Teksten Internationale Veiligheid
open boek examen
Les 1: Concepten Internationale
Veiligheid en Evolutie
Veiligheidsstudies
,Arnold WOLFERS, ‘”National Security” as An Ambiguous Symbol’,
in: Political Science Quarterly, 67, December 1952, pp.481-502,
reprinted in: Robert ART and Robert JERVIS (eds), International
Politics, HarperCollins, 1984 (2e ed), pp.42-54.
Assumptie dat de meeste hedendaagse academici, staatsmannen etc. realistisch zijn
ingesteld. Dit heeft als gevolg dat het buitenlands beleid van deze actoren vooral gericht is
op nationale belangen, meer bepaald op nationale veiligheidsbelangen.
Wolfers duidt op het feit dat dit idee, deze term voor velen een andere betekenis of invulling
krijgt. De globale, vage betekenis die voor de meesten wel hetzelfde is, komt op het
volgende neer: national security duidt op een beleid dat ontworpen is om aan
veiligheidsnoden te voldoen die aan de NATIE als een geheel worden toegeschreven ipv aan
individu’s, sub-nationale groepen of de mensheid in z’n geheel.
Hij gaat door met de stellen dat de term national security bijna uitsluitend wordt gebruikt
door pure realisten die vertrouwen op militaire en economische macht van de natie zelf ipv
door eerder idealistisch ingestelde beleidsmakers die vertrouwen in modelgedrag en, iets
concreter, internationale samenwerking om veiligheid te waarborgen.
Wanneer is een natie veilig? Lippmann stelt dat dit het geval is wanneer de natie niet in
gevaar is haar kernwaarden te moeten opofferen om oorlog of conflict te vermijden en
bijgevolg ook wanneer de natie in staat is haar waarden te behouden bij eventuele
overwinning in zo’n conflict.
Ook moet er rekening worden gehouden met de objectieve en subjectieve invalshoek ivm
veiligheid. Objectieve veiligheid kan slaan op militaire overmacht terwijl subjectieve
veiligheid duidt op het gevoel van veiligheid dat al dan niet overeenkomt met de objectieve
kant van het verhaal.
De redenen waarom een natie zou streven naar meer nationale veiligheid of liever gezegd,
een gevoel van nationale veiligheid, is niet alleen een functie van de plannen en belangen
van andere landen die er misschien op uit zijn om de eigen onafhankelijkheid te bedreigen,
maar eerder om nationale belangen en ambities om andere waarden na te streven zoals een
hogere plaats op de internationale hiërarchie, respect, materiële bezittingen en speciale
privileges.
Wolfers stelt verder dat de economische wet van afnemende meeropbrengsten ook van
toepassing is op nationale veiligheid. Hiermee bedoelt hij dat elke actie die tot meer
veiligheid zou moeten leiden “betaald” moet worden met steeds toenemende opofferingen
van andere waarden en normen. Op een gegeven moment zal de toegenomen veiligheid niet
meer in goede verhouding staan met de opofferingen die de natie zal moeten maken. De
winst in veiligheid compenseert de “kosten” die men ervoor moet maken niet langer. Er is
dus wel degelijk een plafond aan de mate van veiligheid dat een land kan nastreven.
Het veiligheidsdilemma is een belangrijk concept om te vermelden. Het duidt op het feit dat
acties van een natie, met de bedoeling om de nationale veiligheid te verhogen, door anderen
,kunnen worden geïnterpreteerd als een dreiging voor hun eigen nationale veiligheid. Het
dilemma wordt duidelijk wanneer dit tegenmaatregelen uitlokt van het andere land
waardoor de eigen acties voor extra veiligheid worden teniet gedaan en men dus een nul
operatie heeft.
Om dit dilemma te minimaliseren stelt men in de literatuur dat het nationale
veiligheidsbeleid rationeler is naarmate het rekening houdt met de (veiligheids)belangen van
anderen. Op deze manier zullen deze andere naties minder geneigd zijn om geweld te
gebruiken of tegenmaatregelen te ondernemen.
( Hieruit kan men een argument voor internationale samenwerking uit distilleren)
Het veiligheidsbeleid heeft uiteraard ook een morele zijde. Bepaalde beslissingen
hieromtrent zullen altijd gemaakt moeten worden door te kiezen welke waarden
bescherming nodig hebben en de mate van bescherming dat hieraan besteedt zal worden.
(met de wet van de afnemende meeropbrengsten in het achterhoofd). Zo zal nationale
onafhankelijkheid hoog scoren omdat het evenzeer waarden als vrijheid, gerechtigheid en
vrede incorporeert. Dit morele aspect maakt dat veiligheidsbelangen en het beleid hierrond
zeer ambigu en subjectief zijn.
, John MUELLER, ‘Simplicity and Spook: Terrorism and the Dynamics
of Threat Exaggeration’, in: International Studies Perspectives,
2005 (6), pp.208-234.
Simplicity and Spook: Terrorism
and the Dynamics of Threat
Exaggeration
Introduction 208
Alarmisme en overreactie kunnen schadelijk zijn. In het geval van terrorisme kan dit
vernietigende gevolgen hebben die de terroristen juist wensen. Deze paper schetst
overdrijvingen tijdens de Koude Oorlog. Sinds 1945 is het gebruikelijk geweest voor de VS
om te overreageren en overdrijven op buitenlandse dreigingen. Iets dat lijkt voort te duren
met de huidige zorgen over internationaal terrorisme.
Threat Exaggeration During the Cold War 209
Achteraf gezien is het duidelijk dat de VS (en soms hun bondgenoten) tijdens de Koude
Oorlog hardnekkig en vaak overdreef over de capaciteit van het internationale communisme,
om zo schade aan te richten bij het uitvoeren van zijn dreigende revolutionaire doelen en
zijn bereidheid om het risico te aanvaarden om dit te doen. De resultaten van deze
overdrijving waren economisch en militaristisch kostelijk en emotioneel uitputtend.
The Threat
Communisme was effectief een bedreiging, in zijn kern was het uit om kapitalisme en
democratie te vernietigen. Het verklaarde regelmatig dat geweld de manier bij uitstek was
om dit centrale doel te bereiken. Over decennia heen hebben prominente Sovjet leiders
herhaaldelijk verontrustende uitspraken gemaakt (zie 209). Dit zouden ‘theologische
standaardtekst’ kunnen zijn, maar nadat deze stellingen regelmatig werden herhaald
doorheen de tijd, zou men kunnen beginnen te vermoeden dat de gevoelens werkelijke
denkprocessen zouden kunnen beïnvloeden.
Deze bedreiging werd dan ook in de typische declaratie van het VS beleid geplaatst over het
internationaal communisme, nl. George Kennan’s “The Sources of Sovjet Conduct”. Het
artikel is bezorgd over de militaire macht van de Sovjet en argumenteert dat het haar
expansionistische ideologie is die bedreigend is. Dit zijn de communistische gedachten
volgens hem:
1. “The capitalist system of production is a nefarious one which
inevitably leads to exploitation of the working class by the
capital-owning class”
2. “Capitalism contains the seeds of its own destruction” that
must “result inevitably and inescapably in a revolutionary
transfer of power to the working class”