Samenvatting van de lessen van neurologie. Dit behoort tot het vak neurologie en neurochirurgie (2de master). Deze samenvatting bevat alle leerstof van het neurologie (cursus + slides + nota's uit de les).
1. Kracht
- Nood aan:
o Hoger (centraal) motorneuron
o Lager (perifeer) motorneuron
o Skeletspier
- Verlies van kracht = parese
o Door dysfunctie in 1 (of meer) van 3 elementen
a. HOGER MOTORNEURON
- Ligging: cerebrale cortex
o Voornamelijk frontale kwab rostraal van sulcus centralis
- Motorische cortex
o Somatotopische organisatie (homunculus)
▪ Been: presentatie aan mediale kant van hemisfeer
▪ Romp/arm/hoofd: presentatie aan laterale kant van hemisfeer
o Corticospinale baan/piramidebaan (= voornaamste)
▪ Axonen naar ruggenmerg
▪ Corona radiata → achterste been van capsula interna (tussen thalamus &
globus pallidus) → pedunculus cerebri (in mesencefalon) → pons → pyramis
(in verlengde merg) → ruggenmerg
• Overgang verlengde merg → ruggenmerg = decussatio pyramidum
o 85% van corticospinale vezels: kruising middellijn
▪ →tractus corticospinalis lateralis in zijstreng van
ruggenmerg
o 15%: geen kruising
▪ →Tractus corticospinalis anterior in voorstreng van
ruggenmerg
▪ Invloed op motoriek van contralaterale lichaamshelft
o Corticobulbaire baan
▪ Projectie op motorische kernen van craniale zenuwen in hersenstam
▪ Corona radiata → capsula interna → kruising in hersenstam naar
respectievelijke motorische kernen
1
, ▪ Vaak bilaterale invloed
• n. V: kauwspieren
• n. VII: spieren van bovenste helft van gelaat (m. frontalis &
orbicularis oculi)
• n. IX & X: farynx- & larynxspieren
▪ Contralaterale invloed (unilaterale, gekruiste bezenuwing)
• n. VII: spieren van onderste helft van gelaat
• n. XII: tongspieren
b. LAGER MOTORNEURON
- Ligging:
o Motorische kernen van craniale zenuwen in hersenstam
o Voorhoorn van ruggenmerg
- Axonen → via voorste wortel, plexus & perifere zenuw → skeletspier
Centrale vs. perifere facialisparese
- Beter:
o Centrale facialisparese = hoge motorneuron facialisparese
▪ Verlamming onderste gelaatshelft
o Perifere facialisparese = lage motorneuron facialisparese
▪ Volledige gelaatshelft
▪ Teken van Bell: oogbol draait naar boven
c. SPIER
- 1 motorneuron: innervatie van meerdere spiervezels
- Motorische eenheid = motorneuron + geïnnerveerde spiervezels
o Spieren met nauwkeurig gedoseerde bewegingen: kleine motorische eenheden
o In been- & heupspieren: grote motorische eenheden (100-1000 vezels per neuron)
- Neuromusculaire junctie = synaps tussen motorneuron & spiervezel
o Vrijzetting acetylcholine door axonuiteinde van motorneuron
▪ °binding acetylcholinereceptoren van postsynaptische spiervezelmembraan
(= motorische eindplaat)
• °depolarisatie postsynaptisch membraan → °AP
2
,2. Reflexen
- Peesreflex = spierrekkingsreflex = osteotendineuze reflex = proprioceptieve reflex
o Uitgelokt door plotse uitrekking van spier (bv. met reflexhamer)
o = monosynaptische reflex → verloop over 2 neuronen
▪ Sensibel afferent neuron: naar groepje lagere motorneuronen in ruggenmerg
▪ Motorisch efferent neuron: °contractie
o Afdalende banen uit cerebrale cortex: inhiberende invloed op peesreflexen
o Klinisch belangrijkste reflexen
▪ Biceps- & tricepsreflex
▪ Kniepees- & achillespeesreflex
