Samenvatting van de lessen van oftalmologie. Dit behoort tot het vak zintuigen 1: dermatologie en oftalmologie (2de master). Deze samenvatting bevat alle leerstof van het onderdeel oftalmologie (slides + nota's uit de les).
1. Oogbol
- Oogbol
o Gelegen in de orbita
o Sfeer met een gemiddelde voorachterwaartse diameter van 24.2 mm
▪ Verziend (te kort oog): korter
▪ Bijziend (te lang oog): langer
- Ondersteund door accessoire structuren (adnexen)
o Oogleden
o Conjunctivae
o Traanapparaat
a. SCLERA-CORNEA
- Sclera = harde oogrok = buitenste laag van de oogbol
o Geringe bloedvoorziening via ciliaire arteriën
o Gaat vooraan over in de cornea
- Cornea = hoornvlies = voorste gedeelte van deze laag, met sterkere kromming & glashelder
doorzichtig
o Gemiddelde corneale diameter: 12 mm
o Gemiddelde corneale dikte: 600 micrometer
o 5-lagige opbouw
- Grootste deel van cornea = stroma
o Rust op het Descemet membraan
o Opbouw & functie
▪ Corneale helderheid
• Cornea lamellen: parallelle opbouw, mooi regelmatig gerangschikt
• Pompfunctie endotheelcellen
o Endotheel = ééncellige dunne laag die in de loop van het
leven cellen verliest
o Endotheel = essentieel voor behoud helderheid cornea
▪ Corneale gevoeligheid: rijk aan sensibele zenuwen
▪ Cornea = niet gevasculariseerd (in normale omstandigheden)
1
, b. VOORSTE OOGSEGMENT
- Tussen voorzijde cornea & achterzijde lens
- Voorste oogkamer
o Geen vast volume → sterke variatie in loop van leven
▪ Bv. cataract → dikkere lens → °↓ volume in voorste oogkamer
- Achterste oogkamer
o Voor- en zijkant: begrensd door achtervlak van iris & corpus ciliare
o Achterkant: begrensd door lens & voorste glasvochtmembraan
o Wordt doorkruist door ophangvezeltjes van lens = zonulae ciliares
o Volume: 0,06ml
c. LENS
- Embryologie
o 1ste 2 weken na conceptie: blaasje in ectoderm vormt lensplacode
▪ Door instulping: °lensgroeve waaruit lensblaasje afgegrensd wordt dat aan
binnenzijde bedekt is met epitheelcellen
• → epitheelcellen delen verder → °vorming lens
- Kenmerken
o Actieve stofwisseling
▪ Voeding vanuit voorkamervocht: diffundeert door kapsel
o Actief transport met kationenpomp
o Lens = eiwitrijkste orgaan van het lichaam (eiwitgehalte: 35%)
- Structuur
o Biconvexe, avasculaire heldere structuur (9 mm dm, 4 mm dik)
o Omhuld door lenskapsel
o Over 360°opgehangen aan zonulaire vezels, verbonden met het corpus ciliare
▪ Zonulae kunnen kapotgaan (bv. door trauma, Marfan)
- Functie
o Licht doorlaten
o Lichtstralen bundelen
o Beeld dichtbij scherpstellen (= accommodatie)
2
, ▪ Ontspannen m. ciliaris (gelegen in corpus ciliare) → maximale dm van corpus
ciliare → lenskapsel max aangespannen door zonulae
→ lens plat: normale dioptrische sterkte
• Platte lens: als we in ontspannen toestand in verte kijken (op 6m)
▪ Contractie m. ciliaris → kleinere dm van corpus ciliare → °slappere zonulae
→ lens boller: brekend vermogen van lens vergroot
• Bolle lens: zonulae slapper → laten lens los → lens gaat bol staan
▪ Accommodatievermogen daalt in functie van leeftijd
• 1ste levensjaren: 18 D (dioptrie)
• 30-jaar: 7 D
• 40-jaar: 4,5 D
• 45-jaar: 2,5 D → vaak nood aan 1ste leesbril
• 65-jarige leeftijd: bijna geen resterend accommodatievermogen
o = presbyopie → bril van + of – 3
o Werkt als UV-filter
- Samenwerking lens-cornea
o Cornea + lens = voornaamste onderdeel van optisch systeem van oog
o Aandeel van cornea (42D) in totale lichtbreking (refractie) van oog (+/- 85D) = groter
dan dat van lens
▪ Door verschil in brekingsindex tussen lucht & water + kromming van cornea
▪ D = dioptrie
d. UVEA
3 onderdelen
- Choroidea = vaatvlies
o Lamina vasculosa: grote vaten buitenkant
o Lamina choriocapillaris: laag fijne vaatjes
binnenkant
o Bruch’s membraan: basaalmembraan van
pigmentblad van retina
- Corpus ciliare = straallichaam
o Functies
▪ Productie voorkamervocht
• Vanuit achterste oogsegment door pupil naar voorste oogkamer
• Afvoer t.h.v. hoek van voorste oogkamer (= trabeculum)
• Te weinig/te veel productie → °hypertoon/hypotoon oog of
glaucoom
3
, ▪ Lensophanging
• Over 360° opgehangen aan zonulaire vezels, verbonden met corpus
ciliare
▪ Accommodatie (bevat m. ciliaris)
- Iris = regenboogvlies
o = diafragma rond centrale opening (=pupil)
▪ Pupil regelt hoeveelheid licht die op retina terechtkomt + zorgt voor
optimale diameter waardoor beeld op retina scherp is
• Veel licht: klein
• Weinig licht (donker): groot
o 2 gladde spiertjes reguleren pupilgrootte
▪ m. sphincter pupillae
• Parasympathische innervatie
▪ m. dilator pupillae
• Sympathische innervatie
o Bepaalt oogkleur
o Termen
▪ Isocorie = pupillen even groot (normale situatie)
▪ Anisocorie = pupillen verschillend in grote
• Fysiologisch: spiertje werkt minder goed (bv. bij kind 3-4m met
inactieve m. sphincter)
• Pathologisch
▪ Mydriase/miose
• Familiaal bepaald
e. ACHTERSTE OOGSEGMENT
- = achter het achterste lenskapsel
i. Vitrium (= glasvocht)
- = helder avasculair gelatineus lichaam
- Functies
o Vult ruimte begrensd door lens, retina & papil
o Zorgt voor bolvorm van het oog
- +/- 4,5 ml → grootste volume (65%) van de 3 compartimenten van oog
- Normaal heel helder
- Fibrillair netwerk: 98% water en 2% collageen & hyaluronzuur
- Pathologie (treedt op met de leeftijd)
o Bv. degeneratie, glasvochtloslating
o Niet meer glashelder: voorkomen van vlokjes, draadjes…
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper evdp. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.
