Samenvatting van de lessen van neurochirurgie. Dit behoort tot het vak neurologie en neurochirurgie (2de master). Deze samenvatting bevat alle leerstof van het onderdeel neurochirurgie (slides + nota's uit de les + cursus).
1. Definitie neurochirurgie
- = aandoeningen van ZS met potentieel chirurgische implicaties
o Craniaal & intracranieel
o Spinaal & intraspinaal
o Perifere zenuwen
- Multidisciplinair
o Bv. vasculair: neurologen + interventionele radiologen
o Bv. trauma: urgentie-artsen + intensivisten + revalidatie-artsen
- Geschiedenis
o 2de helft 19de E:
▪ Anesthesie met ether
▪ Asepsis
▪ 1ste chirurgische behandeling van ruimte-innemend proces
o Invloed van Cushing
▪ Discipline anesthesie: begon als 1ste met monitoring tijdens operatie
▪ Discipline endocrinologie: werking hypofyse
▪ Cushing reflex bij ↑ intracraniële druk
• = bradycardie & arteriële hypertensie
o Jaren 70
▪ CT: voor het eerst in de hersenen kijken
o Jaren 90
▪ MRI: verfijning diagnostische mogelijkheden
▪ Vanaf hier: snelle evolutie met nieuwe technieken
1
, Les 1a: hydrocefalie (hoofdstuk 6)
Casus
Jongen, 7j, spoed. In voorbije 2j moest hij 3x dringend naar ziekenhuis door hoofdpijn met braken. Dit kwam
altijd vrij plots & ging niet vanzelf voorbij. Hij voelde zich er ook telkens wat raar bij, alsof hij het in een
droom beleefde. Die vreemde periodes eindigden steevast op de operatietafel & na de operatie was hij
telkens snel terug de oude. Hij werd als prematuur geboren & ontwikkelde bij geboorte een
intraventriculaire bloeding met secundaire post-hemorrhagische hydrocefalie. Dat werd toen aangepakt
door ventriculoperitoneale shunt in te planten. Hij voelt het buisje zitten onder zijn huid en weet dat het erg
belangrijk is voor hem. Als de hoofdpijn plots weer opdaagt, weet hij dat hij dat direct aan zijn juf & mama
moet zeggen.
1. Definitie & oorzaken
- = toestand van ↑ intracranieel CSV volume
o Door onevenwicht productie – circulatie – absorptie
o Gevolgen: ventriculaire dilatatie & intracraniële overdruk
Re: atrofie
↑ hersenvolume → cerebrospinaal vocht komt in
plaats (bij ouderen, alcoholisme, hersentrauma…)
a. CATEGORIEËN VOLGENS ETIOLOGIE
- Obstructieve hydrocefalie
o = verstoorde liquorcirculatie tussen ventrikels of tussen ventrikels & subarachnoidale
ruimte
o Tumor/cysten in of nabij ventrikel
▪ Bij kinderen: typisch tumor in 4de ventrikel
o Aqueductstenose
▪ = vernauwde aqueductus van Sylvius = subobstructie die plots kan
decompenseren
▪ Op elke leeftijd mogelijk
Flow: geeft zwarte streep in aqueduct (= artefact)
2
, o Intraventriculaire bloedingen
▪ Spontaan
• Op oudere leeftijd: vaak door kleine bloeding
thalamus met doorbraak in ventrikels
• Bij prematuren: vaak door fragiele germinale matrix
nabij ventrikelsysteem
▪ Soms aanwezig bij craniocerebraal trauma
o 4de ventrikel outflow obstructie
▪ = vliezen & cysten die outflow uit 4de ventrikel
belemmeren
▪ Bv. Blake’s pouche
- Communicerende hydrocefalie
o = normale communicatie tussen ventrikels & subarachnoïdale ruimte, maar
verstoorde absorptie (of te hoge productie = zeldzaam, bv. bij kinderen met precair
evenwicht & dan virale infectie)
o Meningeale infecties
▪ Of andere CZS-infecties met betrokkenheid van meningen
• Bv. TBC
o Meningeale carcinomatose
o Subarachnoïdale bloeding (= bloed in subarachnoïdale ruimte rond hersenen)
o Normale druk hydrocefalie (NPH)
▪ = subtiel, net over rand van decompensatie
▪ Bij LP: druk niet verhoogd
• In werkelijkheid: subtiele ↑
▪ Ontstaan
• Spontaan (bij ouderen)
• Insidieus na subarachnoïdale bloeding of
craniocerebraal trauma
▪ Vrij typische kliniek
2. Presentatie
- Symptomen
o Hoofdpijn
o Nausea/braken (projectiel)
o ↓ bewustzijn (suf → coma)
o Papiloedeem
o Inklemming
- Symptomen zuigeling
o Vertraagde psychomotore ontwikkeling
o Macrocranie
o Failure to thrive
o Geïrriteerd
o Gespannen fontanel
o Braken
o Sunsetting eyes (= opwaartse blikparese)
▪ Door druk op kernen van Edinger Westphal
o Papiloedeem
3
, o Opistotonus
▪ Kindjes staan in extensie
o Inklemming
- NPH
o Triade
▪ Gangmoeilijkheden
▪ Cognitieve achteruitgang
▪ Mictieproblemen/incontinentie
o Verschil in symptomen: te verklaren door trage onset
3. Diagnose
- Beeldvorming
o MRI: voorkeur
▪ Detailrijk + geen stralenbelasting
o CT
▪ Voorkeur bij acute situaties & opvolging
• Snel toegankelijk & gebruiksvriendelijk
o Echo
▪ Neonati
4. Behandeling
a. OORZAKEN
- Resectie tumor, cyste, vlies
b. MEDICATIE
- Diamox = diureticum
▪ Beperkt effect, niet meer gebruikt
c. SHUNTING NAAR ANDERE PLAATS IN LICHAAM
- Plaats van drainage
o Meestal naar peritoneale holte (= ventriculoperitoneaal)
o Soms naar Re atrium (= ventriculocardiaal)
- Weerstandsklep op verloop van shunt → laat liquor pas door bij bereiken van zekere druk →
doel: vermijden van overdrainage
o Vaste weerstand vs. regelbaar
- Soms nood aan anti-syphon device
o = waterslot dat outflow resistance kan doen toenemen
o Bij patiënten met hoofdpijn vlak na rechtkomen door te bruuske ↑ debiet
- Complicaties (hoge incidentie)
o Infectie (shunt = vreemd materiaal)
▪ Wonde
▪ Ventriculitis
▪ Peritonitis
▪ Shunt nefritis (bij ventriculocardiale shunt)
o Bloeding bij plaatsing
▪ Malpositie ventrikelcatheter
o Mechanische dysfunctie (gem. levensduur 5j)
▪ Obstructie: in catheter, valve, distaal
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper evdp. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,46. Je zit daarna nergens aan vast.