▪ Masseterreflex
• Gelinkt aan functie corticobulbaire baan (anderen zijn gelinkt aan
corticospinale baan)
▪ Reflex van Hoffmann-Trömner
- Exteroceptieve reflexen
o Uitgelokt door
▪ Tactiele huidprikkel
▪ Optische stimulus
o Belangrijkste huidreflexen
▪ Voetzoolreflex
▪ Buikhuidreflex
▪ Cremasterreflex
o Polysynaptisch
3. Klinische gevolgen van aantasting van hoger of lager motorneuron of spier
a. LETSEL VAN HOGER MOTORNEURON
- Kliniek = piramidaal syndroom
o Afhankelijk of letsel boven of onder niveau van decussatio pyramidum ligt, zijn afwijkingen in romp &
ledematen respectievelijk contralateraal of homolateraal t.o.v. letsel
- Krachtsvermindering
- Hyperreflexie van peesreflexen
o Corticospinale baan
▪ Hyperreflexie in biceps-, triceps-, kniepees- of achillespeesreflexen
▪ Vaak positief teken van Hoffman-Trömner
o Corticobulbaire baan: masseterreflex positief
- Veranderingen van huidreflexen
o Corticospinale baan
▪ Voetzoolreflex in extensie
• = teken van Babinski (= betrouwbaar diagnostisch teken)
▪ Buikhuid- & cremasterreflex: ↓ of afwezig
o Corticobulbaire baan: snoutreflex + palmomentale reflex
- Hypertonie (spasticiteit)
o Afhankelijk van snelheid passieve beweging (hoe sneller, des te meer hypertonie)
o Niet in zelfde mate aanwezig in agonist & antagonist
▪ Hypertonie in biceps, niet in triceps (spastische arm = arm in flexie)
▪ Hypertonie in quadriceps, niet in hamstring (spastisch been = gestrekt been)
o Meest uitgesproken in begin van passieve beweging & vermindert dan plots
▪ = knipmesfenomeen
3
, b. LETSEL VAN LAGER MOTORNEURON
- Kliniek = meestal binnen anatomische distributie van 1 of meer perifere zenuwen of wortels
o Altijd ipsilateraal t.o.v. letsel
- Krachtsvermindering
- Hypo- tot areflexie van peesreflexen
- Hypotonie
- Spieratrofie
- Fasciculaties
o = onvrijwillige contracties van groepen spiervezels zonder bewegingseffect op
lidmaat
▪ Voelbaar + zichtbaar indien aan oppervlakte van spier
▪ ↑ bij lichte percussie van spier
o Bij aandoeningen van motorische voorhoorn
c. LETSELS VAN SPIER
- Krachtsvermindering
o Meestal symmetrisch & proximaal in ledematen
o Atrofie
▪ Voornamelijk bij chronische spierziekten
o Peesreflexen
▪ Normaal of ↓
4. Van normale kracht naar normale beweging: basale ganglia & cerebellum
- Nodig voor normale beweging:
o Normale kracht
o Normale basale ganglia
o Normaal cerebellum
a. BASALE GANGLIA
- = extrapiramidaal systeem = verzamelnaam voor 4 grijze kernen
o Striatum = nucleus caudatus + putamen
o Globus pallidus (internus & externus)
▪ Nucleus lentiformis = putamen +
globus pallidus
o Substantia nigra: pars compacta + pars
reticularis
o Nucleus subthalamicus
- Communicatie met ipsilaterale cerebrale cortex
o Input = striatum →ontvangt afferenten uit cortex
o Output = GPI (+ pars reticulata) → stuurt efferenten via thalamus terug naar cortex
o → moduleren zo het piramidale systeem
o Nigrostriatale baan = baan van pars compacta
naar striatum)
▪ Pars compacta bevat dopaminerge
neuronen (sterven af bij bv. Parkinson)
- Functie
o Faciliteren van gewenste bewegingen
o Onderdrukken van ongewenste bewegingen
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper evdp. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,96. Je zit daarna nergens aan vast.
