actie te controleren
activatie stimulus – respons mechanisme
Nala Melis Pagina 2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper NM99. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.